Tàu hỗ trợ đa năng Grand Canyon II của Na Uy dường như được Helix Energy, công ty dầu khí Mỹ có quan hệ với quân đội nước này, thuê lại và thực hiện một số hoạt động bí mật trong nhiều tháng qua ở vùng biển quanh Trung Quốc, tổ chức Sáng kiến Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI) có trụ sở tại Bắc Kinh cho biết ngày 9/5.
Grand Canyon II từ Guam tới Yokosuka, Nhật Bản, vào đầu tháng 3 để chở xác trực thăng MH-60S, được trục với hôm 17/3 tại vùng biển cách Okinawa 92 hải lý (Khoảng 170 km) về phía đông. Chiếc MH-60S bị rơi sau khi cất cánh từ tàu chỉ huy USS Blue Ridge, kỳ hạm của Hạm đội 7 hải quân Mỹ.
Dữ liệu do SCSPI thu thập cho thấy Grand Canyon II hoạt động gần đảo Đài Loan và trên Biển Đông trong nhiều tháng qua. Con tàu từ cuối năm 2020 đã cập cảng Đài Trung và Cao Hùng trên đảo Đài Loan, sau đó là cảng Nagasaki và Yokosuka ở Nhật. Nagasaki và Yokosuka đều là những nơi hải quân Mỹ đặt căn cứ.
Một chuyên gia quân sự Trung Quốc giấu tên chia sẻ với Global Times, tờ báo thuộc People's Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, rằng quân đội Mỹ có thể thuê tàu Grand Canyon II phục vụ các nhiệm vụ đặc biệt, căn cứ vào dữ liệu vị trí gần đảo Đài Loan trong thời gian dài và lịch sử làm việc với lực lượng vũ trang Mỹ.
Ngụy Đông Húc, chuyên gia quân sự tại Bắc Kinh, nhận định Grand Canyon II có thể hỗ trợ hải quân Mỹ trinh sát và thu thập thông tin tình báo gần đảo Đài Loan. Grand Canyon II có thể thu thập tín hiệu vô tuyến trong khu vực để nghe lén, thả thiết bị xuống biển để khảo sát thủy văn hoặc dùng hệ thống thủy âm để tìm kiếm tàu ngầm, hay thậm chí đóng vai trò căn cứ mật cho hoạt động của đặc nhiệm.
SCSPI trước đó cho biết quân đội Mỹ từng thuê máy bay tư nhân để do thám gần Trung Quốc. Hồi cuối tháng 3/2020, công ty Tenax Aerospace của Mỹ điều một máy bay giám sát hàng hải Bombardier CL-604 đến căn cứ không quân Kadena ở Okinawal. Chiếc CL-604 sau đó tiến hành hơn 250 lượt bay trinh sát gần Trung Quốc trước khi quay về Mỹ hôm 17/3.
Lầu Năm Góc chưa bình luận về những thông tin này.
Căng thẳng tại eo biển Đài Loan, biển Hoa Đông và Biển Đông gia tăng những tháng qua. Hải quân Mỹ hồi đầu tháng 4 điều nhóm tác chiến tàu sân bay USS Theodore Roosevelt và nhóm đổ bộ tấn công USS Makin Island tới Biển Đông. Nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc tổ chức diễn tập gần đảo Đài Loan, sau đó xuống Biển Đông rồi quay về.
Nguyễn Tiến (Theo Sputnik)