Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Nhiều người cho rằng mèo hoặc các động vật nhỏ, được nuôi nhốt từ khi còn bé, sẽ không có nguy cơ mắc bệnh dại. Song đây là quan niệm sai lầm vì mèo cũng có nguy cơ gây bệnh dại như chó.
Ở trường hợp của bạn, mèo cào xước và gây chảy máu rất cần tiêm chủng vaccine. Nếu trước đây chưa chủng ngừa, bạn cần hoàn thành phác đồ tiêm 5 mũi vào các ngày 0-3-7-14-28. Nếu trước đó đã tiêm dự phòng trước phơi nhiễm, bạn chỉ cần tiêm thêm 2 mũi vào ngày 0 và ngày 3. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để xem xét vết thương và chỉ định tiêm ngừa và huyết thanh kháng dại nếu cần.
Thống kê của Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn năm năm 2023, cả nước có 82 người chết vì bệnh dại, trong đó số ca tử vong do mèo cào, cắn khoảng 10%, gần 700.000 người bị chó mèo cắn phải tiêm phòng, tổn thất kinh tế gần 1.000 tỷ đồng.
Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, cả nước đã ghi nhận 27 ca bệnh dại tử vong và 100.00 người bị chó cắn phải điều trị dự phòng.
Tại TP HCM, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật ghi nhận ngoài chó gây thương tích 74,8% thì mèo cũng chiếm tỷ lệ 20,5%, tiếp theo là dơi, và các loài động vật khác. Đa số hơn 60% là vết thương ở mức độ III (vết cắn sâu xuyên qua da gây chảy máu hoặc bị súc vật liếm lên vết thương hở).
Dại là bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất trong các bệnh truyền nhiễm, 100% tử vong khi phát bệnh dại. Bệnh thường tăng cao vào mùa nóng, nhất từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm. Do đó, việc chủ động dự phòng trước phơi nhiễm rất quan trọng. Người bị cắn phải tiêm vaccine sớm và đầy đủ theo chỉ dẫn của bác sĩ, xử trí đúng cách vết thương do con vật gây ra.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe.
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Với bệnh thủy đậu, nếu người bệnh đã được chẩn đoán và điều trị tại các cơ sở y tế thì không cần phải tiêm phòng, còn nếu tự chẩn đoán đã bị mắc bệnh thì cần tiêm vaccine để phòng ngừa các biến chứng có thể đe dọa đến sức khỏe.
Với trường hợp của bạn, nếu bạn không nhớ rõ lúc nhỏ đã từng mắc bệnh hay chưa thì có thể thực hiện các xét nghiệm như huyết thanh học, PCR... để kiểm tra kháng thể virus thủy đậu IgG và IgM trong máu. Kết quả xét nghiệm sẽ cho thấy có sự xuất hiện của kháng thể virus thủy đậu trong cơ thể bạn hay không.
Nếu kết quả kháng thể IgG dương tính và IgM âm tính có nghĩa cơ thể bạn đang được bảo vệ trước sự tấn công của virus Varicella Zoster do bạn đã được tiêm phòng hoặc đã từng bị thủy đậu. Nếu kháng thể IgM dương tính, IgG dương tính hoặc âm tính có nghĩa bạn đã bị nhiễm virus thủy đậu và cần điều trị kịp thời nhằm tránh các biến chứng nguy hiểm.
Nếu kháng thể IgG âm tính và IgM âm tính, bạn cần tiêm vaccine càng sớm càng tốt để chuẩn bị cho thai kỳ khỏe mạnh. Vaccine được khuyến cáo tiêm cho phụ nữ trước mang thai, rất an toàn và tạo miễn dịch gần như suốt đời.
Nếu thai phụ mắc thủy đậu, virus có thể gây sảy thai, dị tật bẩm sinh như: bại não, đầu nhỏ, co gồng tay chân... hoặc thai nhi bị hội chứng thủy đậu bẩm sinh, tỷ lệ là 2%. Khoảng 20% mẹ bầu bị thủy đậu phát triển trạng thái viêm phổi, trong đó 40% trường hợp sẽ tử vong.
