Khi đất nước còn nghèo, đại đa số người dân còn thu nhập thấp thì việc tìm ra giải pháp, phương pháp tăng thu nhập chính đáng cho từng bộ phận nghề nghiệp công lập như bác sĩ, giáo viên là điều nên được khích lệ và thúc đẩy.
Mỗi ngành nghề, mỗi điều kiện khác nhau nên không thể lấy thước đo ngang bằng để biểu thị cho tính công bằng. Ngành Y tế đang đứng trước điều kiện và yêu cầu phải có nhiều chuyển biến.
Cũng như quản trị một doanh nghiệp, tăng thu nhập chưa chắc đảm bảo tăng hiệu quả, chất lượng làm việc nhưng thu nhập của người lao động trong doanh nghiệp thấp chắc chắn kéo theo chất lượng và hiệu quả công việc thấp.
Tăng thu nhập cho người lao động chưa chắc chi phí doanh nghiệp sẽ tăng, nhất là trong những ngành nghề mà chi phí lao động chiếm phần không đáng kể trong chi phí vận hành hoặc những ngành nghề không phải máy móc mà chính người lao động đóng vai trò quyết định.
Chính tương quan giữa chi phí và hiệu quả làm việc, chất lượng, năng suất và những lợi ích, hiệu ứng khác mới là yếu tố quyết định. Yếu tố quản lý, đánh giá, kiểm soát điều hành cũng góp một phần quan trọng nữa. Tôi xin được nêu những giải pháp tham khảo:
1. Tăng lương bước đầu để củng cố đội ngũ, tinh thần làm việc.
2. Tăng lương có điều kiện: đa dạng điều kiện tương xứng với mức độ tăng lương như thái độ, chất lượng làm việc, hiệu quả làm việc, thực hành tiết kiệm, thực hiện được những công việc đặc biệt... qua đó thu nhập cũng phản ánh chất lượng, hiệu quả và trình độ của lao động.
3. Tăng lương, quy định thưởng cho những công việc đạt hiệu quả cao, kỹ thuật cao, tay nghề cao, những đóng góp đặc biệt việc này giúp đào tạo, bồi dưỡng, giữ chân người giỏi, người tài.
Với ngành Y, có thể xem xã hội, ngân sách, người bệnh, quỹ BHYT là khách hàng. Tăng thu nhập cho nhân viên Y tế không nhất thiết phải tăng nhiều chi phí khám, chữa bệnh, ảnh hưởng quỹ BHYT. Khách hàng có thể yêu cầu dịch vụ, thời gian chờ đợi, hiệu quả khám điều trị bệnh, chi phí bình quân điều trị một loại bệnh.
>> Ao ước tốt nghiệp ngành Y được làm bác sĩ nội trú
Nếu ngành y trong nước làm tốt hơn nữa phần dịch vụ, kỹ thuật và quảng bá, sẽ không chỉ tiết kiệm cho xã hội một phần chi phí ngoại tệ điều trị ở nước ngoài, mà còn có thể tiếp đón nhiều bệnh nhân nước ngoài. Y tế cũng là một ngành thu tiềm năng chứ không chỉ nhập siêu.
Toàn bộ nguồn tăng thu có thể không phải chỉ dùng để tăng lương cho nhân viên mà còn có thể trích phần hỗ trợ, miễn giảm cho người bệnh. Bản chất của Y tế công là dịch vụ phi lợi nhuận nên không dễ dung hoà với kinh tế lợi ích, yếu tố thị trường.
Vậy nên cần phải phân tích, nghiên cứu vĩ mô, vi mô chi phí bệnh viện, chi phí khám, xét nghiệm, điều trị, chăm sóc người bệnh sâu hơn nữa để tìm ra nguyên nhân, giải pháp dung hoà giữa chi phí điều trị, thu nhập nhân viên, hiệu quả từng đồng ngân sách, người bệnh chi trả.
Khám bệnh, chữa bệnh, xét nghiệm theo sự cần thiết của bệnh tật, theo quy định, quy trình hay theo yếu cầu sẽ rất khác nhau về mặt tiết kiệm. Người trong và ngoài ngành, nhiều người bệnh đều biết nhiều vấn đề phí phạm, có thể tránh, không cần thiết.
Xin kiến nghị xem xét lấy góp ý rộng rãi từ chính nhân viên y tế và người bệnh về các giải pháp có thể giúp tăng thu nhập cho nhân viên mà ít, không làm tăng, làm giảm chi phí y tế. Giải pháp nào thiết thực và khả thi trong hoàn cảnh hiện tại thì tập hợp để nghiên cứu.
>> 'Cái chân đau' của 10.000 y bác sĩ bỏ việc
Chất lượng dịch vụ, thái độ làm việc, hiệu quả làm việc, tiết kiệm thời gian trong y tế công được cải thiện nhiều thì khách hàng sẽ hài lòng nhiều. Y tế tư nhân phải càng tăng cường thêm chất lượng điều trị, tăng cường tiết kiệm, như vậy bệnh nhân, toàn xã hội đều được lợi.
Tôi thấy ngành y tế công có nhiều tiến bộ trong công tác, cải thiện quản lý, hiệu quả điều trị tốt hơn ngày trước. Tuy nhiên, thu nhập của nhân viên y tế không mấy khác biệt nhưng chi phí của người bệnh tăng gấp nhiều lần, đó là cơ hội và yêu cầu cấp thiết phải thực hiện việc quản trị mới y tế công.
Xin hãy sớm chấm dứt việc một bộ phận nhân viên y tế công lơ là làm việc, thiếu trách nhiệm với bệnh nhân và vấn đề một số người dân thiếu tôn trọng, bức xúc, thậm chí hành hung nhân viên y tế.
Minh
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.