"Luật an ninh có nguy cơ làm suy yếu nguyên tắc 'một quốc gia, hai chế độ'. Chúng tôi cũng đã nói rõ rằng Trung Quốc có nguy cơ chịu hậu quả rất tiêu cực nếu họ xúc tiến ban hành luật này", Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết hôm 22/6 tại buổi họp báo ở Brussels, Bỉ sau hội nghị trực tuyến với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cùng ngày.
Tại cuộc họp, hai bên thảo luận về tình hình Hong Kong, song truyền thông Trung Quốc không đề cập những gì ông Lý nói về đặc khu hành chính này. Dự luật an ninh Hong Kong dự kiến được Trung Quốc thông qua vào ngày 30/6.
"Liên minh châu Âu (EU) đã liên lạc với các đối tác G7 của chúng tôi về vấn đề này và hôm nay chúng tôi đã nói rõ quan điểm của mình với lãnh đạo Trung Quốc, đồng thời kêu gọi họ xem xét lại", bà von der Leyen nói. "Tất nhiên họ có quan điểm khác chúng tôi, nhưng đây là quan điểm rất rõ ràng của EU và chúng tôi đã chuyển đến lãnh đạo Trung Quốc".
Dù cảnh báo hậu quả Trung Quốc phải chịu nếu ban hành luật an ninh Hong Kong, bà von der Leyen từ chối nêu cụ thể về các biện pháp mà EU sẽ thực hiện.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tại buổi họp báo ở Brussels, Bỉ hôm 22/6. Ảnh: Reuters.
Trung Quốc cuối tuần qua đã hé lộ các điều khoản chính thức của dự luật an ninh Hong Kong. Theo dự luật, cơ quan được Trung Quốc đại lục thành lập có tên là Văn phòng Ủy viên An ninh Quốc gia Trung Quốc đại lục tại Đặc khu Hành chính Hong Kong, chịu trách nhiệm phân tích tình hình an ninh quốc gia ở Hong Kong và đưa ra khuyến nghị về các chiến lược và chính sách quan trọng.
Văn phòng này sẽ "theo dõi, giám sát, hợp tác và hỗ trợ" chính quyền đặc khu trong bảo vệ an ninh quốc gia, thu thập và phân tích thông tin tình báo liên quan đến an ninh quốc gia và xử lý các vụ án liên quan theo luật an ninh. Cơ quan này và các "cơ quan nhà nước có liên quan" của đại lục cũng sẽ thực thi quyền tư pháp với một số vụ đe dọa an ninh quốc gia.
Trong khi đó, chính quyền Hong Kong sẽ thành lập một "ủy ban bảo vệ an ninh quốc gia" do trưởng đặc khu đứng đầu, với ít nhất 10 ủy viên, trong đó có cảnh sát trưởng và quan chức đứng đầu ngành hải quan. Ủy ban an ninh này sẽ có một ủy viên là cố vấn chính quyền trung ương, trong khi trưởng đặc khu Hong Kong có quyền chỉ định các thẩm phán từ bộ máy tư pháp hiện nay để chủ trì các phiên tòa.
Dự thảo luật cũng yêu cầu chính quyền Hong Kong hoàn thiện điều luật an ninh đặc khu càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, quyền diễn giải điều luật này sẽ thuộc về Ủy ban Thường vụ quốc hội Trung Quốc và Bắc Kinh bảo lưu quyền phủ quyết trong "một số vụ hiếm hoi nhất định".
Luật an ninh do Ủy ban Thường vụ quốc hội Trung Quốc thông qua một khi được thi hành sẽ có hiệu lực cao hơn bất cứ điều luật nào của Hong Kong mâu thuẫn với nó.
Huyền Lê (Theo SCMP)