Hiện Việt Nam đang có đầy đủ 3 loại vaccine thủy đậu, hiệu quả bảo vệ đến 98% gồm Varilrix (Bỉ), Varivax (Mỹ) và Varicella (Hàn Quốc) với phác đồ 2 mũi cách nhau tối thiểu một tháng. Phụ nữ cần hoàn thành phác đồ trước khi mang thai tốt nhất 3 tháng.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe.
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Nhiều người cho rằng mèo hoặc các động vật nhỏ, được nuôi nhốt từ khi còn bé, sẽ không có nguy cơ mắc bệnh dại. Song đây là quan niệm sai lầm vì mèo cũng có nguy cơ gây bệnh dại như chó.
Ở trường hợp của bạn, mèo cào xước và gây chảy máu rất cần tiêm chủng vaccine. Nếu trước đây bạn chưa chủng ngừa, bạn cần hoàn thành phác đồ tiêm 5 mũi vào các ngày 0-3-7-14-28. Nếu trước đó đã tiêm dự phòng trước phơi nhiễm 3 mũi, bạn chỉ cần tiêm thêm 2 mũi vào ngày 0 và ngày 3. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để xem xét vết thương và chỉ định tiêm ngừa và huyết thanh kháng dại nếu cần.
Thống kê của Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn năm năm 2023, cả nước có 82 người chết vì bệnh dại, trong đó số ca tử vong do mèo cào, cắn khoảng 10%, gần 700.000 người bị chó mèo cắn phải tiêm phòng, tổn thất kinh tế gần 1.000 tỷ đồng.
Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, cả nước đã ghi nhận 27 ca bệnh dại tử vong và 100.00 người bị chó cắn phải điều trị dự phòng.
Tại TP HCM, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật ghi nhận ngoài chó gây thương tích 74,8%, mèo cũng chiếm tỷ lệ 20,5%, tiếp theo là dơi, và các loài động vật khác. Đa số hơn 60% là vết thương ở mức độ III (vết cắn sâu xuyên qua da gây chảy máu hoặc bị súc vật liếm lên vết thương hở).
Dại là bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất trong các bệnh truyền nhiễm, 100% tử vong khi phát bệnh dại. Bệnh thường tăng cao vào mùa nóng, nhất từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm. Do đó, việc chủ động dự phòng trước phơi nhiễm rất quan trọng. Người bị cắn phải tiêm vaccine sớm và đầy đủ theo chỉ dẫn của bác sĩ, xử trí đúng cách vết thương do con vật gây ra.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe.
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
HPV là nguyên nhân chính gây ra nhiều bệnh ung thư như cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, vòm họng, hậu môn... Tiêm vaccine HPV là cách hiệu quả, an toàn và tiết kiệm nhất để phòng bệnh.
Theo hướng dẫn, vaccine HPV được khuyến cáo tiêm cho nam và nữ giới từ 9-26 tuổi. Phụ nữ dù đã sinh con rồi hay chưa từng sinh nở, dù quan hệ tình dục hay chưa, đều có thể tiêm được vaccine HPV và vaccine vẫn đảm bảo hiệu quả tốt. Ở các nước phát triển, vaccine phòng HPV còn được mở rộng đối tượng, cho người từ 9 tuổi đến 45 tuổi. Do đó, độ tuổi tiêm chủng phòng HPV là rất rộng.
Những người đã có gia đình hoặc đã từng quan hệ tình dục vẫn nên tiêm vaccine HPV bởi 3 lý do. Thứ nhất, người đã từng quan hệ tình dục nhưng chưa chắc đã bị nhiễm virus HPV, do vậy việc tiêm vaccine vẫn hoàn toàn có thể bảo vệ được phụ nữ khỏi các bệnh do 9 tuýp HPV. Thứ hai, người đã quan hệ tình dục có thể mắc 1 hoặc 2 chủng, không phải mắc tất cả các chủng virus HPV nên việc tiêm ngừa sẽ giúp phòng chống các chủng HPV khác mà họ chưa mắc phải. Thứ ba, HPV rất dễ lây và tái nhiễm. Miễn dịch của cơ thể sau khi bị nhiễm trùng tự nhiên không đủ để phòng tránh nguy cơ tái nhiễm, nhưng vaccine lại có thể làm được điều này.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe.
