Trước giờ tôi cảm thấy ngạc nhiên khi nghe nhiều lời trách móc than thở của nhiều người liên quan tới việc bếp núc nấu nướng ngày tết của người phụ nữ. Tôi đinh ninh rằng mọi người thực sự làm quá. Thế nhưng khi ngồi xem lại những lời kể lể chi tiết của các cô con dâu, tôi chợt nhận ra rằng hình như không ai trong số họ đang than thở về cái Tết của mình.
Vì vậy tôi đành đi lục lọi trong ký ức, xem mình có bỏ mặc mẹ già trong bếp mấy ngày tết hay không. Mâm cơm ngày tết của người miền Tây chỉ có thịt kho hột vịt, canh khổ qua, bánh tét, có thêm dĩa tôm khô củ kiệu. Nhà nào sang chút thì có thêm vài món dưa khác như dưa hành, dưa giá. Rồi dưa hấu, bưởi, kẹo mứt, hạt dưa, vậy là đủ đồ ăn cho ba ngày tết.
Nhà tôi ngày xua nấu bánh tét thì cả nhà cùng làm, các bác các anh cũng phải xay lá bồ ngót, lá cẩm lấy nước ngâm nếp, rồi cũng gói bánh và thức coi nồi bánh tét. Nhà tôi hay đặt bánh tét của bà hàng xóm thì ba tôi cũng chặt dừa kho thịt, băm thịt làm nhân canh khổ qua. Tôi tuy nhỏ cũng phải luộc trứng, móc ruột khổ qua để giúp mẹ làm cơm Tết.
>> Vui xuân hiện đại để không sợ Tết
Một lần người bạn họ của tôi tới chơi vào ngày mùng hai tết. Thấy tôi loay hoay quét bớt mớ vỏ hạt dưa trên sàn nhà, bạn tôi vội gạt đi, nói là ngày tết rác là lộc, không được quét đi. Chẳng những vậy, ngày tết quê tôi người ta còn kiêng không giặt đồ, không rửa chén. Giết gà giết heo lại càng không, chứ đầu năm chưa chi đã sát sinh thì còn đâu là phước lộc.
Ba tôi nói sở dĩ kiêng cữ như vậy là để cho người dân có một cái tết nghỉ ngơi, không phải làm gì cả. Vì vậy cái tết miền Tây chỉ có ăn những thứ có sẵn, chơi vài trò chơi và đi thăm nhau. Khách tới nhà chỉ mời đồ ngọt, gặp bữa ăn thì mới mời ăn cơm. Trên thực tế thì khi đi thăm nhau người ta sẽ tránh giờ cơm để bớt phiền gia chủ.
Chính vì vậy nên cái Tết của tôi không có nghĩa là nấu nướng hay bếp núc. Nấu nướng là việc 30 Tết phải làm cho xong, và cũng chỉ có ba món thôi chứ không quá nhiều. Những thứ còn lại như các loại dưa chua, tôm khô cá khô hay đồ ngọt đều có thể làm sẵn trước rất lâu hay đi mua nên càng bớt khổ cực. Con dâu có về quê ăn tết với nhà chồng thì cũng không phải nấu nướng ba ngày Tết.
>> 'Người Việt nên chơi Tết thay vì ăn Tết'
Như vậy thì "Tết văn minh", "Tết gọn nhẹ" dường như đã có từ rất lâu, và ông bà ta đã nghĩ ra cách để cái Tết được nhẹ nhàng, bằng cách kiêng cữ để giữ tài giữ lộc. Đầu năm nghỉ ngơi thì cả năm sung sướng, chứ ngày Tết mà cong lưng cỗ bàn thì cả năm sẽ mệt nhọc.
Mỗi người đành phải áp dụng cái Tết văn minh cho chính mình và gia đình mình thì hơn. Chúng ta cứ chuẩn bị cái Tết cho đơn giản, với mục tiêu sao cho ba ngày không phải làm gì. Như vậy là cái Tết sẽ được nghỉ ngơi đích thực và suốt cả năm chúng ta cũng sẽ được thảnh thơi như vậy. Quan trọng nhất là mỗi tháng Chạp, không ai phải kéo nhau lên diễn đàn khóc mướn cho người phụ nữ, nhất là khi ông bà đã để lại một tục lệ cho cái Tết được thảnh thơi.
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.
