Hai tuần sau khi Joe Biden được xướng tên là Tổng thống đắc cử, Giám đốc Cơ quan Dịch vụ Công Mỹ (GSA) Emily Murphy vẫn từ chối ký giấy xác nhận chiến thắng của ông để bắt đầu quá trình chuyển giao quyền lực. Quyết định của Murphy, một quan chức chính phủ được Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm, đã làm gia tăng căng thẳng chính trị về nguồn ngân sách và quyền tiếp cận vốn được dành cho quá trình chuyển giao quyền lực tổng thống.
Cuối tuần trước, Hạ viện Mỹ quyết định can thiệp, khi các chủ tịch Ủy ban Giám sát và Cải cách cùng Ủy ban Chi tiêu Hạ viện Mỹ yêu cầu bà Murphy cung cấp một báo cáo cho các nghị sĩ muộn nhất vào ngày 23/11, để giải thích tại sao bà không tuân theo thông lệ trước đây và đến nay vẫn từ chối thông qua quá trình chuyển giao quyền lực cho ông Biden.
Nhằm gia tăng áp lực với bà Murphy, các nghị sĩ đảng Dân chủ cũng dọa sẽ đưa bà ra điều trần công khai.
GSA là cơ quan độc lập của chính phủ Mỹ, hỗ trợ hoạt động của các cơ quan liên bang, có nhiệm vụ ký những thủ tục giấy tờ chính thức sau khi có tổng thống đắc cử, để chuyển hàng triệu USD, trao quyền tiếp cận cho các quan chức chính phủ, chuyển giao các văn phòng và thiết bị cho nhóm chiến thắng.
Nếu không có thư xác nhận của GSA, các trợ lý của Biden không thể chuyển tới các văn phòng chính phủ ở Washingon, gặp gỡ các cơ quan liên quan hay tiến hành công việc liên quan đến những bí mật chính phủ nhạy cảm.
Tuy nhiên, khi giờ làm việc của Hạ viện trong ngày 23/11 sắp hết, GSA cho hay Murphy sẽ không gặp các nghị sĩ hàng đầu quốc hội về vấn đề trên. Thay vào đó, cấp phó của bà là Allison Brigati sẽ có một cuộc báo cáo 30 phút vào ngày 30/11.
Tức giận trước phản ứng này của GSA, các nghị sĩ Dân chủ tại Hạ viện đã gửi cho bà Murphy một "tối hậu thư" khác.
"Chúng tôi không thể đợi thêm một tuần nữa để có được thông tin cơ bản về việc bà từ chối đưa ra quyết định xác nhận", hai nữ chủ tịch Carolyn B. Maloney và Nita M. Lowey, viết trong thư cùng các chủ tịch ủy ban giám sát và cấp ngân sách cho GSA, nghị sĩ Gerald E. Connolly và Mike Quigley.
"Thêm một ngày bị lãng phí là một ngày nữa an toàn sức khỏe và phúc lợi của người dân Mỹ bị đe dọa khi chính quyền Biden - Harris sắp tới không thể chuẩn bị đầy đủ để ứng phó với Covid-19, cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng của chúng ta và an ninh của quốc gia", bức thư nêu rõ.
Họ cho bà Murphy thời hạn phản hồi là trước 17h ngày 24/11.
Các nghị sĩ Dân chủ hàng đầu ở các ủy ban tình báo của lưỡng viện cũng tìm cách gia tăng áp lực với bà Murphy để quá trình chuyển giao chính thức bắt đầu. Trong một bức thư, thượng nghị sĩ Mark Warner của bang Virginia, nói rằng nếu các báo cáo tình báo mật không được chuyển cho ông Biden và nhóm cố vấn ngay lập tức, khả năng họ "ứng phó thích hợp với các mối đe dọa ngay đầu nhiệm kỳ" có thể bị suy yếu.
Những mối đe dọa đó bao gồm đại dịch Covid-19 và khủng bố, nghị sĩ Adam B. Schiff của bang California, chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện, cho hay.
"Nền dân chủ của chúng ta và sự chuyển giao quyền lực có trật tự từ tổng thống này sang tổng thống khác không thể bị phá hoại bởi việc một ứng cử viên không sẵn lòng chấp nhận kết quả rõ ràng của một cuộc bầu cử một cách không lý giải được, hoặc việc các quan chức chính phủ như bà không hành động", ông Schiff viết trong thư của mình.
Vào chiều tối 23/11, một ngày trước hạn chót của Hạ viện, Murphy cuối cùng đã gửi thư cho ông Biden, cho biết chính quyền Tổng thống Trump sẵn sàng khởi động quá trình chuyển giao quyền lực.
"Vì các diễn biến gần đây liên quan tới những thách thức pháp lý và thủ tục chứng nhận kết quả bầu cử, tôi gửi thư này để chuyển giao các nguồn lực và dịch vụ sẵn có cho ngài", bà viết.
Murphy khẳng định bà không bị Nhà Trắng gây áp lực nhằm trì hoãn quá trình chuyển giao quyền lực, mà đưa ra quyết định một cách độc lập, dựa trên luật pháp và thông tin thực tế.
"Tôi chưa bao giờ chịu áp lực trực tiếp hay gián tiếp từ quan chức nào trong bộ máy lãnh đạo, bao gồm cả những người làm việc tại Nhà Trắng và GSA, liên quan đến nội dung và thời điểm ra quyết định. Cần nói rõ rằng tôi không nhận bất kỳ chỉ thị nào về việc trì hoãn quyết định", trong thư có đoạn viết.
Tổng thống Trump lúc hơn 18h ngày 23/11 cũng cho hay trên Twitter rằng ông đã khuyến cáo Murphy và đội ngũ GSA "làm những điều cần thiết với quy trình sơ bộ" vì lợi ích quốc gia, thêm rằng ông đã "chỉ đạo nhóm của tôi hành động tương tự".
Đây là bước đầu tiên cho thấy chính quyền Mỹ đã công nhận thất bại của Trump, cũng là tín hiệu cho thấy giám đốc GSA sẽ ký các văn bản xác nhận chiến thắng của Biden.
Bất chấp việc Trump không công nhận kết quả bầu cử, Biden tiếp tục xúc việc hình thành nội các cho chính quyền tương lai của mình. Hôm 23/11, ông đã công bố lựa chọn 6 người vào nội các mới, lãnh đạo các cơ quan ngoại giao và an ninh.
Anh Ngọc (Theo NY Times)