Sự khác biệt giữa u lành, ác tính
Khối u lành tính tăng trưởng chậm, ít tái phát sau khi loại bỏ, u ác tính hình thành từ tế bào ung thư, xâm lấn đến mô lân cận.
Bình thường mỗi tế bào cũng có một tuổi thọ nhất định. Sau một số chu kỳ sinh sản, hoạt động theo chức năng, tế bào đi vào quy trình chết định sẵn. Nếu một tế bào già chết đi, một tế bào non ra đời thay thế cả vị trí trong không gian và chức năng, khi đó không xuất hiện khối u.
Một số trường hợp, tế bào già không chết đi, tế bào mới vẫn được sinh ra, có chức năng như tế bào sinh ra nó (gọi là biệt hóa) khi đó khối u lành xuất hiện đó là kết quả của quá trình đột biến gen trong u lành.
Khối u trong bệnh ung thư còn gọi là các khối u ác tính, không chỉ lớn lên về kích thước mà còn tạo thành các rễ cắm vào khu vực xung quanh, phá hoại các vùng này.
Người bệnh, khi được chẩn đoán có khối u, bước đầu tiên, bác sĩ sẽ tìm hiểu đó là u lành tính hay ác tính, điều này sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch điều trị. Trang Verywell phân tích những đặc điểm của khối u lành, ác tính.
Đặc điểm khối u lành tính
Khối u là lành tính ít đáng lo ngại trừ khi nó ấn vào các mô, dây thần kinh hoặc mạch máu gần đó, gây tổn thương.
- Các tế bào có xu hướng không lan rộng.
- Hầu hết tăng trưởng chậm.
- Không tiết ra hormone hoặc các chất khác (một ngoại lệ: pheochromocytomas của tuyến thượng thận).
- Ít có khả năng tái phát nếu được loại bỏ hoặc điều trị xạ trị, hóa trị.
Đặc điểm khối u ác tính
Khối u ác tính tạo thành từ các tế bào ung thư, có thể xâm lấn các mô lân cận. Một số tế bào ung thư có thể di chuyển vào máu, các hạch bạch huyết, lan sang các mô khác trong cơ thể. Ung thư có thể xảy ra bất cứ nơi nào trong cơ thể bao gồm vú, ruột, phổi, cơ quan sinh sản, máu và da...
Ví dụ, ung thư vú bắt đầu trong mô vú, có thể lan đến các hạch bạch huyết ở nách nếu không phát hiện sớm, điều trị. Khi ung thư vú lan đến các hạch bạch huyết, các tế bào ung thư có thể di chuyển đến khu vực khác của cơ thể, như gan hoặc xương.
- Các tế bào ung thư phát triển nhanh, có thể tái phát sau khi loại bỏ.
- Các tế bào có nhiễm sắc thể và DNA có thể có hình dạng bất thường.
Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh có thể xác định khối u chính xác như siêu âm, chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính... nhưng để xác định chính xác tế bào ung thư hay tế bào lành tính thì cần sinh thiết, sử dụng phương pháp hóa mô miễn dịch.
Khối u ác tính có thể lây lan nhanh chóng nên điều trị triệt để rất khó khăn, tỷ lệ tái phát cao nếu như phát hiện muộn. Việc điều trị không kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng người bệnh, là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao trên thế giới.
Nếu bác sĩ chẩn đoán người bệnh có khối u ác tính họ sẽ đưa ra kế hoạch điều trị dựa trên giai đoạn bệnh. Ung thư ở giai đoạn đầu chưa lan rộng, giai đoạn sau lan sang nhiều vùng trên cơ thể.
Nếu bạn đã được chẩn đoán có khối u lành tính, bác sĩ có thể đề nghị quan sát, loại bỏ vì mục đích thẩm mỹ hoặc sức khỏe (ví dụ, khối u có thể làm tổn hại đến một cơ quan trong cơ thể).
Ngọc Thi
Báo điện tử VnExpress và Công ty Cổ phần Dược phẩm GoldHealth Việt Nam phối hợp mở chuyên mục “Ung thư” từ ngày 1/9/2019. Đây là nơi cung cấp cho độc giả kiến thức về ung thư từ cách nhận biết bệnh, phòng tránh, đến chăm sóc dinh dưỡng, cách tập luyện… Bệnh nhân cũng có thể chia sẻ lại câu chuyện của mình: khó khăn gặp phải trong quá trình điều trị, sự động viên và hỗ trợ đến từ người thân trong gia đình hay một chế độ dinh dưỡng hợp lý, thời gian biểu vận động hàng ngày... tại đây. Chuyên mục có sự đồng hành của đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành về các loại ung thư. Để tìm hiểu thêm thông tin, đọc giả hãy truy cập website https://genkstf.vn và https://ksol.vn; nếu cần hỗ trợ, tư vấn thêm về vấn đề ung thư, bạn đọc có thể gọi vào số tổng đài miễn cước 18006808 (trong giờ hành chính) hoặc 0962686808 (hotline - ngoài giờ hành chính), email: tuvan@ghv.com.vn.
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN UNG THƯ
Gửi câu hỏi tư vấn
Nguyên Giám đốc BV Ung bướu TP. Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam.
Chuyên gia cố vấn mục hỏi đáp
* Vui lòng điền chính xác số điện thoại và email để nhận được câu trả lời và tư vấn chuyên sâu từ chuyên gia
Sống như những đóa hoa, vươn về phía mặt trời
(*) Đây là cuộc thi viết về nghị lực bệnh nhân ung thư, độc giả có thể truy cập để gửi bài dự thi