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Dại là bệnh nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương do lây truyền virus dại có trong nước bọt của động vật máu nóng như chó, mèo, dơi, khỉ... sang người thông qua các vết cào, cắn hoặc liếm vào vết thương hở, không phân biệt vết thương lớn hay nhỏ, có chảy máu hay không. Người phát bệnh dại tỷ lệ tử vong gần 100%. Tiêm vaccine phòng dại được xem là phương pháp phòng bệnh hiệu quả nhất bảo vệ tính mạng trước căn bệnh nguy hiểm này.
Nguyên tắc của các loại vaccine phòng bệnh khi tiêm vào cơ thể người đều cần một khoảng thời gian và liều lượng nhất định để phát huy tác dụng. Nếu chỉ tiêm 1 mũi, không tuân thủ phác đồ tiêm được khuyến cáo, cơ thể sẽ không tạo đủ kháng thể để chống chọi lại virus dại, bạn có thể gặp nguy hiểm. Do đó hầu hết các loại vaccine phòng bệnh dại đều có quy định rõ ràng số mũi tiêm và khoảng cách tiêm giữa các mũi. Vì vậy, bạn không nên chủ quan mà cần tiêm theo đúng theo phác đồ đã được khuyến cáo để vaccine phát huy tối đa công dụng bảo vệ cơ thể trước sự nguy hiểm của virus dại.
Nếu tiêm đầy đủ 5 mũi vaccine phòng dại, các lần bị cào, cắn lần sau, bạn thường chỉ cần tiêm thêm 2 mũi, bạn nên đến các cơ sở tiêm chủng để được tư vấn cụ thể về việc mới chỉ tiêm một mũi thì cần phác đồ tiêm tiếp như thế nào.
Cảm ơn câu hỏi của bạn, chúc gia đình bạn thật nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Theo thống kê, phần lớn các ca tử vong do cúm, viêm phổi phế cầu hàng năm chiếm tỷ lệ lớn ở người lớn, người trên 50 tuổi. Tuổi càng cao sẽ kéo theo sự lão hoá của các cơ quan trong cơ thể, từ hệ cơ xương khớp cho đến các cơ quan quan trọng như phổi, tim, hệ thống mạch máu.
Nhiều người cho rằng việc tiêm chủng vaccine chỉ dành cho trẻ em, các bậc phụ huynh luôn có ý thức chủ động tiêm ngừa vaccine cho trẻ nhỏ nhưng lại lơ là với chính sức khỏe của mình. Thực tế thì bệnh truyền nhiễm không chừa một ai, đa số người lớn thường hay quên hoặc bỏ sót lịch tiêm nhắc theo khuyến cáo do sự quan tâm chưa đúng mức hoặc thiếu thông tin về tầm quan trọng của vaccine.
Hiện Việt Nam lưu hành hơn 40 loại vaccine phòng gần 50 bệnh truyền nhiễm. Trong đó người lớn cần tiêm ngừa gần 15 loại vaccine phòng nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt các vaccine như: cúm mùa, phế cầu khuẩn, não mô cầu khuẩn, ho gà - bạch hầu - uốn ván, thủy đậu, sởi - quai bị - rubella, viêm gan A+B,... để phòng bệnh cho chính mình, giảm rủi ro bệnh tật, tiết kiệm chi phí và phòng bệnh cho tất cả thành viên khác trong nhà, đặc biệt là trẻ nhỏ. Trong đó, có số vaccine sẽ giới hạn độ tuổi, ví dụ vaccine phòng não mô cầu nhóm BC chỉ được tiêm đến 45 tuổi và B được tiêm đến 50 tuổi, do đó bạn 50 tuổi trở lên chỉ tiêm được vaccine phòng nhóm ACYW--135 có giới hạn đến 55 tuổi.
Bạn nên đến trung tâm tiêm chủng để bác sĩ khai thác lịch sử tiêm ngừa, bệnh sử và đưa ra chỉ định tiêm loại vaccine phù hợp.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe.
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Thời gian ủ bệnh dại ở người thông thường từ 1-3 tháng sau phơi nhiễm. Tuy nhiên cũng có những trường hợp thời gian ủ bệnh kéo dài tới một vài năm. Virus sau khi đi vào cơ thể sẽ di chuyển lên não để gây tổn thương hệ thần kinh trung ương.
Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng, nhẹ và vị trí của vết cắn. Vết cắn càng nặng và gần cơ quan thần kinh trung ương như vùng chi trên, đầu mặt cổ thì càng nhanh phát bệnh. Ngược lại, những vết cắn nhẹ và ở xa thần kinh trung ương như vùng chi dưới thì thời gian ủ bệnh lâu hơn. Ví dụ, tháng 10/2021, cô gái 18 tuổi ở Cao Bằng tử vong do phát bệnh dại sau hai năm bị chó cắn mà không tiêm phòng dại.
Khi triệu chứng bệnh dại bệnh dại xuất hiện, bệnh có thể gây tử vong rất nhanh chóng trong đau đớn và hoảng loạn. Bất cứ ai có thể đã tiếp xúc với virus dại nên được tiêm phòng trước khi các triệu chứng xuất hiện. Tiêm vaccine là việc rất quan trọng, giúp tạo miễn dịch chủ động phòng bệnh dại và tử vong do dại.
Vì vậy trong trường hợp này, dù đã bị chó cắn 1 năm, bạn vẫn nên đi tiêm vaccine phòng dại để dự phòng. Bạn cần sớm đến gặp các bác sĩ tiêm chủng để được tư vấn cụ thể về phác đồ tiêm vaccine dại hiệu quả.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Tại Việt Nam, vaccine HPV được cho nam và nữ giới trong độ tuổi 9-26, vaccine vẫn có hiệu quả tốt ở cả những người đã quan hệ tình dục. Những người đã có gia đình hoặc đã từng quan hệ tình dục vẫn nên tiêm vaccine phòng HPV bởi 3 lý do:
- Thứ nhất, người đã từng quan hệ tình dục nhưng chưa chắc đã bị nhiễm HPV, do vậy việc tiêm vaccine vẫn hoàn toàn có thể bảo vệ được phụ nữ khỏi các bệnh gây ra do 4 tuýp HPV.
- Thứ hai, người đã quan hệ tình dục có thể mắc 1 hoặc 2 chủng, không phải mắc tất cả các chủng HPV nên việc tiêm ngừa sẽ giúp phòng chống các chủng HPV khác mà phụ nữ chưa mắc phải.
- Thứ ba, HPV rất dễ lây và tái nhiễm. Miễn dịch của cơ thể sau khi bị nhiễm trùng tự nhiên không đủ để phòng tránh nguy cơ tái nhiễm, nhưng vaccine lại có thể làm được điều này.
Về phác đồ HPV, bạn cần tiêm đủ 3 mũi trong 6 tháng. Trước khi tiêm chủng, bạn không cần khai báo về yếu tố quan hệ tình dục, chỉ cần thông báo về việc có chậm kinh hay không, thời gian dự định có thai hoặc kiểm tra để biết có đang mang thai hay không. Phụ nữ cũng cần khám phụ khoa, tầm soát ung thư để đảm bảo vaccine có hiệu quả tốt nhất; không cần xét nghiệm HPV trước tiêm. Nếu dự định mang thai, phụ nữ nên tiêm chủng trước khi mang bầu một tháng.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Tại Việt Nam, vaccine HPV được tiêm cho nam và nữ giới trong độ tuổi 9-26, vaccine vẫn có hiệu quả tốt ở cả những người đã quan hệ tình dục. Những người đã có gia đình hoặc đã từng quan hệ tình dục vẫn nên tiêm vaccine phòng HPV bởi 3 lý do.
- Thứ nhất, người đã từng quan hệ tình dục nhưng chưa chắc đã bị nhiễm HPV, do vậy việc tiêm vaccine vẫn hoàn toàn có thể bảo vệ được phụ nữ khỏi các bệnh gây ra do 4 tuýp HPV.
- Thứ hai, người đã quan hệ tình dục có thể mắc 1 hoặc 2 chủng, không phải mắc tất cả các chủng HPV nên việc tiêm ngừa sẽ giúp phòng chống các chủng HPV khác mà phụ nữ chưa mắc phải.
- Thứ ba, HPV rất dễ lây và tái nhiễm. Miễn dịch của cơ thể sau khi bị nhiễm trùng tự nhiên không đủ để phòng tránh nguy cơ tái nhiễm, nhưng vaccine lại có thể làm được điều này.
