Luật sư Khanh Huỳnh, hiện làm việc tại Mỹ, chia sẻ với độc giả VnExpress bài viết phân tích khả năng lật ngược tình thế khi ông Trump kiện kết quả bỏ phiếu bầu cử tổng thống Mỹ:
Trong khi kết quả kiểm phiếu của các bang chiến trường như Michigan và Wisconsin nghiêng về phía Biden, ông Trump bắt đầu đưa đơn kiện ở các bang đó. Khi Nevada, Arizona, Georgia và Pennsylvania cũng bắt đầu ngả xanh, đơn kiện của Trump càng kéo tới nhiều hơn. Vậy ông Trump kiện cái gì?
Tất cả những đơn kiện đó đều được nộp tại các tòa án tiểu bang. Các bang đều có một cơ quan chuyên môn lo việc tổ chức bầu cử, kiểm phiếu rồi công bố kết quả.
Những vụ kiện của Trump bao gồm yêu cầu ngừng kiểm phiếu khi ông còn dẫn trước. Nhưng khoảng cách hẹp dần, ông yêu cầu cho các quan sát viên tới đứng gần những nhân viên bầu cử đang kiểm phiếu. Chỉ có đơn yêu cầu cho quan sát viên được chuẩn y, còn các đơn kiện yêu cầu dừng kiểm phiếu đều bị tòa án bác.
>> Lý do ông Biden đắc cử Tổng thống Mỹ
Ở thời điểm hiện tại, các bang Michigan, Wisconsin, Pennsylvania, Nevada và Arizona đã kiểm xong một lượng lớn phiếu, khoảng 97 - 99% số phiếu. Khoảng cách ông Biden đang dẫn trước khá lớn, khoảng 20.000 phiếu ở Arizona và Wisconsin, 30.000 ở Nevada hay 41.000 ở Pennysylvania. Michigan lên tới 140.000 phiếu.
Phương pháp tiếp cận của ông Trump chỉ đơn giản yêu cầu kiểm phiếu lại. Với cách biệt hiện tại, các bang Georgia và Wisconsin khả năng sẽ cho phép kiểm lại mà không cần phải đưa đơn kiện, trong khi Pennsylvania và Arizona phải đưa đơn. Đưa đơn thì chưa chắc tòa án đã chịu chấp nhận cho kiểm lại, bởi luật bầu cử mỗi bang mỗi khác.
Để lật ngược tình thế, ông Trump phải đạt số phiếu nhiều hơn ở ba bang: Pennsylvania, Georgia, và một trong Arizona, Wisconsin hay Nevada. Ngoài Georgia với cách biệt 10.000 phiếu thì các bang còn lại đều cách biệt từ 20.000 - 40.000 phiếu.
Các cuộc kiểm phiếu lại từ trước tới giờ chỉ cho ra thay đổi chừng vài trăm phiếu. Thay đổi đến một nghìn phiếu còn không có, đừng nói gì tới vài chục nghìn phiếu, mà lại phải ở những ba bang, cho nên khả năng lật ngược tình thế của ông Trump rất thấp.
Nhiều người hay nghĩ về năm 2000 và cuộc tranh chấp của Al Gore và G. Bush. Khi đó Gore là người đã nhận thua nhưng rồi lại đi kiện đòi kiểm phiếu lại ở Florida. Cuộc kiểm phiếu lại còn đang diễn ra, tòa tối cao ra lệnh dừng và cho Bush toàn bộ phiếu đại cử tri ở Florida. Tranh chấp chỉ diễn ra ở một bang và người được cho là thắng kết cuộc vẫn thắng.
>> Người Mỹ 'trốn chạy thực tại' chờ kết quả bầu cử Tổng thống
Tình thế của ông Trump lúc này cũng hơi giống như Al Gore nhưng tệ hơn rất nhiều khi ông sẽ phải tranh chấp và thắng ở 3 bang, thậm chí phải vượt qua mấy chục ngàn phiếu ở mỗi bang. Vì vậy nên giới chuyên môn đánh giá khả năng thành công của ông Trump không cao.
Vì sao truyền thông lại tuyên bố ông Biden thắng và tại sao phía Trump nhiều người vẫn cho rằng kết quả không có giá trị? Các kết quả kiểm phiếu là do cơ quan bầu cử ở từng tiểu bang tiến hành và báo cáo. Báo chí hay bất kỳ ai cũng có thể tới website của các cơ quan này để được cập nhật xem họ đã kiểm phiếu tới đâu, kết quả thế nào.
Truyền thông hay bất kỳ ai cũng có thể tính toán xem với kết quả này ai khả năng sẽ thắng. Chẳng hạn như có tất cả một triệu phiếu bầu, nay đã kiểm 99% và ông Biden đang dẫn trước 20.000 phiếu. Trong khi đó số phiếu còn lại chưa kiểm chỉ là 10.000 phiếu thì ông Trump chẳng cách chi rựơt đuổi kịp, truyền thông mới tuyên bố là ông Biden thắng.
Trong thời hiện đại, các hãng thông tấn đều chịu trách nhiệm tuyên bố người chiến thắng và hai bên thắng thua đều nhìn vào đấy mà công nhận kết quả. Truyền thông cũng chỉ tổng hợp số liệu của các cơ quan bầu cử chứ không phải số liệu do họ tự thu thập lấy. Nói cách khác, mỗi ứng cử viên có thể tới lấy thông tin từ các cơ quan bầu cử và tự phân tích thì kết quả cho ra cũng vậy.
>> Dân Mỹ 'say rượu' sau tranh luận Trump - Biden
Cho nên những phản ứng về chuyện kết quả do truyền thông công nhận chứ chưa do các quan chức bầu cử chứng nhận cũng không đem tới sự thay đổi nào. Một khi các lá phiếu còn sót lại được kiểm xong, kết quả cũng sẽ được chứng nhận và ai thắng ai thua sẽ không đổi. Cái duy nhất có thể đổi là kết quả kiểm phiếu lại. Để thắng thì như ở trên, ông Trump phải thuyết phục được 3 tiểu bang cho kiểm lại và phải vượt qua từ 10.000 tới 40.000 phiếu ở mỗi tiểu bang.
Vì thế sáng nay các chuyên gia luật pháp lên truyền hình tha hồ bình phẩm về khả năng thành công của chiến dịch Trump khi đòi kiểm phiếu lại. Họ nói ông nên để dành tiền lo cho các chi phí pháp lý cá nhân sau khi rời khỏi Nhà Trắng thì hơn.
Khanh Huỳnh
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.
