Những nghiên cứu ít biết về ung thư
Dấu tích bệnh ung thư được phát hiện trong hóa thạch khủng long; phẫu thuật ung thư được giới thiệu vào thế kỷ 18…, theo Roche.
Khủng long cũng bị ung thư: Mầm mống căn bệnh được phát hiện trong xương khủng long hóa thạch từ khoảng 70 triệu năm trước, mặc dù những mô tả đầu tiên về bệnh ung thư xuất hiện muộn hơn - vào thời ở Ai Cập cổ đại. Theo The Guardian, nhà khoa học Bruce Rothschild thuộc Đại học Northeastern Ohio ở Rootstown đã tới Bắc Mỹ, sử dụng một máy chụp x quang di động, quét 10.000 đốt sống khủng long từ hơn 700 mẫu vật của bảo tàng. Họ nghiên cứu những con khủng long như Stegosaurus, Triceratops và Tyrannosaurus (khủng long bạo chúa) và nhận thấy nhóm khủng long mỏ vịt - hadrosaur - là có bệnh ung thư. 29 khối u đã được tìm thấy trong xương của 97 con hadrosaur từ Kỷ bạch phấn, khoảng 70 triệu năm trước.
Các nhà khoa học từng nghĩ ung thư là bệnh truyền nhiễm: Năm 1649, tại Hà Lan, Zacutus Lusitani đề xuất bệnh nhân ung thư nên được cách ly vì sợ rằng căn bệnh sẽ lan rộng. Tuy nhiên, đến nay, các nhà khoa học hiểu rằng, ung thư ở người không phải là bệnh truyền nhiễm, mặc dù nhiễm trùng mãn tính với một số loại virus, vi khuẩn và ký sinh trùng có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư.
Phẫu thuật ung thư được giới thiệu vào thế kỷ 18: Các thủ tục phẫu thuật sớm được thực hiện mà không cần gây mê và có thể bị biến dạng nghiêm trọng. Ngày nay, bệnh nhân mắc nhiều bệnh ung thư phổ biến có thể được điều trị bằng phẫu thuật nội soi xâm lấn tối thiểu trong đó các khối u được cắt bỏ thông qua các vết mổ nhỏ.
Phương pháp điều trị ung thư mang tính đột phá được phát hiện trong Chiến tranh thế giới thứ 1: Hóa trị hiện đại có nguồn gốc từ chiến trường của Chiến tranh thế giới thứ nhất. Các nhà khoa học nghiên cứu tại sao những người lính tiếp xúc với khí mù tạt đã chết và phát hiện ra số lượng tế bào miễn dịch trong máu thấp, từ đó đưa ra giả thuyết nếu khí có thể phá hủy các tế bào bạch cầu bình thường, nó cũng có thể tiêu diệt ung thư bạch cầu. Các thí nghiệm tiếp theo đã chứng minh lý thuyết của họ đúng, và đây là khởi đầu của hóa trị. Hóa trị liệu ngày nay có thể cải thiện khả năng sống sót, cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống và thậm chí chữa khỏi một số bệnh ung thư.
Phát hiện sớm ung thư làm tăng cơ hội sống: Ví dụ, 99% tất cả các trường hợp ung thư cổ tử cung là do papillomavirus ở người (HPV) gây ra. Nhờ các kỹ thuật chẩn đoán hiện đại, phụ nữ có thể được kiểm tra nhiễm trùng HPV. Khi được phát hiện và xử trí ở giai đoạn sớm nhất, ung thư cổ tử cung có tỷ lệ chữa khỏi hơn 93%.
80% bệnh ung thư ở các nước thu nhập thấp được chẩn đoán ở giai đoạn muộn: Mặc dù có những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị ung thư, tiếp cận phổ cập đến đổi mới y tế và chăm sóc sức khỏe chất lượng vẫn là một thách thức toàn cầu.
Béo phì đang vượt qua thuốc lá, trở thành nguyên nhân hàng đầu gây ung thư: Theo các nhà khoa học, béo phì không chỉ là một yếu tố trong chẩn đoán ung thư, mà còn liên quan đến sự tái phát của ung thư và tỷ lệ tử vong.
Hệ thống miễn dịch có thể giúp chống lại ung thư: Ngày nay, nhiều loại thuốc khai thác hệ thống miễn dịch của mỗi người - bằng cách kích thích hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào ung thư, hoặc tăng cường các thành phần của hệ thống miễn dịch với protein nhân tạo. Các nhà khoa học tin rằng, trong tương lai có thể đạt được phương pháp chữa trị bằng cách thiết lập lại trạng thái cân bằng chính xác giữa ung thư và hệ miễn dịch.