Do đó, bạn và chồng bạn rất cần tiêm chủng vaccine để phòng HPV, đồng thời chuẩn bị sức khỏe tiền hôn nhân thật tốt để có thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Phó Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Viêm gan B có thể lây truyền qua đường tình dục, đường máu và từ mẹ sang con. Theo các nghiên cứu, viêm gan B lây lan nhanh hơn HIV từ 50-100 lần. Viêm gan B được tìm thấy trong dịch tiết âm đạo, nước bọt và tinh dịch. Trong trường hợp chồng bạn nhiễm bệnh viêm gan B, người vợ có nguy cơ rất cao nhiễm bệnh. Trường hợp của bạn may mắn khi chưa nhiễm virus. Do đó để phòng mắc bệnh, bạn cần tiêm đầy đủ 3 mũi vaccine viêm gan B để tạo kháng thể bảo vệ. Ngoài ra, bạn cần xét nghiệm để kiểm tra lượng kháng thể sinh ra sau tiêm vaccine và xét nghiệm định kỳ để tiêm bổ sung nếu kháng thể xuống thấp. Mặt khác, chồng bạn cũng cần điều trị để kiểm soát nồng độ virus viêm gan B trong máu, giảm nguy cơ lây bệnh cho vợ.
Viêm gan B được coi là căn bệnh "thầm lặng" do có thể âm thầm tấn công gan và đôi khi không biểu hiện triệu chứng. Nhiều người không biết đã mắc bệnh, đến khi phát hiện thì viêm gan đã chuyển giai đoạn nặng, chớm xơ gan.
Ngoài tiêm vaccine, bạn nên kiểm tra sức khỏe và làm các xét nghiệm định kỳ 6 tháng một lần để kiểm tra tình trạng bệnh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Nhân viên văn phòng, công nhân thường phải làm việc trong một không gian chung. Không gian này đông người, khép kín, nhiệt độ thấp, sử dụng máy lạnh, do đó dễ mắc bệnh tái đi tái lại, lây nhiễm chéo khi có người mang mầm bệnh.
Người làm trong công sở, văn phòng, công nhân như bạn nên chủ động tiêm vaccine bảo vệ sức khỏe. Các loại vaccine được khuyến cáo gồm cúm, phế cầu, sởi - quai bị - rubella, thủy đậu, bạch hầu - ho gà - uốn ván. Đây là các bệnh thường gặp, khả năng lây nhiễm cao, dễ biến chứng ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi. Ví dụ phế cầu khuẩn thường trú ở vùng hầu họng, tấn công khi miễn dịch suy giảm gây bệnh viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết... Cúm gây viêm phổi, viêm phổi, và các biến chứng nguy hiểm khác. Thủy đậu là bệnh lành tính, nhưng có thể gây biến chứng nặng nề ở người lớn.
Mặt khác, bạn đang ở độ tuổi lao động chính trong gia đình, chủ động phòng bệnh giúp bạn bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, đảm bảo hiệu quả công việc và kinh tế gia đình. Bạn có thể liên hệ đến các cơ sở y tế để được tư vấn.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Vừa qua, Bộ Y tế đã phê duyệt mở rộng giới hạn tuổi tiêm vaccine Gardasil 9 cho người từ 9-45 tuổi thay vì 9-26 tuổi như trước đây. Các chuyên gia nhận định, đây là tin vui giúp người dân có thêm biện pháp phòng sùi mào gà và các bệnh ung thư do HPV gây ra như ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, dương vật, hậu môn, ung thư vùng đầu cổ. Bác sĩ sẽ dựa trên chỉ định tiêm ngừa mới này để tư vấn các câu hỏi của bạn:
Câu 1: Sở dĩ vaccine HPV được khuyến cáo tiêm sớm cho nhóm 9-14 tuổi vì đây là cơ hội phòng bệnh cho trẻ trước khi bước vào tuổi bắt đầu quan hệ tình dục. Nhiễm HPV có xu hướng ngày càng trẻ hóa do xu hướng quan hệ tình dục ngày càng nhỏ tuổi. Theo báo cáo khảo sát hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu tại Việt Nam 2019, tỷ lệ học sinh THCS & THPT quan hệ tình dục lần đầu tiên trước 14 tuổi đã tăng gấp 2 lần, từ 1,48% (năm 2013) tăng lên 3,51%. Chỉ khoảng 20,7% trẻ sử dụng biện pháp phòng ngừa an toàn trong quan hệ tình dục lần đầu tiên.
