Yoshie Shiratori sinh ngày 31/7/1907 tại tỉnh Aomori, Nhật Bản. 4 lần vượt ngục của Shiratori đã biến ông ta trở thành "nhân vật phản diện" nổi tiếng trong văn hóa Nhật Bản, đến mức có hẳn một bản mô phỏng cuộc vượt ngục của Shiratori tại Bảo tàng Nhà tù Abashiri.
Ban đầu, Shiratori việc trong một cửa hàng đậu phụ và sau đó trở thành ngư dân đánh bắt cua trên tàu Nga. Sau khi đổi việc nhiều lần và không thành công, ông ta chuyển sang đánh bạc và trộm cắp để kiếm sống.
Tượng mô phỏng cuộc vượt ngục của Yoshie Shiratori tại Bảo tàng Nhà tù Abashiri, Nhật Bản. Ảnh: Breaking Asia.
Shiratori bị bắt quả tang khi đang trộm cắp, nhưng cảnh sát khép ông thêm tội giết người. Shiratori sau đó bị đưa tới nhà tù Aomori vào năm 1936.
Ba năm sau, nhờ nghiên cứu kỹ lưỡng thói quen của lính canh suốt nhiều tháng, ông ta trộm khóa phòng giam bằng sợi dây kim loại quấn quanh chiếc xô được phát rồi trốn thoát qua một giếng trời.
Cảnh sát bắt lại được Shiratori sau ba ngày, khi ông ta đang trộm đồ dùng từ một bệnh viện. Bị kết án chung thân vì tội vượt ngục và trộm cắp, Shiratori được chuyển đến nhà tù Akita vào năm 1942.
Tại đây, Shiratori bị đưa vào một phòng giam được thiết kế đặc biệt nhằm đối phó với những kẻ từng vượt ngục. Buồng giam có trần nhà cao, một giếng trời nhỏ và những bức tường bằng đồng nhẵn.
Song Shiratori bằng cách nào đó vẫn có thể trèo lên các bức tường và nhận thấy rằng phần gỗ giữa các thanh chắn giếng trời bắt đầu bị mục. Mỗi tối, ông ta đều trèo lên để cạy thanh gỗ cho đến khi nó bung ra, để lộ giếng trời lộ thiên. Biết rằng quản giáo có thể nghe thấy tiếng bước chân của mình trên mái nhà, Shiratori đợi đến một đêm giông bão mới trèo tường tẩu thoát.
Ba tháng sau, Shiratori tới nhà của quản giáo Kobayashi để nhờ ông này giúp tố cáo tình trạng bất công trong hệ thống nhà tù Nhật Bản, bởi Kobayashi là người duy nhất tỏ ra tử tế và tôn trọng Shiratori trong thời gian ông ta ở nhà tù Akita.
Kobayashi mời phạm nhân vượt ngục này vào nhà, cho ăn uống và lắng nghe câu chuyện của ông ta. Shiratori nói với quản giáo này rằng lý do ông ta vượt ngục hai lần là do cách đối xử bất công của các nhân viên nhà tù.
Tuy nhiên, khi Shiratori vào nhà vệ sinh, quản giáo này đã gọi cảnh sát. Shiratori bị bắt trở lại nhà tù và thề sẽ không bao giờ đặt niềm tin vào bất kỳ sĩ quan cảnh sát nào nữa.
Mùa đông năm 1943, Shiratori bị đưa tới nhà tù Abashiri ở Hokkaido, phía bắc Nhật Bản, đối mặt với cái lạnh cực độ. Các lính canh sẵn sàng đánh Shiratori ngã mỗi khi ông ta đứng lên.
Tức giận, Shiratori thề sẽ trốn thoát và phá còng trước ánh mắt ngạc nhiên của lính canh. Sau đó, Shiratori bị khóa bằng một chiếc còng được chế tạo đặc biệt. Chuyên gia phải mất gần hai giờ để mở còng để ông ta đi tắm mỗi tuần một lần.
Dù vậy, Shiratori vẫn tìm ra cách của riêng mình. Khi lính canh giao suất ăn, ông ta nhỏ nước súp miso lên còng tay và song sắt của ô đưa thức ăn trên cửa buồng giam. Theo thời gian, cả hai đều bị ăn mòn, giúp Shiratori có thể phá chúng.
Ngày 26/8/1944, Shiratori tự làm trật khớp cả hai vai, cho phép ông ta chui qua khe đưa thức ăn chật hẹp, sau đó trốn thoát khỏi nhà tù. Lần này, Shiratori lẩn trốn hai năm tại một khu mỏ bỏ hoang nằm sâu trong núi.
Nhưng trong một lần xuống núi, Shiratori tới ăn trộm cà chua tại trang trại của một nông dân. Phát hiện hành vi trộm cắp, người nông dân đã tấn công Shiratori và bị tù nhân vượt ngục này đâm chết. Shiratori nói rằng hành động của ông ta là nhằm tự vệ.
Vì những lần vượt ngục trước đó và hành vi sát hại người nông dân, Shiratori bị tòa án quận Sapporo kết án tử hình. Tại nhà tù Sapporo, ông ta bị đưa vào một phòng giam đặc biệt với trần nhà cao và cửa sổ nhỏ hơn đầu người. Tuy nhiên, những người cai ngục ở Sapporo đã tin tưởng vào phòng giam này đến mức họ không bận tâm còng tay Shiratori. Và vì quá chú ý đến những cuộc vượt ngục qua lối trần nhà của Shiratori, họ đã không lưu tâm đến phần sàn nhà.
Năm 1947, Shiratori dùng bát súp miso đào đường hầm dưới sàn nhà tù để tẩu thoát ra ngoài.
Chân dung Yoshie Shiratori, phạm nhân được mệnh danh là kẻ "không nhà tù nào có thể cầm chân". Ảnh: Wikipedia.
Một năm sau, trong khi ngồi chờ ở trạm xe buýt, Shiratori đã được một viên cảnh sát cho một điếu thuốc.Vào năm 1948, thuốc lá là mặt hàng xa xỉ ở Nhật sau chiến tranh. Cảm động trước lòng tốt của viên cảnh sát, Shiratori thừa nhận là một kẻ vượt ngục và đề nghị được nộp mình.
Ông ta bị bắt và xét xử một lần nữa, nhưng tòa án Sapporo đã xem xét lại vụ án của Shiratori và phán quyết rằng ông ta đúng là đã tự vệ trong sự việc khiến người nông dân thiệt mạng. Mặt khác, trong 4 lần vượt ngục, Shiratori chưa bao giờ làm bị thương hay sát hại lính canh nào.
Kết quả là tòa án hủy án tử hình của Shiratori, thay bằng bản án 20 năm tù vì tội vượt ngục. Tòa án cũng chấp thuận yêu cầu được giam tại Tokyo của Shiratori. Cuối cùng, ông ta thụ án 14 năm tại nhà tù Fuchu. Tới năm 1961, Shiratori được trả tự do vì cải tạo tốt.
Sau đó, Shiratori trở về Aomori để đoàn tụ với con gái. Shiratori sống thêm một thập kỷ nữa, làm những công việc lặt vặt để kiếm sống. Năm 1979, Shiratori qua đời sau một cơn đau tim ở tuổi 71.
Vũ Hoàng (Theo Breaking Asia, Global Bizarre)