162 thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc (NPC) nhất trí thông qua dự luật an ninh Hong Kong sáng nay trong vòng 15 phút, sau khi cuộc họp bắt đầu lúc 9h (8h giờ Hà Nội). Chỉ một số ít đại biểu Hong Kong tại NPC được đọc dự thảo luật trước khi nó được thông qua.
Luật an ninh Hong Kong dự kiến áp dụng hình phạt tối đa là tù chung thân, trái với thông tin chỉ quy định mức án tối đa 10 năm tù như trước đó. Luật dự kiến có hiệu lực từ 1/7, ngày kỷ niệm 23 năm Hong Kong được Anh trao trả cho Trung Quốc.
Ủy ban Thường vụ bắt đầu phiên họp đặc biệt ba ngày về dự luật từ hôm 28/6 và thông qua vào ngày làm việc cuối cùng. Một nguồn tin am hiểu tình hình cho biết chi tiết luật an ninh sẽ được công bố chiều nay, đánh dấu lần đầu tiên luật được công khai đầy đủ với công chúng.
Ủy ban Luật Cơ bản, cơ quan tư vấn cho Bắc Kinh về tiểu hiến pháp Hong Kong, sẽ họp sau đó để đưa luật an ninh Hong Kong vào Phụ lục III của Luật Cơ bản. Toàn bộ đại biểu Hong Kong tại Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc và NPC đã được yêu cầu tham dự cuộc họp ngắn về luật mới tại văn phòng liên lạc của chính quyền trung ương vào 15h hôm nay (14h giờ Hà Nội).
Trả lời tại cuộc họp báo sáng nay, Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam nói rằng một khi luật an ninh được thông qua, chính quyền thành phố sẽ nỗ lực hết sức để trả lời những câu hỏi về luật pháp, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến thực thi luật và thi hành án.
Trung Quốc hôm 20/6 hé lộ các điều khoản chính thức của luật an ninh Hong Kong, cấm các hành vi ly khai, lật đổ, khủng bố và cấu kết với các thế lực nước ngoài hoặc bên ngoài để đe dọa an ninh quốc gia. Trung Quốc đại lục được phép thành lập một cơ quan về an ninh quốc gia ở Hong Kong, hỗ trợ chính quyền đặc khu thực thi luật an ninh. Trưởng đặc khu Hong Kong được chỉ định thẩm phán xét xử các vụ án an ninh, nhưng Bắc Kinh bảo lưu quyền xử lý các vụ vi phạm an ninh quốc gia nghiêm trọng.
Luật an ninh Hong Kong làm dấy lên lo ngại về số phận chính sách "một quốc gia, hai chế độ", cam kết cho Hong Kong mức độ tự trị cao khi đặc khu được Anh trao trả cho Trung Quốc năm 1997. Trong khi đó, Bắc Kinh khẳng định dự luật trên thực tế củng cố nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ", phục vụ lợi ích và hỗ trợ Hong Kong phát triển.
Mỹ hôm 29/6 bắt đầu loại bỏ trạng thái đặc biệt của Hong Kong, gồm dừng xuất khẩu vũ khí và đình chỉ quy định ưu đãi thương mại cho đặc khu này. Mỹ cho rằng luật an ninh mới khiến Hong Kong không còn duy trì mức độ tự chủ cao với Trung Quốc đại lục và không đủ điều kiện để được đối xử theo luật Mỹ áp dụng cho đặc khu trước tháng 7/1997, thời điểm thành phố được Anh bàn giao cho Trung Quốc.
Huyền Lê (Theo SCMP)