Ngoài ra, HPV còn có thể lây nhiễm qua tiếp xúc chất tiết của người bệnh bám trên dụng cụ khám phụ khoa và các vật dụng cá nhân như khăn tắm, đồ lót… Đơn cử như nghiên cứu tại Tanzania (vùng nguy cơ dịch tễ cao ở Đông Phi) khảo sát sự xuất hiện HPV (năm 2013) cũng cho kết quả HPV được tìm thấy ở 45,5% bé gái trước khi có quan hệ tình dục lần đầu. Do đó, tiêm ngừa sớm, trẻ sẽ được bảo vệ sớm trước nguy cơ lây nhiễm và phát triển các bệnh do HPV. Ngoài ra, các nghiên cứu cho thấy vaccine giúp sinh miễn dịch tốt nhất ở lứa tuổi 9-14 tuổi, nồng độ kháng thể duy trì ở mức cao, không suy giảm theo thời gian sau khi tiêm ở độ tuổi này. Hiện vaccine phòng HPV Gardasil được phê duyệt đến nay gần 20 năm và các nghiên cứu cho thấy vaccine vẫn sinh miễn dịch tốt sau khoảng thời gian này, không cần tiêm nhắc.
Câu 2: Không riêng vaccine HPV, giới hạn tuổi tiêm, phác đồ tiêm của từng loại vaccine trước khi phổ biến tiêm chủng cho người dân đều phải thông qua quá trình phê duyệt nghiêm ngặt của Bộ Y tế. Tiêu chuẩn phê duyệt dựa trên rất nhiều yếu tố về tình hình dịch bệnh tại Việt Nam, tính an toàn, hiệu quả vaccine… Do đó, mỗi phác đồ tiêm được đưa ra đều đã được các cơ quan, bộ ngành xem xét kĩ lưỡng để mang lại hiệu quả phòng bệnh tốt nhất cho người dân. Vaccine Gardasil 9 hiện có nghiên cứu sinh miễn dịch tốt đến độ tuổi 45 và chưa có nghiên cứu ở độ tuổi lớn hơn nữa nên hiện vaccine chỉ được chỉ định đến 45 tuổi.
Người nhiễm HPV có khoảng 80% tự đào thải virus và 20% virus sẽ không được đào thải và phát triển sùi mào gà, các loại ung thư. Các trường hợp đã đào thải virus thì miễn dịch với HPV không bền vững, có thể tái nhiễm, do đó tiêm vaccine vẫn giúp bảo vệ trước nguy cơ tái nhiễm và nhiễm thêm các chủng HPV mới. Người tiêm phòng mắc HPV cũng gián tiếp bảo vệ bạn tình.
Câu 3: Trường hợp muốn chuyển đổi vaccine Gardasil 4 sang Gardasil 9 hoặc ngược lại, theo thông tin kê toa, bạn cần tiêm ngừa lại từ đầu phác đồ để vaccine phát huy tối đa khả năng bảo vệ các chủng HPV có trong vaccine.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Vừa qua, Bộ Y tế đã phê duyệt mở rộng giới hạn tuổi tiêm vaccine Gardasil 9 tiêm cho người từ 9-45 tuổi thay vì 9-26 tuổi như trước đây. Các chuyên gia nhận định, đây là cơ hội tốt, giúp nhóm 27-45 tuổi, đặc biệt là nhóm tuổi trung niên 40-45 tuổi phòng các bệnh do HPV gây ra.
HPV hiện là nguyên nhân hàng đầu gây các bệnh mụn cóc sinh dục (sùi mào gà) và các loại ung thư nguy hiểm như ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, ung thư dương vật, hậu môn, ung thư vùng đầu cổ. Vaccine có hiệu quả phòng các chủng nguy cơ cao gây các bệnh kể trên, có hiệu lực bảo vệ cao, trên 90%.
