Theo bác sĩ Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Trưởng khoa Nhi - Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, tình trạng trẻ bị suy giảm chức năng thận, mất đi khả năng thải độc và lọc máu có khả năng gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm khác.

Giống như người lớn, suy thận ở trẻ em cũng được chia làm hai dạng. Dị tật bẩm sinh thận làm suy thận cấp tính có khả năng xảy ra ở mọi lứa tuổi, bao gồm trẻ sơ sinh. Suy thận mạn tính thường xuất hiện ở trẻ 8-10 tuổi. Nguyên nhân chủ yếu là do hội chứng thận hư kháng thuốc, viêm cầu thận cấp, bệnh cầu thận hoặc viêm thận lupus không được điều trị kịp thời.

Những triệu chứng của bệnh suy thận ở trẻ em

Phó giáo sư Quỳnh Hương nhận định, suy thận thường không có triệu chứng rõ rệt. Người nhà không biết hoặc không lưu ý để theo dõi sức khỏe của trẻ. Vì thế, phần lớn trường hợp nhập viện thường ở giai đoạn cuối. Phụ huynh chú ý nếu nhận thấy những dấu hiệu bệnh dưới đây cần đưa con đến cơ sở y tế để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Trẻ có dấu hiệu sưng phù ở mắt sau khi ngủ dậy, sau đó sưng toàn bộ cơ thể như tay, chân, bụng, lưng... Bác sĩ Hương cho biết, người nhà thường lầm tưởng trẻ bị dị ứng với thức ăn hoặc do côn trùng cắn nên tự mua thuốc chữa trị. Điều này rất nguy hiểm vì ẩn chứa nhiều nguy cơ gây biến chứng khó lường. Khi lượng ure trong máu tăng cao đột ngột (vượt nồng độ 20-30 mmol/l), tình trạng phù nề sẽ diễn ra rất nhanh.

Trẻ nhỏ bị suy thận sẽ có triệu chứng như tiểu ít, tiểu khó, tiểu buốt, tiểu nhiều về đêm... Nước tiểu của bé có màu đỏ do lẫn với máu, màu đục. Khi tình trạng này kéo dài, trẻ có thể bị bí tiểu, không tiểu được. Tiểu nhiều lần về đêm là dấu hiệu suy thận hay gặp nhất. Dù lượng nước tiểu rất ít, trẻ vẫn thường xuyên đi tiểu nhiều trong đêm. Khi đó, chức năng của thận không đảm bảo cho nhu cầu cơ thể khiến trẻ bị đái dắt. Đi tiểu thường xuyên trong đêm còn làm trẻ bị mất ngủ, khó đi vào giấc ngủ sâu, khiến cơ thể bị suy nhược.

Khi bị suy thận, trẻ thường bị run tay chân nhiều, khó kiểm soát và kèm theo những triệu chứng như uể oải, mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn... Nếu người nhà không phát hiện sớm và xử lý kịp thời, trẻ có nguy cơ bị đe dọa tính mạng, bác sĩ Hương nói.

Khi lượng oxi không đủ cung cấp cho cơ thể, trẻ thường xuyên bị thở khò khè. Hơi thở yếu gây ảnh hưởng tới sức khỏe, làm bé bị chóng mặt, thở dốc, tức ngực... Đôi khi, trong lúc ngủ, trẻ sẽ bị khó thở. Ngoài ra, trong giai đoạn đầu của bệnh suy thận, cơ thể của trẻ không thải được chất độc nên bị tích tụ, gây ra mùi khó chịu cho hơi thở.

Theo bác sĩ Hương, khi bị suy thận, trẻ thường cảm thấy chán ăn, không còn hứng thú đối với việc ăn uống, đặc biệt ngán các món thịt. Cơ thể trẻ thường xuyên mệt mỏi, chỉ muốn nằm yên một chỗ. Người nhà cho ăn món gì cũng khiến trẻ dễ bị nôn, luôn trong tình trạng buồn nôn, nhất là khi ngửi mùi thức ăn.

Các cơn đau đầu, chóng mặt đột ngột, âm ỉ khi bị suy thận khiến trẻ cảm thấy mệt mỏi, uể oải. Bệnh suy thận làm thể tích máu tăng, dẫn tới tình trạng quá tải tuần hoàn khiến gan to, phù phổi, gây đau nhức đầu. Điều này ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày của trẻ.

Cách phòng ngừa suy thận ở trẻ

Trẻ có khả năng bị suy thận bẩm sinh từ khi còn trong bụng mẹ. Vì thế, trong thai kỳ, thai phụ cần thường xuyên khám thai để phát hiện sớm những dị tật bẩm sinh và bệnh suy thận ở trẻ.

Giảm lượng muối trong khẩu phần ăn của trẻ. Người nhà nên cho trẻ bổ sung các loại thực phẩm ít chất béo, ăn nhiều rau củ quả, uống đủ nước mỗi ngày kết hợp vận động phù hợp. Thường xuyên đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ (6 tháng/lần) để sớm phát hiện bệnh và có phương pháp điều trị kịp thời.

Khi trẻ bị bệnh, người nhà không tự ý mua thuốc theo triệu chứng, tránh cho trẻ uống thuốc bừa bãi. Điều này sẽ gây ảnh hưởng lớn tới chức năng thải độc của thận.

Bệnh suy thận ở trẻ em là bệnh lý nguy hiểm, gây ra nhiều tác động tiêu cực tới sự phát triển của trẻ, thậm chí làm ảnh hưởng đến tính mạng nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời. Do đó, người nhà luôn cần chú ý tới chế độ ăn uống và sinh hoạt của trẻ để ngăn ngừa các yếu tố gây bệnh. Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Châu Vũ

Châu Vũ