"Chúng tôi sẽ tiến hành đàm phán mang tính thiện chí với Nga về vấn đề kiểm soát vũ khí hạt nhân", cố vấn an ninh Nhà Trắng Robert O'Brien hôm qua nói trong cuộc phỏng vấn với Fox News khi được hỏi liệu Mỹ có rút khỏi Hiệp ước Giảm Vũ khí Tấn công Chiến lược Mới (New START) hay không.
Tuyên bố được O'Brien đưa ra sau khi Tổng thống Donald Trump thông báo Mỹ sẽ rút khỏi "Bầu trời mở", hiệp ước giám sát không phận ký với 34 nước và có hiệu lực từ năm 2002, gây lo ngại nguy cơ suy yếu an ninh tại châu Âu.
Hiệp ước New START được Mỹ và Nga ký năm 2010 và có hiệu lực đến tháng 2/2021, cho phép mỗi nước triển khai không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân, mức thấp nhất trong hàng chục năm qua. Hai nước cũng bị giới hạn về số lượng tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất và tàu ngầm, cũng như oanh tạc cơ mang bom và tên lửa hành trình hạt nhân.
Hiệp ước này có thể được gia hạn thêm 5 năm nếu hai bên nhất trí. Nga đã đề xuất kéo dài hiệu lực hiệp ước ngay lập tức, trong khi Mỹ vẫn đang xem xét. Washington sẽ không còn bị ràng buộc bởi bất cứ hiệp ước kiểm soát vũ khí nào với Moskva nếu từ bỏ New START.
Tổng thống Trump và các cố vấn cho rằng New START không liệt kê đầy đủ các loại vũ khí hạt nhân của Nga, đồng thời muốn đưa Trung Quốc vào khuôn khổ kiểm soát vũ khí rộng hơn. Nhiều nghị sĩ Mỹ và chuyên gia coi đề xuất này là biện pháp phá hủy New START và chấm dứt giới hạn kiểm soát kho vũ khí hạt nhân chiến lược của Mỹ, do Trung Quốc đã bác bỏ hoàn toàn ý tưởng trên.
Nga được cho là đang sở hữu khoảng 6.500 đầu đạn hạt nhân, con số này của Mỹ là gần 6.200. Trong khi đó, Trung Quốc nắm giữ 300 đầu đạn các loại.
Vũ Anh (Theo Reuters)