Vaccine HPV cũng đã được phê duyệt tiêm chủng cho người đến 45 tuổi tại hơn 100 quốc gia, trong đó có Mỹ, Úc, Brazil, Canada, Trung Quốc, Hàn Quốc. Các nghiên cứu cũng cho thấy sau khi tiêm chủng, người từ 27 - 45 tuổi tiêm vaccine HPV có đáp ứng sinh miễn dịch không thua kém so với người từ 16 - 26 tuổi. Nồng độ miễn dịch cũng được duy trì ở mức cao. Hiệu quả bảo vệ được nhìn thấy lên đến 20 năm.
Phác đồ tiêm HPV được phê duyệt cho người đến 45 tuổi, nghĩa là người trên 45 tuổi, đến trước sinh nhật thứ 46 tuổi vẫn được tiêm. Trường hợp của bạn, 44 tuổi vẫn được tiêm ngừa HPV và áp dụng theo phác đồ tiêm 3 mũi vào 0-2-6 tháng so với mũi đầu tiên.
Bên cạnh đó, để phòng các bệnh do HPV, bạn cũng cần chú ý áp dụng thêm các biện pháp khác như giữ vệ sinh cá nhân, quan hệ tình dục an toàn, nữ giới cần kết hợp thêm thăm khám phụ khoa, xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
HPV có gần 200 chủng khác nhau, trong đó có 12 tuýp HPV nguy cơ cao gây ra các loại ung thư như ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo,... gồm HPV 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59. Do đó, bạn cần theo dõi, tầm soát sức khỏe định kỳ để phát hiện các dấu hiệu bất thường để điều trị kịp thời. Mặt khác, HPV vẫn có khả năng tự đào thải ra khỏi cơ thể và tái nhiễm lần sau, tiêm vắc xin vẫn bảo vệ được bạn khỏi nguy cơ mắc các tuýp HPV chưa mắc và tái nhiễm. Ví dụ trường hợp của bạn chưa nhiễm tuýp HPV 6, 11 gây mụn cóc sinh dục, bạn cần tiêm vaccine để bảo vệ trước 2 chủng virus này và phòng nguy cơ tái nhiễm các chủng từng mắc.
Hiện Việt Nam đã có vaccine Gardasil 9 phòng 9 chủng HPV gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58 chỉ định tiêm phòng cho nam nữ từ 9 đến 45 tuổi. Các nghiên cứu đã cho thấy vaccine HPV có hiệu lực bảo vệ hơn 90% các chủng HPV có trong vaccine.
Do đó, trường hợp của bạn, cần tham khảo thêm bác sĩ chuyên khoa và bác sĩ tiêm chủng để xác định thời điểm tiêm ngừa phù hợp. Khi tư vấn ở bác sĩ tiêm chủng, bạn cần mang theo hồ sơ bệnh và các giấy tờ liên quan cho thấy các chủng bạn đang nhiễm để bác sĩ có tư vấn cụ thể.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Quản lý vùng Khu vực miền Trung và Tây Nguyên, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC
Chào bạn,
Mèo, chó chiếm hơn 96% số ổ chứa virus dại truyền bệnh sang người. Virus có từ chó, mèo có thể xâm nhập vào cơ thể người thông qua vết cắn, cào, liếm không phân biệt lớn nhỏ và có chảy máu hay không.
Nghiên cứu của de Lima và cộng sự năm 2023 cho thấy độc tính virus dại của mèo cao hơn chó. Tỷ lệ lây nhiễm bệnh dại ở mèo cao gấp 10 lần so với chó. Bệnh viện Johns Hopkins, Mỹ cảnh báo dại có thể truyền qua vết cào xước của mèo con. Mèo thường có thói quen liếm móng vuốt, do đó nguy cơ lây truyền bệnh dại cao hơn so với động vật khác.
Do đó, trường hợp của bạn vẫn cần tiêm ngừa vaccine dại và cần đến ngay các cơ sở tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ đánh giá vết thương và ra chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Nếu vết thương ở tay (xa hệ thần kinh trung ương), không sâu, và đã tiêm ngừa trước đó, lần này bạn chỉ cần tiêm thêm 2 mũi vaccine, không cần tiêm huyết thanh.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Chúc bạn và gia đình nhiều sức khỏe!
Bạn đã được chuyển sang trang đăng ký của VNVC, đối tác VnExpress