Trang Twitter của tổ công tác phụ trách vấn đề Biển Đông của Philippines hôm qua đăng video được quay ngày 27/3 cho thấy các tàu Trung Quốc đậu san sát nhau thành hàng dài khoảng 60-100 m tại bãi đá ngầm gần đảo Sinh Tồn Đông thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Các tàu vỏ sắt cỡ lớn này thả neo tại chỗ, không có bất cứ hoạt động đánh bắt nào, dù trời trong xanh và thời tiết thuận lợi. Quân đội Philippines cho biết đội tàu của Trung Quốc "gồm hàng trăm chiếc", neo đậu gần quần đảo Trường Sa của Việt Nam, một số nhóm gồm 7 tàu kề sát nhau.
Đại sứ quan Trung Quốc tại Manila chưa bình luận về thông tin này.
Đội tàu của Trung Quốc neo đậu gần đảo Sinh Tồn Đông từ hôm 7/3, bật đèn suốt đêm mà không đánh bắt dù thời tiết thuận lợi. Philippines triển khai một tiêm kích hạng nhẹ cùng tàu hải quân và cảnh sát biển tới khu vực để giám sát tình hình. Manila khẳng định những tàu này do "dân quân biển Trung Quốc" điều khiển, song Bắc Kinh phủ nhận, cho rằng đây chỉ là "tàu cá" đang neo đậu tránh thời tiết xấu.
Nhiều nước đã lên tiếng bày tỏ lo ngại trước tình hình căng thẳng mới ở khu vực và phản đối động thái mang tính đe dọa của đội tàu Trung Quốc. Nhà Trắng ngày 31/3 cho biết cố vấn an ninh quốc gia Mỹ và người đồng cấp Philippines đã thảo luận về hoạt động của hơn 200 tàu cá Trung Quốc ở Biển Đông, cùng bày tỏ quan ngại về sự kiện này và cam kết "tiếp tục phối hợp chặt chẽ ứng phó với các thách thức ở Biển Đông".
Sau nhiều ngày neo đậu, khoảng 210 tàu Trung Quốc đã tỏa đi các đá ngầm và đảo khác trong khu vực, 44 tàu vẫn ở bãi đá ngầm gần đảo Sinh Tồn Đông.
Trong cuộc họp báo ngày 25/3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định hoạt động của các tàu Trung Quốc trong phạm vi lãnh hải của Sinh Tồn Đông thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế.
"Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt vi phạm, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, thiện chí thực hiện Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển, nghiêm chỉnh tuân thủ DOC, đặc biệt là nghĩa vụ kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, tạo thuận lợi cho tiến trình đàm phán COC, đóng góp vào duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và trật tự pháp lý trên biển tại khu vực", bà Hằng nói.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao cho hay các lực lượng chấp pháp trên biển của Việt Nam đang thực hiện nghĩa vụ được quy định trong các luật của Việt Nam và luật pháp quốc tế.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters)