"Chúng tôi phản đối bất kỳ sự can thiệp nào của nước ngoài vào vấn đề này", ông Vương Lỗ Đồng, lãnh đạo phụ trách các vấn đề châu Âu tại Bộ Ngoại giao Trung Quốc, hôm nay cho hay tại họp báo ở Bắc Kinh, thêm rằng Bắc Kinh đã "tỏ rõ quan điểm" của mình trong cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến hôm 22/6, giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và các quan chức cấp cao Liên minh châu Âu (EU).
Tuyên bố trên được ông Vương đưa ra sau khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen hôm 22/6 kêu gọi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hủy ban hành luật an ninh Hong Kong, đồng thời cảnh báo Bắc Kinh sẽ phải chịu "hậu quả rất tiêu cực" nếu ban hành luật. Bà von der Leyen cho rằng "luật an ninh có nguy cơ làm suy yếu nguyên tắc 'một quốc gia, hai chế độ', song từ chối nêu cụ thể về các biện pháp mà EU sẽ thực hiện.
Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (NPC), tức quốc hội Trung Quốc cuối tháng 5 bỏ phiếu thông qua "Nghị quyết về Thiết lập, Cải thiện Hệ thống Pháp luật và Cơ chế thực thi cho Đặc khu hành chính Hong Kong để Bảo đảm An ninh". Nghị quyết này là tiền đề để Ủy ban Thường vụ NPC xây dựng luật an ninh cho đặc khu Hong Kong. Động thái của Bắc Kinh lập tức vấp phải làn sóng chỉ trích quốc tế, khi cho rằng nó làm xói mòn quyền tự trị của Hong Kong.
Truyền thông Trung Quốc cuối tuần qua hé lộ một số điều khoản của dự luật an ninh Hong Kong, gồm 66 điều và 6 chương. Theo dự luật, cơ quan được Trung Quốc đại lục thành lập có tên là Văn phòng Ủy viên An ninh Quốc gia Trung Quốc đại lục tại Đặc khu Hành chính Hong Kong, chịu trách nhiệm "theo dõi, giám sát, hợp tác và hỗ trợ" chính quyền đặc khu trong bảo vệ an ninh quốc gia, thu thập và phân tích thông tin tình báo liên quan đến an ninh quốc gia và xử lý các vụ án liên quan theo luật an ninh.
Cơ quan này và các "cơ quan nhà nước có liên quan" của đại lục cũng sẽ thực thi quyền tư pháp với một số vụ đe dọa an ninh quốc gia. Chính quyền Hong Kong cũng sẽ thành lập một "ủy ban bảo vệ an ninh quốc gia" do trưởng đặc khu đứng đầu, với ít nhất 10 ủy viên, trong đó có cảnh sát trưởng và quan chức đứng đầu ngành hải quan. Ủy ban an ninh này sẽ có một ủy viên là cố vấn chính quyền trung ương, trong khi trưởng đặc khu Hong Kong có quyền chỉ định các thẩm phán từ bộ máy tư pháp hiện nay để chủ trì các phiên tòa.
Luật an ninh nếu được thi hành sẽ có hiệu lực cao hơn bất cứ điều luật nào của Hong Kong mâu thuẫn với nó.
Dự luật làm dấy lên mối lo ngại về số phận chính sách "một quốc gia, hai chế độ", cam kết cho Hong Kong mức độ tự trị cao khi đặc khu được Anh trao trả cho Trung Quốc năm 1997. Biểu tình đã xảy ra trên đường phố Hong Kong và cảnh sát bạo động được triển khai để giải tán đám đông, gợi lên ký ức về các cuộc biểu tình phản đối dự luật dẫn độ ở đặc khu năm ngoái.
Mai Lâm (Theo AFP)