Trả lời:

Mũi họng là cửa ngõ dễ bị mầm bệnh tấn công, bao gồm các loại virus, vi khuẩn, nấm, tiêu biểu virus cúm. Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo người dân cần thường xuyên súc họng, rửa mũi bằng nước muối sinh lý để phòng ngừa cúm. Đây là cách giúp làm sạch, loại bỏ phần nào bụi bẩn, vi khuẩn, virus ở vùng mũi và hầu họng, ngăn chúng xâm nhập xuống đường hô hấp dưới như phổi, phế quản.

Bạn tự súc họng, rửa mũi bằng nước muối tự pha tại nhà. Cách này khó định lượng được lượng muối phù hợp, mặn quá có thể gây rát niêm mạc, mất cân bằng độ PH ở vùng họng. Ngược lại, nước muối nhạt quá sẽ ít có tác dụng sát khuẩn. Bạn nên chọn nước muối sinh lý đã pha sẵn theo liều lượng phù hợp, được kiểm nghiệm chất lượng vệ sinh. Khi súc họng, bạn nên cho dung dịch xuống sâu ở vùng cổ họng chứ không chỉ súc miệng.

Tuy nhiên, súc họng, rửa mũi bằng nước muối chỉ là biện pháp hỗ trợ phòng bệnh, không thể loại trừ việc hoàn toàn mắc virus cúm mùa. Cách phòng mắc cúm hiệu quả nhất là tiêm vaccine cúm.

Theo WHO, tiêm vaccine cúm mùa và nhắc lại đều đặn hằng năm có thể giảm ca nhiễm và nhập viện đến 90%, giảm tử vong do cúm 70-80%, nhất là nhóm người có hệ miễn dịch kém, mắc bệnh mạn tính như đái tháo đường, tim mạch, phổi tắc nghẽn mạn tính COPD, hen suyễn, béo phì... Vì vậy, bạn nên tiêm vaccine cúm càng sớm càng tốt.

Cúm là bệnh nhiễm trùng cấp tính đường hô hấp do virus cúm gây nên, dễ lây qua đường hô hấp. Khi nhiễm virus, người bệnh sẽ có triệu chứng sốt cao, đau đầu, đau mỏi cơ, mệt mỏi, ho khan, đau họng, nghẹt mũi... Bệnh thường khỏi sau 2-7 ngày, nhưng ho có thể kéo dài lâu hơn. Ở phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người có bệnh nền, suy giảm hệ miễn dịch virus cúm có thể xâm lấn gây các biến chứng viêm phổi, viêm cơ tim, suy hô hấp, viêm não... hoặc bội nhiễm các loại vi khuẩn khác như phế cầu, tụ cầu vàng.

Hiện Việt Nam có đầy đủ các loại vaccine phòng các chủng virus cúm phổ biến như A/H1N1, A/H3N2, B/Yamagata, B/Victoria. Trong đó, loại của Pháp, Hà Lan và Hàn Quốc tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Loại của Việt Nam tiêm cho người từ 18 đến 60 tuổi. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cúm có lịch tiêm 2 mũi cách nhau tối thiểu 1 tháng. Người từ 9 tuổi trở lên chỉ cần tiêm 1 mũi. Vaccine cúm cần nhắc lại 1 mũi hằng năm để cập nhật với chủng cúm lưu hành theo khuyến cáo của WHO.

Ngoài tiêm vaccine, súc họng và rửa mũi đúng cách, bạn cần ăn uống đủ chất dinh dưỡng, uống đủ nước, ngủ nghỉ hợp lý để tăng cường sức đề kháng và tập thể dục thường xuyên để nâng cao thể trạng. Bạn cũng nên mang khẩu trang khi đến nơi đông người, rửa tay thường xuyên, hạn chế đưa tay lên mắt mũi miệng. Khi mắc bệnh, bạn cần đi khám sớm, không nên tự dùng thuốc, trị bệnh theo mẹo dân gian khiến bệnh nặng hơn.

Bác sĩ Huỳnh Trần An Khương
Quản lý Y khoa vùng 2 - Hồ Chí Minh, Hệ thống Tiêm chủng VNVC