Hơn 3% sinh viên tốt nghiệp cao đẳng và 2,7% cử nhân đại học thất nghiệp, trong khi trung cấp 1,1%. Theo tôi những con số này không có nhiều ý nghĩa.
Thứ nhất, đối với sinh viên nhóm ngành về Khoa học tự nhiên, kỹ thuật, công nghệ, ngoại ngữ... thường sẽ dễ dàng kiếm việc ngay cả khi chưa tốt nghiệp. Còn nhóm Khoa học xã hội tìm việc khá khó, cần thời gian định hình, tìm hiểu và thử nhiều công việc trước khi chọn được một công việc để gắn bó.
Thứ hai, sinh viên đại học thường có nhiều sự lựa chọn hơn đối với các bậc thấp hơn, nhưng lộ trình thăng tiến thường tốt hơn. Không thể phủ nhận một điều, các chương trình bậc thấp đơn giản là lược bỏ đi những môn khái quát, quản trị, mang tính hoạch định hoặc chuyên sâu của bậc đại học.
Thứ ba, chữ "thất nghiệp" phải suy xét rộng hơn ở hai sắc thái: thất nghiệp do bản thân yếu kém - không có năng lực, hay thất nghiệp là do kén chọn, đang lựa chọn một công việc tốt hơn.
Cá nhân tôi, và nhiều sinh viên của tôi sau này cũng vậy, cùng một lúc có rất nhiều sự lựa chọn, nhưng đôi khi kết cục là không chọn cái nào cả vì căn bản là thấy không thích, không phù hợp.
Thứ tư, tôi cho rằng, một xã hội mà đến cả người bán rau hoặc người nông dân... cũng có bằng đại học là điều cần thiết. Các bạn không thể phủ nhận rằng kinh tế ngày càng phát triển, đặc biệt là dịch vụ - ngày càng chuyên nghiệp, hiện đại... thì đó chính là sức mạnh của giáo dục đại chúng.
Muốn giàu bền vững thì phải có kiến thức, người trẻ được đào tạo bài bản, họ có khả năng mày mò, nghiên cứu, tìm tòi và dám thay đổi... hơn hẳn thế hệ trước.
Trong cơ quan tôi hiện nay, mức lương khởi điểm đối với công việc hành chính dành cho cử nhân đại học mới tốt nghiệp là 10 triệu đồng, chưa kể các khoản ngoài giờ, thưởng các dịp lễ, một năm có 14 tháng lương. Còn đối với bậc quản lý như tôi thì còn nhiều hơn. Và dĩ nhiên, 100% nhân sự cơ quan tôi có trình độ từ đại học trở lên.
*Quan điểm của bạn thế nào?
Tại báo cáo phân tích ngành giáo dục Việt Nam giai đoạn 2011-2020, nhóm nghiên cứu của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết đã tổng hợp số liệu từ 181 trường đại học và 40 trường cao đẳng. Kết quả cho thấy, tỷ lệ sinh viên đại học có việc làm so với tổng sinh viên tốt nghiệp năm 2018 đạt khoảng 65,5%. Phần lớn sinh viên đại học sau tốt nghiệp được tuyển sinh làm nhà chuyên môn, còn sinh viên cao đẳng chủ yếu làm việc với tư cách kỹ thuật viên. Tuy nhiên, theo số liệu của Tổng cục Thống kê năm 2019, hơn 3% sinh viên tốt nghiệp cao đẳng và 2,8% cử nhân đại học thất nghiệp, trong khi trung cấp chỉ 1,1 và người chưa từng đi học 1,5%. "Nguyên nhân một phần do những sinh viên tốt nghiệp có trình độ cao hơn nên mất nhiều thời gian để tìm việc phù hợp với ngành học", nhóm nghiên cứu nhận định. Dù vậy, nhìn chung thị trường lao động vẫn thiếu sinh viên nhóm chất lượng cao ở mọi cấp học. |
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.