Những ngày gần đây, trên mạng xã hội Facebook và cộng đồng đang dậy sóng về việc một người dùng mong muốn chuẩn bị một danh sách cho tủ sách tương lai của hai bé sinh đôi năm tuổi của mình.
Thực tế câu chuyện sẽ không gây nhiều tranh cãi nếu như những tựa sách trong danh sách này lại là những thể loại self-help quen thuộc ở Việt Nam được cho là chưa phù hợp với độ tuổi phát triển khi thậm chí các bé còn chưa biết chữ.
Điều này khiến các bậc phụ huynh tranh cãi rất nhiều khi nhận thấy những đứa trẻ lớn lên với sự kỳ vọng quá nhiều của cha mẹ có thể dẫn đến áp lực rất lớn trong quá trình trưởng thành, khiến chúng không thể phát triển theo đúng lứa tuổi của mình khi phải cố gắng "nuốt chửng" khối kiến thức khổng lồ như thế.
Đâu rồi những tuổi thơ mà trẻ em say sưa với những bộ truyện tranh Doraemon, Bảy Viên Ngọc Rồng, Thần Đồng Đất Việt... Giờ đây tương lai của các em sẽ đi về đâu khi phải quay cuồng với những tri thức vĩ mô không hề phù hợp với độ tuổi hồn nhiên của mình.
Điều này đang gây ra sự cản trở rất lớn đến sự phát triển bền vững của những mầm non tương lai của đất nước. Chính bởi sự "chạy đua thành tích" mà các bậc phụ huynh đã vô tình "ép chín" những đứa con của mình khỏi độ tuổi mà chúng nên thuộc về.
Ở mỗi độ tuổi khác nhau trẻ em cần được khuyến khích và lựa chọn loại sách phù hợp nhất với hoạt động ở não bộ của mỗi đứa trẻ. Chọn sách theo đúng lứa tuổi Không có căn cứ cụ thể về việc lựa chọn những tựa sách nào là phù hợp với từng độ tuổi, tuy nhiên, các bậc phụ huynh nên lựa chọn sách theo thể loại gần gũi và có nội dung lành mạnh với trẻ nhỏ.
Trong kho tàng văn học Việt Nam, truyện cổ tích có giá trị tinh thần to lớn và phát huy được sức sáng tạo của văn học dân gian. Những câu chuyện cổ tích gần gũi với đời sống văn hóa, tinh thần của người Việt, đồng thời lồng ghép nhiều ý nghĩa nhân văn và ẩn chứa những bài học về đạo đức và giúp trẻ em khám phá - phân biệt được đúng sai, truyện được bố cục ngắn gọn, minh họa bằng hình ảnh trực quan không quá phức tạp để các bé đều có thể hiểu được.
Bên cạnh đó, để phát triển tư duy não bộ ở trẻ, kích thích trí thông minh ở độ tuổi tìm hiểu và tò mò về thế giới xung quanh, phụ huynh nên trang bị cho con những quyển sách khám phá khoa học về lĩnh vực mà trẻ em yêu thích, lựa chọn sách được minh họa bằng hình ảnh và cách viết hài hước, đơn giản, dễ hiểu.
Trẻ em như tờ giấy trắng luôn học theo những điều mà người lớn hành động và ứng xử thường ngày. Điều quan trọng nhất khi dạy con trẻ là bên cạnh kiến thức từ sách vở hay ở trường học, thì những hành động tử tế của bậc làm cha mẹ mới hướng dẫn đúng đắn nhất cho con em mình noi theo để trưởng thành.
Sự phát triển của nhân loại đã thúc đẩy quá trình vận động và tiến hóa của xã hội trở nên vượt xa khỏi những giới hạn thường thức. Không thể phủ nhận tính cấp thiết của khoa học kỹ thuật và trí thông minh nhân tạo đã hỗ trợ thế giới trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau.
Tuy nhiên, để đạt được điều đó, con người vẫn rất cần tích lũy kinh nghiệm và tri thức từ sách. Thói quen đọc sách ngày càng xa lạ với giới trẻ.
Robertson Davies - một tiểu thuyết gia, nhà viết kịch, nhà phê bình, nhà báo và giáo sư người Canada đã nói: "Một cuốn sách thực sự hay nên đọc trong tuổi trẻ, rồi đọc lại khi đã trưởng thành, và một nửa lúc tuổi già, giống như một tòa nhà đẹp nên được chiêm ngưỡng trong ánh bình minh, nắng trưa và ánh trăng".
Những năm gần đây, sự bùng nổ mạnh mẽ của công nghệ thông tin đã làm trì trệ thói quen đọc sách của phần đa giới trẻ hiện nay. Thay vì việc tìm tòi kiến thức từ sách vở, các bạn trẻ có xu hướng tìm kiếm trên internet, mạng xã hội... với mục đích đạt được kết quả một cách nhanh chóng, ít tốn kém thời gian và công sức hơn.
Theo số liệu khảo sát của Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường về việc sử dụng thời gian rảnh để làm việc gì là chủ yếu, có đến 41,7% số bạn trẻ trả lời là lên mạng, 20% xem phim, 16,7% nghe nhạc và chỉ có 15% trả lời là đọc sách.
Bên cạnh đó, thời gian dành cho đọc sách của Việt Nam là một giờ, ở mức tỷ lệ thấp nhất trên thế giới. Thực trạng đáng buồn này đang gióng lên hồi chuông cảnh báo cho thói quen đọc sách đang ngày càng mai một. Chưa kể đến việc đọc đúng sách, đọc đúng cách và hiểu đúng sách viết mới là vấn đề cốt lõi.
Cẩm Tiên
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.