"Tuyên bố của quân đội Trung Quốc về chuyến tuần tra này là sai sự thật. USS Benfold thực hiện chiến dịch tuần tra tự do hàng hải (FONOP) theo quy định của luật pháp quốc tế và tiếp tục các hoạt động bình thường trong vùng biển quốc tế", Hạm đội 7 hải quân Mỹ cho biết trong thông cáo ngày 12/7.
Thông cáo được Hạm đội 7 đưa ra sau khi Bộ Tư lệnh Chiến khu phía Nam của quân đội Trung Quốc tuyên bố đã triển khai lực lượng "xua đuổi" Benfold khi khu trục hạm này áp sát quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, hiện bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép.
"Tuyên bố của quân đội Trung Quốc là động thái mới nhất trong nỗ lực diễn giải sai các hoạt động hàng hải hợp pháp của Mỹ, đồng thời nêu ra các yêu sách hàng hải phi lý và bất hợp pháp của họ tại Biển Đông bất chấp quyền của các nước láng giềng ở Đông Nam Á", Hạm đội 7 cho biết.
Hạm đội 7 cho rằng hành vi của Trung Quốc trái ngược với việc Mỹ tuân thủ luật pháp quốc tế và tầm nhìn về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở. "Mọi quốc gia lớn nhỏ đều cần được đảm bảo về chủ quyền, không bị ép buộc, có khả năng theo đuổi tăng trưởng kinh tế phù hợp với quy tắc và thông lệ quốc tế đã được chấp nhận", thông cáo có đoạn.
Hạm đội 7 khẳng định hoạt động của Benfold phản ánh "cam kết duy trì tự do hàng hải và sử dụng hợp pháp biển" của hải quân Mỹ. "Mỹ sẽ tiếp tục điều máy bay, tàu hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép. Trung Quốc phát ngôn gì đi nữa cũng không thể ngăn cản chúng tôi", thông cáo cho biết.
Mỹ gần đây tăng cường điều tàu tới Biển Đông thực hiện các hoạt động tuần tra tự do hàng hải thường xuyên hơn, nhằm thách thức những tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc tại khu vực. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 11/7 bác yêu sách hàng hải của Bắc Kinh ở Biển Đông và cảnh báo Mỹ sẽ phản ứng nếu Trung Quốc tấn công Philippines ở vùng biển này.
"Không nơi nào trật tự hàng hải dựa trên luật lệ bị đe dọa nghiêm trọng hơn ở Biển Đông. Trung Quốc vẫn tiếp tục cưỡng ép và hăm dọa các quốc gia ven biển Đông Nam Á, đe dọa tự do hàng hải tại tuyến đường biển toàn cầu quan trọng này", Blinken nói.
Quần đảo Hoàng Sa bị Trung Quốc dùng vũ lực chiếm đóng từ năm 1974. Nước này thành lập cái gọi là "thành phố Tam Sa", đặt trụ sở trên đảo Phú Lâm từ tháng 7/2012 nhằm thâu tóm các quần đảo ở Biển Đông, trong đó có Trường Sa và Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
Việt Nam từng nhiều lần lên án hoạt động phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và căn cứ pháp lý để khẳng định chủ quyền với Trường Sa và Hoàng Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế. Mọi hoạt động của các bên tại Trường Sa và Hoàng Sa mà không có sự cho phép của Việt Nam đều vô giá trị.
Nguyễn Tiến (Theo USNI)