Nhiều người có thể sống sót sau ung thư: 7 trong số 10 trẻ em đang được chữa khỏi bệnh ung thư! Ung thư ở trẻ em đáp ứng tốt với hóa trị vì chúng thường là ung thư phát triển nhanh và hầu hết các dạng hóa trị đều ảnh hưởng đến các tế bào phát triển nhanh. Cơ thể trẻ em cũng có khả năng phục hồi tốt hơn sau khi điều trị với liều cao hơn cơ thể người lớn. 2 trong số 3 người hiện đang sống ít nhất 5 năm sau khi được chẩn đoán ung thư. Chỉ trong thập kỷ qua, tỷ lệ đáp ứng với các phương pháp điều trị trên tất cả các bệnh ung thư đã tăng gần gấp đôi.
Các bệnh nhân ung thư không hoàn toàn giống nhau: Theo truyền thống, các bệnh nhân được chẩn đoán mắc một loại ung thư đều được điều trị như nhau. Những sản phẩm đáp ứng điều trị với người này lại có thể không hiệu quả đối với những người khác hoặc gây ra tác dụng phụ. Bằng cách sử dụng các xét nghiệm chẩn đoán cụ thể, bác sĩ có thể dự đoán bệnh nhân đáp ứng với điều trị tốt như thế nào. Những xét nghiệm này cũng cho phép các bác sĩ xác định liều lượng và thời gian điều trị tốt nhất. Chăm sóc sức khỏe cá nhân cho phép các phương pháp điều trị hiệu quả hơn, nhắm mục tiêu cho các loại ung thư vú, phổi, da và máu...
An Nhiên (theo Roche)
Báo điện tử VnExpress và Công ty Cổ phần Dược phẩm GoldHealth Việt Nam phối hợp mở chuyên mục “Ung thư” từ ngày 1/9/2019. Đây là nơi cung cấp cho độc giả kiến thức về ung thư từ cách nhận biết bệnh, phòng tránh, đến chăm sóc dinh dưỡng, cách tập luyện… Bệnh nhân cũng có thể chia sẻ lại câu chuyện của mình: khó khăn gặp phải trong quá trình điều trị, sự động viên và hỗ trợ đến từ người thân trong gia đình hay một chế độ dinh dưỡng hợp lý, thời gian biểu vận động hàng ngày... tại đây. Chuyên mục có sự đồng hành của đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành về các loại ung thư. Để tìm hiểu thêm thông tin, đọc giả hãy truy cập website https://genkstf.vn và https://ksol.vn; nếu cần hỗ trợ, tư vấn thêm về vấn đề ung thư, bạn đọc có thể gọi vào số tổng đài miễn cước 18006808 (trong giờ hành chính) hoặc 0962686808 (hotline - ngoài giờ hành chính), email: tuvan@ghv.com.vn.
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN UNG THƯ
Chuyên gia cố vấn
GS.TS Nguyễn Chấn Hùng
Nguyên Giám đốc BV Ung bướu TP. Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam
Chuyên gia về bệnh học ung thư
GS.TS Nguyễn Bá Đức
Nguyên Giám đốc Bệnh viện K Trung ương, Phó Chủ tịch Hội ung thư Việt Nam
Chuyên gia về bệnh học ung thư
PGS.TS Nguyễn Huy Oánh
Nguyên Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Dược Hà Nội
Chuyên gia về Dược học
PGS.TS Lê Bạch Mai
Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia
Chuyên gia về Dinh dưỡng
PGS.TS Trần Thu Hương
Giảng viên, Phó trưởng khoa Tâm lý học, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn - Trường ĐH Quốc gia Hà Nội
Chuyên gia về tâm lý bệnh
Gửi câu hỏi tư vấn
Nguyên Giám đốc BV Ung bướu TP. Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam.
Chuyên gia cố vấn mục hỏi đáp
Hotline tư vấn: 1800 6808 và 0962 686 808 * Vui lòng điền chính xác số điện thoại và email để nhận được câu trả lời và tư vấn chuyên sâu từ chuyên gia
Sống như những đóa hoa, vươn về phía mặt trời
(*) Đây là cuộc thi viết về nghị lực bệnh nhân ung thư, độc giả có thể truy cập để gửi bài dự thi
