Gần 100% người ung thư gan chết trong vòng một năm phát bệnh

Tiến sĩ Mai Trọng Khoa, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân ung bướu, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, tỷ lệ mắc ung thư gan cao nhất ở khu vực châu Á và châu Phi - nơi có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B và C cao. Tại Việt Nam, bệnh có xu hướng gia tăng, là loại ung thư đứng thứ hai về số ca ở nam và thứ ba ở nữ, tỷ lệ tử vong hàng đầu cho cả hai giới.

Các triệu chứng bệnh ở giai đoạn sớm thường mơ hồ, người bệnh ít chú ý tới. Những biểu hiện rõ ràng như mệt mỏi, gầy sút cân; chán ăn, ăn kém, buồn nôn, nôn; đau âm ỉ vùng hạ sườn, thượng vị; cổ trướng; vàng da, củng mạc mắt vàng, thường là khi bệnh đã muộn. Tại nước ta, đa số bệnh nhân đến khám khi đã muộn, tỷ lệ tử vong rất cao, thời gian sống trung bình không quá 1 năm. 60% đến viện khi đã ở giai đoạn trung gian và tiến triển, tỷ lệ được phát hiện sớm rất thấp. 

Người mắc viêm gan B, C nên định kỳ đi khám tại các cơ sở y tế để phát hiện sớm ung thư gan. Ảnh minh họa: N.P.

Chỉ riêng năm 2012, cả nước ghi nhận gần 22.000 bệnh nhân ung thư gan thì đến gần 21.000 người tử vong. Trong khi đó tại Nhật Bản có đến 47% bệnh nhân ung thư gan ở Nhật Bản sống thêm từ 5 năm trở lên kể từ khi phát hiện bệnh, với bệnh nhân Âu - Mỹ là 11%. 

"Hiếm có loại ung thư nào có nhiều phương pháp điều trị như ung thư gan, các nhà khoa học trên thế giới vẫn tiếp tục nghiên cứu để tìm phương pháp tối ưu nhất. Tuy nhiên đến nay hiệu quả điều trị và kết quả chưa như mong muốn, tỷ lệ tái phát cao", tiến sĩ Khoa cho biết.

Theo ông, có nhiều phương pháp điều trị ung thư gan, trong đó phẫu thuật cắt phần gan mang khối u, ghép gan, phá hủy khối u tại chỗ bằng sóng cao tần… chỉ áp dụng khi bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn sớm. Chỉ có khoảng 2% bệnh nhân được phẫu thuật triệt căn khối u. Gần đây bệnh nhân có thêm lựa chọn xạ trị bằng hạt vi cầu phóng xạ Y-90.

Đến nay ở cả 3 Bệnh viện Bạch Mai, 108 và Chợ Rẫy có 65 người bệnh ung thư gan đã được điều trị bằng phương pháp mới này và cho kết quả khả quan. Nhiều trường hợp ngấp nghé “cửa tử” đã có thể kéo dài thời gian sống. Các hạt vi cầu phóng xạ sẽ được bơm trực tiếp vào động mạch nuôi khối u. Khối u bị tiêu diệt theo 2 cơ chế: tắc mạch cắt nguồn dinh dưỡng nuôi u và xạ trị. 90% mạch máu nuôi u là từ động mạch gan, 10% từ tĩnh mạch cửa; các tổ chức lành thì ngược lại. Chính vì thế, với phương pháp này các tổ chức u lành ít bị ảnh hưởng, khối u bị tiêu hoàn toàn hoặc giảm thể tích.

Chi phí điều trị cho mỗi bệnh nhân khoảng 300-400 triệu đồng. Chỉ định các trường hợp này cũng khá nghiêm ngặt, đó là khi bệnh nhân đã thất bại với các phương pháp điều trị trước đó, khối u tái phát, thể trạng bệnh nhân vẫn tốt. Bên cạnh đó, một số người phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm cũng chọn làm phương pháp này đầu tiên, bước đầu cho hiệu quả kiểm soát bệnh tốt, kích thước khối u giảm.

Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ ràng. Vì thế biện pháp phòng bệnh chính là ngăn ngừa, hạn chế tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ gây bệnh. Chiến lược phòng chống ung thư gan:

- Tiêm văcxin phòng viêm gan B.

- Hạn chế uống rượu, nếu dùng nhiều và thường xuyên sẽ làm tăng nguy cơ xơ gan, khiến ung thư gan dễ phát triển.

- Chế độ ăn uống nghỉ ngơi hợp lý, lối sống lành mạnh.

- Không dùng chung bơm kim tiêm, bàn chải đánh răng, dao cạo râu có dính máu của người bệnh, sử dụng bao cao su khi quan hệ để phòng tránh viêm gan siêu vi B.

- Những người mắc viêm gan B, C hoặc các bệnh lý về gan- viêm gan do rượu, gan nhiễm mỡ, xơ gan... cần được điều trị và theo dõi chặt chẽ tại bệnh viện.

- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần.

Phương Trang