"Chúng tôi không còn phân biệt được việc xuất khẩu các mặt hàng được kiểm soát sang Hong Kong hay Trung Quốc đại lục. Chúng tôi không thể mạo hiểm để những món hàng này rơi vào tay quân đội Trung Quốc. Quyết định loại bỏ các quyền tự do của Hong Kong buộc chính quyền Tổng thống Donald Trump phải đánh giá lại chính sách đối với khu vực này", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết hôm 29/6.
Lệnh chấm dứt xuất khẩu sản phẩm quốc phòng sang Hong Kong sẽ có hiệu lực ngay sau tuyên bố trên. Mỹ cũng sẽ thực hiện các bước ngừng xuất khẩu công nghệ có thể sử dụng cho cả mục đích quân sự và dân sự sang đặc khu hành chính này.
Năm ngoái, Bộ Ngoại giao Mỹ phê duyệt khoảng 2,4 triệu USD khí tài và dịch vụ quốc phòng có kiểm soát cho chính quyền Hong Kong, trong đó lô hàng trị giá khoảng 1,4 triệu USD đã được chuyển đi. "Mỹ phải thực hiện hành động này để bảo vệ an ninh quốc gia", Pompeo nói.
Ngoại trưởng Pompeo tại cuộc họp báo ở Bộ Ngoại giao hôm 24/6. Ảnh: Reuters.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cũng thông báo bắt đầu thu hồi trạng thái đặc biệt của Hong Kong. Quy định của Bộ Thương mại về ưu đãi cho Hong Kong, trong đó có cấp giấy phép xuất khẩu ngoại lệ, đã bị đình chỉ. Năm 2018, hơn 432 triệu USD hàng hóa được chuyển đến Hong Kong theo một ngoại lệ của Bộ Thương mại, chủ yếu liên quan đến mã hóa, phần mềm và công nghệ.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ chưa bình luận về các thông tin trên.
Các thông báo được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Trung Quốc tuyên bố áp hạn chế thị thực với một số công dân Mỹ có hành vi thái quá đối với các vấn đề liên quan đến Hong Kong.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cuối tháng trước chỉ đạo chính quyền bắt đầu quá trình loại bỏ chính sách ưu đãi Hong Kong, do Trung Quốc xúc tiến áp luật an ninh mới cho đặc khu.
Ngoại Pompeo trước đó cũng tuyên bố Hong Kong không còn duy trì mức độ tự chủ cao với Trung Quốc đại lục và không đủ điều kiện để được đối xử theo luật Mỹ áp dụng cho đặc khu trước tháng 7/1997, thời điểm thành phố được Anh bàn giao cho Trung Quốc.
Dự luật an ninh Hong Kong làm dấy lên lo ngại về số phận chính sách "một quốc gia, hai chế độ", cam kết cho Hong Kong mức độ tự trị cao khi đặc khu được Anh trao trả cho Trung Quốc năm 1997. Trong khi đó, Bắc Kinh khẳng định dự luật trên thực tế củng cố nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ", phục vụ lợi ích và hỗ trợ Hong Kong phát triển.
Huyền Lê (Theo Reuters, AFP)