Theo cáo trạng được công bố ngày 27/5, Cục Điều tra Nhà nước Ukraine (DBR) phát hiện Lữ đoàn Phòng thủ Lãnh thổ số 125, Lữ đoàn Cơ giới số 23, Tiểu đoàn Bộ binh Độc lập số 172 và 415 cùng nhiều vị khác "không tổ chức phòng thủ hợp lý tại vùng biên giới tỉnh Kharkov do thái độ bất cẩn khi thực hiện nhiệm vụ quân sự".
DBR cho biết các đơn vị Ukraine chịu trách nhiệm phòng thủ "để mất vị trí, thiết bị quân sự và tổn hại sinh mạng binh lính" trong các đợt tiến công của Nga trong chiến dịch Kharkov bắt đầu từ ngày 10/5. Ngoài ra, binh sĩ Ukraine còn bỏ rơi nhiều vị trí phòng thủ tại tỉnh Kharkov.
Cuộc điều tra sẽ nhằm vào 28 chỉ huy và phó chỉ huy lữ đoàn cùng quan chức quốc phòng, xác định xem liệu hành động của họ có dẫn đến việc Ukraine để mất nhiều khu dân cư vào tay lực lượng Nga hay không. Giới chức Ukraine chưa công bố hình phạt có thể áp dụng nếu những người nói trên bị kết tội.
Binh sĩ Ukraine bê đạn pháo tại tiền tuyến ở tỉnh Kharkov ngày 21/5. Ảnh: Reuters
Sau hơn hai tuần mở chiến dịch Kharkov, lực lượng Nga kiểm soát nhiều khu dân cư gần biên giới và khoảng 40% thành phố Vovchansk. Quân đội Ukraine ngày 24/5 tuyên bố ngăn Nga tiến sâu hơn vào tỉnh Kharkov và khiến họ sa lầy tại Vovchansk, song thừa nhận đối phương đang đẩy mạnh tiến công trên các mặt trận khác.
Denys Yaroslavskyi, chỉ huy đơn vị trinh sát Ukraine tại Kharkov, cho biết "lính Nga thản nhiên tiến vào tỉnh", đi bộ qua biên giới mà không vấp phải sự kháng cự từ đối phương. Yaroslavskyi nói phòng tuyến nhiều lớp với chi phí khổng lồ mà các quan chức Ukraine thường xuyên nhắc đến không tồn tại.
"Chẳng có phòng tuyến nào cả. Không có bãi mìn nào trên đường đối phương di chuyển", Yaroslavskyi cho biết. "Đây có thể là hành động cẩu thả hoặc tham nhũng, là sự phản bội chứ không phải thất bại".
Các binh sĩ và chỉ huy Ukraine nhận định Nga sử dụng chiến thuật mới để tiến công Kharkov, không tiến quân với đội hình lớn như hồi tháng 2/2022. Thay vào đó, Nga nã pháo từ xa rồi cử rất nhiều nhóm xung kích với quy mô nhỏ tiến đến vị trí đối phương từ mọi hướng.
Giới chuyên gia đánh giá Nga không đủ quân để tiến công thành phố Kharkov, nhưng có thể tiến đủ xa để đặt thành phố Kharkov vào tầm bắn của pháo binh.
Bên cạnh mục tiêu kéo mỏng lực lượng Ukraine, vốn đã thiếu nhân sự và vũ khí, chiến dịch Kharkov của Nga dường như còn nhằm gây bất ổn khi buộc hàng nghìn dân thường phải sơ tán từ khu vực ven biên giới tới những nơi khác.
Vị trí một số khu dân cư tại tỉnh Kharkov và Donetsk. Đồ họa: RYV
Nguyễn Tiến (Theo NW, Reuters, AFP)