Vụ sập tòa nhà 12 tầng ở Florida khiến nỗi hoang mang bao trùm, buộc giới chức phải đánh giá lại các chung cư cũ và lên phương án ứng phó.
Chung cư Champlain Towers khu Nam ở thị trấn Surfside, thành phố Miami Beach, hạt Miami-Dade, bang Florida, bất ngờ đổ sập lúc rạng sáng 24/6. Ba ngày sau, lực lượng cứu hộ vẫn đang đào bới đống đổ nát tìm người mất tích. Số người chết trong vụ sập chung cư 12 tầng đã tăng lên 9 vào ngày 27/6 và hơn 150 người vẫn mất tích.
Thị trưởng Surfside Charles Burkett khuyến cáo cư dân chung cư Champlain Towers khu Bắc liền kề nhanh chóng sơ tán, bởi tòa nhà này cũng được xây từ năm 1981 và có kết cấu gần tương tự chung cư bị sập.
Nỗi hoang mang về nguy cơ xảy ra một vụ sập khác càng lớn dần lên kỹ sư xây dựng Frank P. Morabito cho hay trong báo cáo kiểm tra công trình được thực hiện cách đây ba năm, ông đã cảnh báo về những hư hại nghiêm trọng về mặt cấu trúc tại chung cư bị sập.
"Có những vết nứt lớn trên bêtông cần được sửa chữa nhằm đảm bảo an toàn cho người dân", báo cáo kiểm tra công trình năm 2018 nêu rõ.
Nhân viên cứu hộ tìm kiếm đống đổ nát của tòa chung cư sập Champlain Towers khu Nam hôm 26/6. Ảnh: Washington Post.
Cuộc điều tra nguyên nhân sự cố đang được mở rộng. Ít nhất ba công ty và hai cơ quan hàng không vũ trụ đang xem xét dữ liệu vệ tinh và tiến hành nghiên cứu thực địa nhằm xác định xem liệu tòa nhà có bất kỳ dịch chuyển bất thường nào không trước khi đổ sập hay không.
Các cộng đồng dân cư khác trong thành phố cam kết sẽ đánh giá kỹ lưỡng và nghiêm túc hơn về mức độ an toàn của kết cấu các công trình trước nguy cơ nước biển dâng và ngập mặn.
Hạt Miami-Dade thông báo trong 30 ngày nữa sẽ tiến hành thanh tra tất cả những tòa nhà từ 5 tầng trở lên và trên 40 năm tuổi.
Vụ sập chung cư ở Surfside có thể là lời cảnh tỉnh cho những thành phố, thị trấn xây dựng dọc bờ biển Mỹ. "Bờ biển nước Mỹ đang trải qua một cuộc khủng hoảng từ từ", Carl Pucci, người sáng lập kiêm chủ tịch EO59, công ty chuyên phân tích dữ liệu vệ tinh, trụ sở tại Richmond, nhận xét.
Ông cho hay các nhân viên của EO59 đang xem xét dữ liệu của mọi tòa nhà ở Surfside để xem chúng có bị sụt lún, xê dịch hay không và mức độ như thế nào.
"Chúng tôi đang làm việc rất chăm chỉ nhằm xác định xem cư dân có được an toàn khi sống trong các công trình đó hay không", Pucci nói.
Tại Hallandale Beach lân cận, quan chức cấp cao thành phố Nomy Sandoval cho hay thảm kịch ở Surfside khiến họ phải đánh giá lại mức độ an toàn của hàng chục tòa nhà chung cư cũ.
Salomon Gold, thành viên ban quản trị chung cư Champlain Towers khu Bắc, kêu gọi giới chức "nhanh chóng cử thanh tra hoặc kỹ sư đến kiểm tra, xác minh các điều kiện an toàn của khu nhà".
Trong một email, ông cho biết hiện phát sinh rất nhiều đồn đoán nhưng "không có thông tin cụ thể nào" về độ an toàn cũng như tình trạng chung của tòa nhà. Ông lưu ý rằng việc sơ tán cư dân chắc chắn sẽ gặp khó khăn bởi nhiều người đã lớn tuổi, số khác tình trạng thể chất không được tốt.
Tranh cãi vẫn tiếp tục bùng lên xung quanh bản báo cáo năm 2018 của kỹ sư Morabito, cảnh báo rằng ông đã phát hiện "hư hỏng kết cấu nghiêm trọng" trên một tấm bê tông bên dưới sàn hồ bơi ở chung cư Champlain Towers khu Nam.
Morabito cho hay bên dưới sàn hồ bơi không được chống thấm tốt, dẫn đến rò rỉ nước gây hư hại kết cấu tòa nhà. "Việc không khắc phục chống thấm trong tương lai gần sẽ khiến mức độ hư hỏng của bêtông tăng lên theo cấp số nhân", Morabito viết trong báo cáo.
Người dân trong khu vực bắt đầu lo lắng về tương lai của mình. Thành phố Sunny Isles, cách tòa nhà bị sập khoảng 8 km về phía bắc, cũng có những tòa chung cư cao cấp bên bờ biển với những căn hộ hạng sang được bán với giá hàng triệu USD.
Phó thị trưởng Sunny Isles Larisa Svechin cho biết thành phố có kế hoạch đánh giá độc lập mọi tòa nhà cao hơn ba tầng. Bà ước tính thành phố có khoảng 25 tòa nhà cần được đánh giá an toàn, trong đó gồm nhiều chung cư cao cấp trên 50 tầng mọc lên sừng sững bên bờ Đại Tây Dương.
Theo Svechin, thành phố sẽ không chỉ tiến hành đánh giá theo phương pháp truyền thống mà còn khảo sát sâu rộng hơn hồ sơ kỹ thuật của mọi tòa nhà cao tầng trong phạm vi quản lý. Chính quyền Sunny Isles cũng có kế hoạch kiểm tra lại cả những tòa nhà mới được thanh tra gần đây.
Phó thị trưởng Svechin cho hay giới chức còn lo ngại về tác động của triều cường đối với người dân. Họ đã phải chi một số tiền lớn để bơm nước nhằm tránh gây ngập úng khi trời mưa và việc làm này có thể trở nên thường xuyên hơn khi tình trạng biến đổi khí hậu không có dấu hiệu suy giảm.
Daniel Dietch, cựu thị trưởng Surtside kiêm chuyên gia tư vấn môi trường, cho hay ông là một trong những người đi đầu trong việc tính đến tác động của nước biển dâng đối với những hòn đảo chắn sóng.
Năm 2019, ông dẫn đầu nỗ lực của thị trấn nhằm tuyên bố tình trạng khẩn cấp về khí hậu và lên một kế hoạch hành động bao gồm "quỹ chống chịu" cho những người sống tại các khu vực có nguy cơ bị đe dọa khi mực nước biển dâng cao. Song số tiền này sau đó đã được chuyển cho những mục đích sử dụng tức thời hơn, như chống lụt, theo Miami Herald.
Dietch hôm 26/6 khuyến cáo người dân không nên vội vàng đưa ra bất kỳ suy đoán nào về nguyên nhân dẫn tới vụ sập chung cư Champlain Towers. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh "sẽ là thiếu thận trọng nếu không xem xét những tác động khí hậu tiềm tàng".
"Có những rủi ro nhất định khi sống ở một thị trấn trũng ven biển", điều mà người dân sẽ nhận thức rất rõ ràng vào mùa mưa bão, Dietch nói. "Biến đổi khí hậu không phải một câu chuyện nhất thời mà là vấn đề từ xưa đến nay".
