Đọc bài viết "Muốn thăng chức phải biết nhậu nhẹt", tôi không khỏi cảm thấy ngán ngẩm trước những lời chê bai chuyện ăn nhậu và xu nịnh tại các doanh nghiệp Việt. Bản thân tôi cũng cảm thấy nuối tiếc vì con đường sự nghiệp dang dở của mình. Có vài điều tôi đã học được và luôn chia sẻ cho mọi nhân viên, người thân mà tôi biết:
Thứ nhất, thế giới này có quy luật vận hành riêng và nó không vận hành xung quanh ý muốn của bản thân ta. Thay vào đó mỗi người phải tự tìm hiểu quy luật đó trong từng môi trường để thuận theo. Thứ hai, người phương Tây, người Nhật Bản, người Hàn Quốc... cũng không khác mấy với người Việt, họ cũng có đầy đủ những chuyện tham, sân, si trong vận hành tổ chức và công việc của họ như bất kỳ người Việt nào.
Thực tế, những nhầm lẫn và nguyên nhân và hệ quả, cách sử dụng ngôn ngữ, ngoại hình đẹp, sự tự tin, sự khéo léo trong giao tiếp, có thể đưa đến những ấn tượng không chính xác và làm che mờ cách đánh giá của chúng ta. Về bản chất, các vấn đề đều giống nhau, nhưng cách thức nó thể hiện khác nhau và theo những hình thái khác nhau: có thể hiển nhiên như việc thăng tiến sau bữa nhậu, nhưng cũng có thể ngấm ngầm như một lời bông đùa vô thưởng vô phạt tại căng tin công ty.
Có sự xu nịnh trong doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam, hay thậm chí một doanh nghiệp ở Mỹ, châu Âu không? Những người ngây thơ sẽ vẽ ra một thế giới giả tưởng cho các bạn thấy rằng ở doanh nghiệp nước ngoài, FDI tại Việt Nam, năng lực là trên hết và bạn không cần làm một điều gì khác cả ngoài chứng mình năng lực trong công việc.
Tôi khuyên rằng, sau khi nghe những điều như vậy, bạn hãy xem lại vị trí của người ta ở đâu trong doanh nghiệp đó? Có những bạn trẻ vào công ty và sau đó rời đi khỏi doanh nghiệp mà vẫn đắm chìm trong mộng tưởng. Nhưng tôi dám cá rằng những người đó dù có đi làm 10, 20 năm nữa cũng không thể trở thành những người có vị trí cao nhất trong doanh nghiệp được.
>> Tôi như kẻ lạc loài vì không uống rượu, bia
Harvard Business Review - tạp chí uy tín về kinh doanh thuộc nhà xuất bản Trường Kinh doanh Harvard - không thiếu các bài viết chất lượng, có thể đập tan đi sự ngây thơ của mọi người, như: "Mài dũa khả năng chính trị trong doanh nghiệp", hay "Chính trị trong công sở không nhất thiết phải độc hại", hay "Chính trị công sở là thứ bạn không thể không tham gia"... Với chỉ một cụm từ khóa "HBR office politics", bạn đã có sự chuẩn bị cho một hành trang mới để thành công hơn.
Cho dù vận hành theo kiểu gì, bán cái gì, bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần phải có tiền mới có thể hoạt động được. Khi một nhóm nhân viên liên tục đi nhậu mà không làm ra bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ nào, đó có thể là bởi vì những người đó thông minh hơn hẳn những người còn lại. Vì họ nắm được bí mật về sự tồn tại doanh nghiệp, nguồn tiền được rót vào, những dự án mới, những khách hàng đặc biệt, hoặc vì một nhiệm vụ bí mật nào đó.
Việc tập đoàn mẹ, nhóm quản lý cao cấp cài cắm người ở các chi nhánh con là chuyện rất phổ biến. Ở tập đoàn nước ngoài tôi làm việc, có một nhóm chuyên là "tai mắt" cho tập đoàn mẹ, để nắm sự việc một cách nhanh nhất trên từng quốc gia và vùng lãnh thổ. Như vậy, thay vì đặt một hoặc nhiều câu hỏi đúng, đôi khi chúng ta lại bị sa đà vào sự ảo tưởng về năng lực của bản thân và suốt ngày gặm nhấm chuyện đó.
Nên nhớ, mọi việc trên đời này xảy ra đều có lý do riêng của nó. Tôi từng có một đồng nghiệp mà bản thân đã học hỏi được rất nhiều từ ông, một cách gián tiếp. Ông có hơn 20 năm kinh nghiệm từ thị trường Bắc Mỹ và khi đến Việt Nam, bất kể khi nào tình hình kinh doanh không ổn, ông đều thoát được một cách ngoạn mục và thậm chí sau đó còn được thăng tiến.
Bí quyết là nhờ ông rất thân thiết và rất được lòng Tổng Giám đốc. Tất cả tình huống tiêu cực đều được "rào trước đón sau" một cách hoàn hảo cùng với một bản kế hoạch không thể tuyệt vời hơn kèm theo sau đó. Trên hết, tất cả hành động đều rất kịp thời, không hề chậm trễ. Thế nên, bất cứ khi nào Tổng Giám đốc cần, ông đều là cánh tay phải đắc lực, kể cả là những việc lặt vặt nhất. Một số người có thể nói đó là "xu nịnh", nhưng tôi không nghĩ như vậy. Đó là một kỹ năng giao tiếp, kỹ năng thiết lập mối quan hệ mà tôi đã học hỏi được rất nhiều.
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.