"Tôi đã chúc mừng Thủ tướng Benjamin Netanyahu trong cuộc điện đàm vì đã chấm dứt đụng độ sau chưa đầy 11 ngày. Tôi cũng nhấn mạnh điều từng được khẳng định suốt cuộc xung đột, đó là Mỹ hoàn toàn ủng hộ quyền tự vệ của Israel trước những vụ tấn công rocket bừa bãi khiến dân thường vô tội thiệt mạng do Hamas và các nhóm khủng bố khác ở Dải Gaza tiến hành", Tổng thống Mỹ Joe Biden nói hôm 21/5.
Đây là phát biểu đầu tiên của Biden kể từ khi Israel và Hamas thông báo đạt thỏa thuận ngừng bắn với sự trung gian của Ai Cập.
Tổng thống Mỹ gửi lời cảm ơn tới người đồng cấp Ai Cập Abdel Fattah el-Sissi, đồng thời cam kết Mỹ sẽ hỗ trợ Israel khôi phục kho dự trữ đạn đánh chặn của hệ thống Iron Dome (Vòm sắt) trong tương lai. "Tôi hoàn toàn ủng hộ phương án củng cố hệ thống Vòm sắt để bảo đảm an ninh và quốc phòng của Israel trong tương lai", Biden cho hay.
Hệ thống Vòm sắt khai hỏa đánh chặn rocket Hamas đêm 11/5. Ảnh: AFP.
Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm 20/5 thông báo đã "nhất trí chấp thuận đề nghị của tất cả quan chức an ninh, chấp thuận sáng kiến của Ai Cập về lệnh ngừng bắn chung không cần điều kiện tiên quyết". Hamas và nhóm Hồi giáo Jihad sau đó xác nhận, nói rằng lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực vào lúc 2h ngày 21/5 (6h giờ Hà Nội).
Các đợt tấn công rocket khiến 12 người ở Israel thiệt mạng, trong đó có một trẻ em, một người Ấn Độ và hai công dân Thái Lan. Palestine tuyên bố loạt đòn không kích từ Israel đã khiến hơn 230 người thiệt mạng, trong đó có 65 trẻ em, biến các tòa nhà thành đống đổ nát và khoảng 120.000 người phải sơ tán.
Quân đội Israel cho biết trong 11 ngày giao tranh, Hamas và các nhóm vũ trang Hồi giáo khác ở Gaza đã phóng 4.070 quả rocket về phía Israel, phần lớn nhằm vào các khu vực đông dân cư, nhưng hầu hết bị hệ thống phòng không Vòm sắt của nước này đánh chặn. Hiện chưa rõ Israel đã khai hỏa bao nhiêu quả đạn trong hệ thống Vòm sắt để chặn số rocket này.
Chênh lệch chi phí là một trong những điểm yếu của lá chắn Vòm sắt, khi số lượng lớn đạn rocket giá rẻ phóng đến buộc Israel liên tục khai hỏa và làm nguồn cung tên lửa nhanh chóng suy giảm. Israel không tiết lộ chi phí chính xác của mỗi quả đạn, nhưng thông tin trước đây cho thấy tên lửa Tamir của hệ thống Vòm sắt có giá 40.000-100.000 USD/quả.
Khoảng 55% cấu kiện của hệ thống Vòm sắt được sản xuất ở Mỹ và nước này đến nay đã cung cấp tổng cộng 1,6 tỷ USD cho hệ thống đánh chặn của Israel.
Tính năng hệ thống Vòm sắt của Israel. Video: Bloomberg.
Mức giá này thấp hơn nhiều so với các tên lửa phòng không hiện đại, nhưng vẫn đặt ra gánh nặng không nhỏ về chi phí vận hành. Israel phải tốn không dưới 160-400 triệu USD để đối phó với lượng rocket được dân quân Palestine khai hỏa trong 11 ngày qua.
Trong cuộc chiến Israel - Palestine năm 2014, Tel Aviv đã nhận viện trợ khẩn cấp 225 triệu USD từ Washington để tích trữ tên lửa Tamir. Cuộc chiến kéo dài khoảng 7 tuần, trong đó dân quân Palestine phóng không dưới 4.500 quả rocket và đạn cối vào Israel.
Vũ Anh (Theo Times of Israel)