Tối 20/8, trên tuyến cao tốc cách thủ đô Moskva khoảng 20 km, một chiếc Land Cruiser Prado bốc cháy dữ dội, lao vào lề đường sau tiếng nổ lớn. Chiếc xe thuộc sở hữu của Alexander Dugin, học giả kiêm nhà bình luận chính trị nổi tiếng được truyền thông phương Tây là "bộ não tư tưởng" của Điện Kremlin, có ảnh hưởng lớn tới Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Vụ nổ khiến Darya Dugina, con gái ông Dugin, thiệt mạng. Darya Dugina cũng là nhà bình luận chính trị có lập trường cứng rắn với phương Tây và vấn đề Ukraine.
Ông Dugin đứng ôm đầu tại hiện trường vụ nổ xe khiến con gái thiệt mạng. Ảnh: Moscow Times.
Nguồn tin từ cơ quan điều tra Nga cho biết chiếc xe đã bị gài thiết bị nổ tương đương 400 g TNT. Tại hiện trường, Dugin đứng nhìn từ xa với dáng vẻ bần thần. Ông ôm đầu khi nói chuyện với nhân viên cứu hộ và những người xung quanh khi chờ xe cứu hỏa đến.
Truyền hình nhà nước Nga mô tả vụ gài bom là "hành động khủng bố" và cho biết mục tiêu mà những kẻ tấn công muốn nhắm đến là Dugin, bởi ông đã đổi xe cho con gái mình vào phút chót.
Chưa có bằng chứng cho thấy vụ tấn công có liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine, nhưng các cộng sự của Dugina đã nhanh chóng cáo buộc Kiev đứng sau sự việc. "Kẻ đứng sau vụ đánh bom khả năng cao là tình báo quân đội hoặc cơ quan an ninh Ukraine", nhà phân tích Sergei Markov, cựu cố vấn của Tổng thống Putin, nói với RIA Novosti.
Maria Zakharova, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga, cho rằng "cần phải thảo luận về chủ nghĩa khủng bố nhà nước" nếu phát hiện Ukraine có liên quan tới vụ nổ.
Trong khi đó, Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Volodymyr Zelensky, tuyên bố Ukraine không liên quan. "Ukraine hoàn toàn không có vai trò gì trong vụ này, vì chúng tôi không phải là một nhà nước khủng bố", Podolyak phát biểu trên truyền hình.
Dù vậy, vụ tấn công hiếm hoi ở Moskva, nhằm vào một thành viên của giới tinh hoa ủng hộ Điện Kremlin, được cho là sẽ góp phần thúc đẩy hơn nữa nỗ lực của Nga nhằm theo đuổi chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Nó diễn ra sau loạt vụ nổ tại các cơ sở quân sự Nga trên bán đảo Crimea, khiến những tiếng nói ủng hộ cuộc chiến ra sức kêu gọi Tổng thống Putin gia tăng sức ép lên Ukraine nhằm đáp trả.
Darya Dugina trong bức ảnh không rõ ngày tháng do Reuters thu thập được. Ảnh: Reuters.
Những lời kêu gọi tăng cường tập kích trả đũa Ukraine ngày càng lớn hơn sau vụ nổ bom xe, khi nhiều người cho rằng cuộc tấn công cho thấy Điện Kremlin có thể đang đánh giá thấp sức mạnh của đối thủ.
"Kẻ thù đang ở trước cổng. Hãy yên nghỉ, Darya. Cô sẽ được báo thù!", Akim Apachev, nhạc sĩ theo chủ nghĩa dân tộc Nga, viết trên mạng xã hội.
"Nhắm vào các trung tâm đầu não ra quyết định!", Margarita Simonyan, giám đốc kênh truyền hình RT của Nga, viết khi chia sẻ bài đăng kêu gọi quân đội Nga tập kích trụ sở Cơ quan An ninh Ukraine (SBU).
Theo bình luận viên Anton Troianovski từ NY Times, vụ gài bom là cái cớ không thể tốt hơn cho những người có quan điểm cứng rắn ủng hộ chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine, cho rằng Tổng thống Putin vẫn còn quá mềm mỏng trước Kiev.
Dù ông chủ Điện Kremlin hồi đầu tuần trước tuyên bố rằng quân đội Nga đang tiến lên "từng bước", nhiều nhà bình luận Nga có quan điểm cứng rắn vẫn muốn ông có các động thái quyết liệt hơn, như tấn công các tòa nhà chính phủ ở trung tâm Kiev, hay công bố một học thuyết quân sự quyết đoán hơn.
"Điều này xảy ra ở ngay thủ đô quê hương chúng ta", Tigran Keosayan, người dẫn chương trình truyền hình ủng hộ Điện Kremlin, viết trên mạng xã hội về vụ nổ khiến Dugina thiệt mạng. "Tôi không hiểu tại sao vẫn còn những tòa nhà tồn tại trên phố Bankova ở Kiev", ông cho hay, đề cập đến con đường đặt văn phòng tổng thống Ukraine.
Alexander Dugin phát biểu tại Moskva hồi năm 2014. Ảnh: Reuters.
Quân đội Nga từng đe dọa tấn công "các trung tâm đầu não ra quyết định" ở Ukraine nhằm trả đũa các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga. Hàng loạt lời kêu gọi "báo thù" được đưa ra hôm 21/8 thậm chí còn cảnh báo về hậu quả "không mong muốn" nếu lãnh đạo Nga chọn không leo thang xung đột.
"Đối với Điện Kremlin, mọi tiếng nói cực đoan đều có thể vừa hữu ích vừa nguy hiểm. Ngay bây giờ, chúng có thể hữu ích. Nhưng chẳng bao lâu nữa, chúng sẽ trở nên nguy hiểm", chuyên gia chính trị Nga Marat Guelman đánh giá.
Adam Schiff, chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ, bày tỏ hy vọng Ukraine không đứng sau vụ tấn công, bởi điều này không mang lại lợi ích cho Kiev.
"Tôi chắc chắn sẽ không bao giờ muốn thấy bất cứ điều gì giống như một cuộc tấn công vào dân thường do Ukraine thực hiện và mong rằng các tuyên bố của họ là chính xác", Schiff nói.
Vũ Hoàng (Theo NY Times, Washington Post, TASS)