Đội tuyển Việt Nam đã xuất sắc giành chức vô địch ASEAN Cup 2024 một cách xứng đáng và thuyết phục. Đây là chức vô định thứ ba của đội tuyển sau sáu năm chờ đợi (kể lần gần nhất đoạt cúp vàng năm 2018). Nhưng công bằng mà nói, chức vô địch lần này ngoài đến từ những nỗ lực cố gắng của toàn đội và chiến thuật hợp lý từ ban huấn luyện, thì chúng ta cũng có phần hưởng lợi từ những yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa.
Đầu tiên, phải kể đến quá trình chuẩn bị cho giải đấu thuận lợi khi chúng ta tập hợp được đầy đủ những cầu thủ tốt nhất mà HLV Kim Sang-sik mong muốn, không có trường hợp vắng mặt đáng tiếc nào cả. Không những thế, chúng ta còn được kịp thời bổ sung một nhân tố vô cùng quan trọng từ thời điểm cuối vòng bảng là tiền đạo nhập tịch Nguyễn Xuân Son.
Trong khi đó, một số đối thủ chính của Việt Nam như Indonesia, Thái Lan... lại không có được lực lượng mạnh nhất vì nhiều lý do. Thậm chí, Indonesia còn mang đến giải đấu lần này hầu hết cầu thủ ở lứa tuổi U21. Còn những đội tuyển khác như Myanmar, Campuchia, Lào... tuy có nhiều tiến bộ nhưng vẫn còn ở một khoảng cách nhất định về trình độ, đẳng cấp với chúng ta.
Thứ hai, chúng ta được hưởng lợi từ lịch thi đấu. Ở vòng bảng, Việt Nam được gặp đối thủ lớn nhất là Indonesia tại sân nhà và được nghỉ nhiều hơn đối thủ tới ba ngày. Ở vòng Bán kết, Việt Nam được thi đấu trận lượt đi trên sân khách và trận lượt về trên sân nhà. Trong khi ở trận Chung kết lượt đi, chúng ta lại được thi đấu sân nhà (không phải di chuyển) và được nghỉ nhiều hơn đối thủ Thái Lan một ngày.
>> HLV Kim Sang-sik nâng tầm lối đá phòng thủ của Park Hang-seo
Tất nhiên, dù có được những may mắn, nhưng nếu toàn đội không có những sự nỗ lực, quyết tâm và trình độ chuyên môn tốt, cũng như một chiến thuật hợp lý từ HLV thì cũng khó lòng mà đạt được thành tích vô địch giải đấu. Vì vậy, nói gì thì nói, chức vô địch lần này cũng rất đáng tự hào và trân trọng.
Thế nhưng, đánh giá một các khách quan tình hình lực lượng của đội tuyển hiện tại, tôi không khỏi có những băn khoăn, lo lắng cho chặng đường phát triển phía trước của thầy trò HLV Kim. Đó chính là khoảng trống về thế hệ kế cận của đội tuyển. Theo thống kê, độ tuổi trung bình của Việt Nam tại giải đấu lần này cao thứ hai (chỉ sau Singapore).
Trên thực tế, mặc dù HLV Kim Sang-sik xoay tua đội hình rất nhiều, nhưng nhìn chung những vị trí trụ cột trong đội hình hầu hết đều là những cầu thủ kỳ cựu đã qua thời kỳ đỉnh cao phong độ. Một số ít cầu thủ trẻ được tập trung lên tuyển kỳ này cũng đã được HLV người Hàn Quốc sử dụng khá nhiều như Văn Khang, Vĩ Hào... nhưng cũng chưa để lại nhiều dấu ấn về chuyên môn và còn có khoảng cách nhất định với các đàn anh được đá cùng vị trí. Và họ cũng chưa cho thấy những chỉ dấu để trở thành những ngôi sao lớn trong tương lai.
Nhìn rộng ra, một số cầu thủ trẻ mới nổi được cựu HLV Troussier ưu ái nhưng không đáp ứng được yêu cầu của HLV Kim Sang-sik, cũng đã có dấu hiệu chững lại. Và một chi tiết nữa là một số cầu thủ được coi là phát hiện thú vị của ông thầy người Hàn Quốc tại giải đấu này như tiền vệ Doãn Ngọc Tân, thủ môn Đình Triệu cũng đã bước qua tuổi 30.
Có lẽ, một trong những lý do khiến cựu HLV Troussier thất bại về chiến lược trẻ hóa đội tuyển là do không tìm được những nhân tố chất lượng trong số những cầu thủ trẻ Việt Nam hiện nay. Người ta thường bảo "tre già măng mọc", nhưng măng phải to khỏe thì mới phát triển thành những cây tre chất lượng được. Người Việt cũng có câu "con hơn cha thì nhà có phúc" là ý nói thế hệ sau phải hơn thế hệ trước mới có sự phát triển và đạt được những thành công lớn hơn.
Hôm nay, chúng ta đang ngây ngất mừng chiến tích của đội tuyển, nhưng thiết nghĩ những người làm bóng đá Việt và các câu lạc bộ trong nước cũng nên bắt đầu tính toán lực lượng thay thế cho các nhân tố hiện nay ở đội tuyển. Mục tiêu là để gần hai năm nữa, chúng ta sẽ bước vào chiến dịch bảo vệ ngôi vương một cách một cách mạnh mẽ, đầy tự tin, cũng như có cơ sở để tính toán cho những mục tiêu xa hơn, lớn hơn như Asian Cup, hay vòng loại World Cup 2030.
- 'Ngôi sao cô đơn' Xuân Son
- Sốt sắng nhập tịch cầu thủ
- 'Hòa Phillipines để đội tuyển Việt Nam tỉnh táo hơn'
- 'Việt Nam thắng Indonesia xứng đáng, bằng thực lực'
- Lối đá 'chuqua-chula-chuda' xói mòn tuyển bóng đá Việt Nam
- '20 năm qua Việt Nam không có cầu thủ nào đẳng cấp'