Mùa hạn mặn năm nay đến sớm, sâu bất thường và kéo dài khiến 6 tỉnh miền Tây phải công bố tình huống hạn mặn khẩn cấp. Hơn 3.500 ha tại "thủ phủ sầu riêng" bị thiệt hại gần như hoàn toàn sau hạn mặn, chủ vườn phải đốn bỏ, hoặc cưa thân với hy vọng cây hồi sinh.
Một số độc giả chia sẻ ảnh hưởng:
Vườn của tôi cây thoát chết nhưng vẫn bị ảnh hưởng cháy lá chưa phục hồi được. Giờ dân Cai Lậy nghe sầu riêng nản rồi, phần vì công chăm sóc quá cực, phần giá thấp bấp bênh, phần hạn mặn. Một đợt mặn nữa coi như Cai Lậy không còn thương hiệu sầu riêng. Hiện giờ tính về diện tích cây còn tốt chắc chừng 30%, còn lại lây lất suy phục hồi cả năm.
Đành phải trồng lại thôi, vườn nhà tôi chỉ 3.000 m2 sầu riêng Chín Hóa, giá trị không bằng Ri6 với Thái, nhưng cũng đủ ăn cơm gạo. Giờ chết sạch, phải trồng lại và chờ 5 năm nữa mới có thu hoạch. Lại thêm dịch bệnh nữa, ôi khổ.
Độc giả Nguyen Duy Truong cho rằng rất nan giải khi tìm phương án chống hạn mặn khi nguyên nhân sâu xa là do biến đổi khí hậu và tác động từ thượng nguồn, người nông dân ở vào thế bị động:
Phương án khắc phục của địa phương như ngăn mặn, trữ nước cũng chỉ là biện pháp phần ngọn.
Nguyên nhân sâu xa là do biến đổi khí hậu và nguyên nhân trực tiếp chính là việc các quốc gia trên thượng nguồn đã thi nhau xây các thủy điện chặn nước lại khiến sông Cửu Long không còn nước lũ mà bồi đắp phù sa cho đồng bằng nữa. Nước sông cạn thì nước biển sẽ tiến sâu vào đất liền thôi.
Một số độc giả đưa giải pháp:
Giải quyết triệt để e khó khả thi. Mùa khô lưu lượng nước ở thượng nguồn không còn dồi dào như trước nên không thể đẩy mặn. Làm đê ngăn mặn thì quá tốn kém, ảnh hưởng rất lớn đến giao thông đường thủy. Chỉ còn cách bà con nông dân chuyển đổi giống cây trồng phù hợp thích ứng với hạn mặn mà thôi.
Nếu phải chọn thì các nông dân nên tưới những cây có khả năng sống nhất. Thay vì tưới 10 cây không đủ nước chết cả 10 thì mình chỉ tưới 3 cây cho năng suất cao nhất. Lấy lục bình hoặc cỏ khô phủ lên trên mặt đất. Sau đó trùm màng phủ nông nghiệp lên. Hơi nước sẽ không thể thoát ra ngoài không khí được. Nó sẽ bị màng bọc giữ lại, thấm ngược trở lại đất và giữ ẩm cho cây. Cầu chúc cho người nông dân sớm vượt qua được nạn
Làm đập ở các cửa biển sẽ điều tiết được nước ngọt từ thượng nguồn, nhất là vào mùa hạn thì có thể đóng đập làm hẹp đường đi của nước ngọt chảy ra biển. Nước ngọt sẽ vào các nhánh sông trong nội đồng, mùa mưa thì mở ra để tránh ngập lụt khu vực thượng nguồn.
Các tỉnh thành nên có giải pháp vét kênh ao hồ ngay từ khi nước cạn để chờ khi nước về để tích trữ kéo dài thêm thời gian chống hạn. Mặt khác khuyến kích và hỗ trợ người dân nên mua túi tích trữ nước để khi nguồn nước cạn kiệt thì dùng để giảm phần nào sự thiếu hụt nước như hiện nay.
>>Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
Hữu Nghị tổng hợp