Mất bao nhiêu công sức và may mắn để một đứa trẻ từ tầng lớp thấp leo lên được tầng lớp trung lưu? Tôi đến từ một vùng quê Bắc bộ, không phải quá nghèo nhưng cũng được xếp vào tầng lớp thấp.
Cố gắng học thật nhiều, thi được vào một đại học tốt. Ra trường lại đi làm, đi du học bằng cách đi làm thêm xứ người, làm mì, làm dọn phòng... quần quật không bao giờ có ngày nghỉ.
Tới khi có được công việc tốt rồi, thu nhập cũng tốt, dành dụm mãi mua được một miếng đất ở quê (ở nơi người ta thu nhập chỉ vài ba triệu, nhưng đất mua tiền tỷ).
>> Tài sản cha mẹ giúp con cái 'đốt giai đoạn' kiếm tiền
Hiện giờ tôi vẫn làm việc, mỗi ngày kiếm được vài triệu đồng, không có ngày nghỉ, không có thứ bảy, chủ nhật. Tôi vẫn ở trọ và ngoài miếng đất tôi không có tài sản gì ngoài cái laptop, cái xe máy cũ. Tôi vẫn chưa được gọi là tầng lớp trung lưu ở Việt Nam.
Chi phí đào tạo ra một đứa trẻ ưu tú hiện nay thực sự rất đắt. Ngày xưa tôi học trường làng, trường huyện và đi học thêm ở thầy giáo trong trường thôi. Nhưng bây giờ tôi đi kèm gia sư 1-1 cho những em nhỏ gia đình giàu có. Dạy học sinh tiểu học thôi nhưng bằng cấp phải là thạc sĩ nước ngoài bằng tiếng Anh trường ranking cao và dạy bằng tiếng Anh 100%.
Đôi lúc cảm giác những đứa trẻ giàu có ấy như giới quý tộc ngày xưa vậy, rất xa lạ với cuộc sống bình dân. Một cuốn sách học còn đắt hơn tiền lương tối thiểu vùng của Hà Nội.
Chính vì thế tôi nghĩ cái thời của học sinh nghèo vượt khó như tôi ngày xưa (9x) đã qua lâu rồi, giáo dục quá sức phân cấp dựa trên chi tiêu của phụ huynh. Phụ huynh giàu thì thuê gia sư cao cấp, phụ huynh khá thì cũng cho đi học trung tâm, phụ huynh khó khăn thì đành tự dạy học, còn phụ huynh rất khó khăn thì cho chúng tự học còn mình đi bươn chải.
>> Thoát lời nguyền 'ai giàu ba họ, ai khó ba đời'
Mười năm từ ngày bước chân ra đời, năm nay 28 tuổi, tôi càng thấy những đứa trẻ sinh ra trong thời đại này quá khó để vượt qua được rào cản của hoàn cảnh. Trường đại học cũ của tôi, trường công top 1 về kinh tế, học phí giờ đã quá cao vượt quá mức chi trả của người có mức thu nhập trung bình kém.
Rồi những đứa trẻ đó có ra trường thì chúng phải làm công việc gì, làm được bao nhiêu tiền, thi bằng cấp gì để mua được một chỗ để đặt lưng, xây dựng tổ ấm? Và con của những đứa trẻ ấy sẽ như thế nào nữa?
Đây không còn là thế hệ mà chỉ cần chăm học, học giỏi đỗ đại học tốt, tìm công việc tốt là sẽ trở thành được tầng lớp trung lưu.
Linh Hoang
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.