Israel và Hamas ngày 21/5 ký thỏa thuận ngừng bắn, chấm dứt 11 ngày giao tranh dữ dội khiến 230 người Palestine cùng 12 người tại Israel thiệt mạng, hàng trăm người bị thương, hàng nghìn người tại Dải Gaza mất nhà cửa. Hai bên cùng tuyên bố chiến thắng, dù lệnh ngừng bắn này về bản chất đưa tình hình tại khu vực trở về như trước khi xung đột xảy ra.
Israel thông báo sẽ cho phép hàng hóa vào Dải Gaza từ ngày 21/5, trong khi Hamas gây áp lực buộc các nhóm dân quân Palestine khác ở khu vực này tuân thủ lệnh ngừng bắn. Điều này giống hệt thỏa thuận được bắt đầu cách đây khoảng một thập kỷ, trong đó chính phủ Israel cho phép chuyển tiền và hàng hóa trị giá hàng tỷ USD vào Dải Gaza để đổi lấy việc Hamas đảm bảo tình hình yên ổn trước mắt.
Dẫu vậy, Khalil al-Hayya, một trong những thủ lĩnh cao cấp của Hamas, tuyên bố trước hàng nghìn người Palestine đang tràn ra đường phố Gaza ăn mừng lệnh ngừng bắn rằng "đây là niềm vui chiến thắng".
Dân Palestine tại Dải Gaza đổ ra đường ăn mừng sau lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas ngày 21/5. Ảnh: AFP.
Trong khi đó, các quan chức quốc phòng Israel cho biết họ "hài lòng với kết quả" sau 11 ngày giao tranh và "đã đạt được mục tiêu" trong chiến dịch tấn công Dải Gaza.
Avi Issacharoff, bình luận viên các vấn đề Trung Đông, cho rằng trong cuộc xung đột này, Hamas giành được chiến thắng lớn hơn về trung hạn khi củng cố được vị thế trong cộng đồng người Arab lẫn Palestine. Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đạt được lợi thế trong ngắn hạn, khi thoát được áp lực bủa vây từ phe đối lập và dường như đảm bảo vững chắc vị trí trong cuộc bầu cử tiếp theo.
Trên thực địa, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) giành được những kết quả chiến thuật quan trọng, trong đó có việc phá hủy mạng lưới hầm ngầm và các cơ sở sản xuất rocket của Hamas tại Dải Gaza. Tuy nhiên, IDF không thể giảm đáng kể số lượng đợt phóng rocket của Hamas, đồng thời chưa hạ sát được các lãnh đạo cao cấp nhất của nhóm dân quân.
Số lượng biệt kích Hamas bị IDF hạ sát trong các đòn tập kích tương đối thấp. IDF thông báo khoảng 125-130 thành viên Hamas và 30 biệt kích của nhóm Thánh chiến Hồi giáo Palestine (PlJ) bị hạ sát kể từ khi Israel mở chiến dịch đáp trả nhằm vào Dải Gaza. Phần lớn tay súng Palestine tại khu vực này vẫn sống sót sau các đợt oanh tạc của không quân Israel.
Hamas trong khi đó không giành được kết quả đáng kể về mặt chiến thuật. Hầu hết rocket phóng từ Dải Gaza đều bị tổ hợp Vòm sắt của Israel bắn hạ, số khác gặp sự cố nên rơi giữa đường hoặc bắn trượt mục tiêu.
Các nỗ lực triển khai chiến dịch tấn công mang tính tàn khốc hơn của Hamas, như sử dụng tàu ngầm không người lái để tập kích các mục tiêu chiến lược của Israel, cũng thất bại. Tuy nhiên, Hamas đạt thành công ngoài mong đợi về mặt chiến lược, Issacharoff đánh giá.
Cảnh sát và nhân viên cứu hộ Israel bên cạnh một ngôi nhà ở thành phố Ashkelon bị trúng rocket của Hamas ngày 20/5. Ảnh: Magen David Adom.
"Giao tranh mở ra các mặt trận mới trong xung đột Israel – Hamas, bao gồm các đợt tập kích rocket từ Lebanon và Syria cùng bạo loạn ở Bờ Tây", Issacharoff cho biết. "Hamas bắt đầu đợt giao tranh với mục tiêu chính là làm tổn thương phong trào Fatah và Chính quyền Palestine, còn Israel chỉ là mục tiêu phụ".
Khi cả Hamas và Israel đều tuyên bố chiến thắng sau cuộc giao tranh, Issacharoff cho rằng dân thường tại Dải Gaza và Israel, từ miền nam nước này tới tận Tel Aviv và xa hơn nữa, là những kẻ thua cuộc và hứng chịu hậu quả nặng nề nhất của chiến sự.
Giới chuyên gia cũng tỏ ra hoài nghi về thời gian hiệu lực của lệnh ngừng bắn giữa Hamas và Israel. "Với kết quả của cuộc xung đột, dường như lệnh ngừng bắn không kéo dài quá 5 tháng, chứ chưa bàn đến 5 năm như mục tiêu thành công mà một số tướng Israel đặt ra", Issacharoff nói.
Một nguồn tin của Hamas cho biết nhóm dân quân đang theo dõi chặt chẽ các động thái của giới chức Israel tại Jerusalem và khu Sheikh Jarrah, nơi một số gia đình Palestine nguy cơ bị trục xuất để lấy chỗ định cư cho người Do Thái. Nguồn tin cho biết Hamas đã lên kế hoạch "đánh bom thực thể Israel" nếu những người Palestine tại khu vực này bị buộc phải rời khỏi nơi ở lâu đời của họ.
Nguồn cơn xung đột Israel - Palestine. Video: VOX.
"Tuyên bố này dường như cho thấy Hamas chưa hài lòng với mục tiêu của mình. Có thể sau cuộc giao tranh tại Dải Gaza hoặc động thái của Israel ở Jerusalem, Hamas sẽ phóng rocket thêm lần nữa hoặc cho phép các nhóm dân quân khác ở Dải Gaza làm điều này. Đó là một thực tế tồi tệ mà Israel sẽ phải chấp nhận, để rồi lại đàm phán một lệnh ngừng bắn khác với Hamas", Issacharoff kết luận.
Nguyễn Tiến (Theo Times of Israel)