Áp lực, lo lắng và sợ hãi là tâm trạng chung của nhiều người mỗi khi phải đi làm thủ tục hành chính. Hình ảnh xếp hàng dài, chờ đợi mệt mỏi, đi đi về về hết lần này đến lần khác, chạy đủ nơi xin xác nhận, đóng dấu cho đủ thủ tục, nhưng chuyện bị trả hồ sơ, chậm giải quyết cũng chẳng phải quá xa lạ với không ít cá nhân, tổ chức. Cơ chế một cửa trong giải quyết thủ tục hành chính ra đời với mục tiêu giảm sự rườm rà về thủ tục, tiết kiệm thời gian và tránh sự chồng chéo về mặt giấy tờ. Tuy nhiên, thực tế của bộ phận Một cửa lại phát sinh nhiều bất cập khác.
Độc giả Nguyen Cường chia sẻ về trải nghiệm không mấy vui vẻ của bản thân khi làm thủ tục hành chính: "Công ty tôi đang mòn mỏi chờ kết quả Giấy phép lao động và Thẻ tạm trú cho chuyên gia nước ngoài từ các cơ quan chức năng. Sau rất nhiều thủ tục, mất nhiều thời gian, công ty chúng tôi mới đủ điều kiện nộp hồ sơ xin Giấy phép lao động ở một tỉnh phía Nam.
Chúng tôi nộp hồ sơ online và phải sau bốn ngày mới nhận được giấy biên nhận, trong đó nêu rõ hồ sơ đã đầy đủ, hẹn ngày giờ đến lấy kết quả. Theo đúng hẹn, sau bảy ngày làm việc, chúng tôi đến nhận kết quả nhưng không có Giấy phép lao động, mà chỉ là công văn "hồ sơ không đủ điều kiện".
Tôi liên hệ hỏi chuyên viên rằng sao không báo cho chúng tôi sớm hơn về tình trạng hồ sơ để kịp thời bổ sung mà lại để chúng tôi phải chờ đợi đến ngày trả kết quả mới nhận được công văn này? Vị chuyên viên trả lời rằng công văn đó cũng là kết quả của một quá trình giải quyết hồ sơ. Vậy là chúng tôi không có Giấy phép lao động để kịp thời xin Thẻ tạm trú chuyên gia, trong khi visa hiện tại hết hạn nên chuyên gia phải bay ra và bay vào lại bằng một visa ngắn hạn khác trong lúc chờ công ty nộp lại hồ sơ.
Công văn trả lời chúng tôi đề ngày 25/10/2022, nhưng sao họ không báo ngay cho chúng tôi (báo trên hệ thống online) mà để đúng hẹn ngày 1/11 chúng tôi đến lấy mới biết? Thực sự phải những ai thường xuyên phải làm các thủ tục hành chính với cơ quan chức năng về lao động nước ngoài mới có thể hình dung được hết những khó khăn, tốn kém mà doanh nghiệp có người nước ngoài làm việc đang gặp phải".
>> Hành chính phiền hà vì 'đúng quy trình'
Đồng cảm với tâm trạng bức xúc khi làm thủ tục hành chính, bạn đọc Nguyentienbd bày tỏ: "Tôi cũng đi xin công văn nhập cảnh, thấy quy trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đang rất có vấn đề. Theo tôi, phải có một bộ phận hướng dẫn hồ sơ cho người dân trước khi làm thủ tục hành chính. Thông qua bộ phận này, những cá nhân, tổ chức đến liên hệ với cơ quan hành chính sẽ hiểu được hồ sơ của mình thiếu hay đủ ở đâu để bổ sung sớm, sau đó mới tiến hành lấy số thứ tự và gặp cán bộ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả.
Tôi từng phải xếp hàng từ rất sớm và chờ đến tận trưa cùng ngày mới nhận được số thứ tự 9020. Đến chiều tôi mới được gặp cán bộ tiếp nhận hồ sơ nhưng họ lại thông báo rằng thiếu giấy phép đầu tư công chứng và yêu cầu tôi bổ sung, trong khi tôi đã có giấy phép này. Ngày tiếp theo tôi cũng phải chờ từ sáng đến chiều mới được nhận hồ sơ, họ hẹn năm ngày sau trả kết quả.
Lại một lần nữa, tôi phải lấy số và đợi đến tận chiều nhưng kết quả vẫn là không được duyệt vì lý do thiếu giấy ủy quyền cho Phó giám đốc bản gốc. Tôi lại phải bổ sung hồ sơ một lần nữa và đợi ba ngày sau mới có kết quả. Từ Bình Dương xuống Quận 1 mà tôi phải đi đến ba, bốn ngày mới xin xong thủ tục nhập cảnh. Tại sao quy trình lại phức tạp như vậy mà không sớm cải cách thủ tục hành chính?".
"Những ai phụ trách mảng làm giấy tờhành chính chắc hẳn đều hoàn toàn hiểu việc xếp hàng chờ đợi mệt mỏi, chen chúc vào trong lấy được số nhưng chưa chắc đã nộp được hồ sơ, thậm chí nộp được hồ sơ rồi cũng phải đi lại nhiều lần vì hẹn chưa có kết quả. Có lần tôi đã thấy các chị từ Đà Lạt, Bình Thuận vào TP HCM thuê trọ ở đề chờ lấy kết quả nhưng cũng bị hẹn mãi chưa lấy được trong khi ngày xuất, nhập cảnh của lao động nước ngoài đã đến hạn. Làm giấy tờ hành chính thực sự là trải nghiệm tệ nhất trong công việc của tôi", độc giả Phamthithuytrang nới thêm.
Nói về những bất cập trong thủ tục hành chính, bạn đọc Saigon so sánh với câu chuyện ở nước ngoài: "Ai là người Việt đi làm giấy tờ hầu như đều trải qua cảm giác khó chịu, bực bội. Nhưng cái bực mình nhất không phải là làm lâu hay nhanh mà là tính chất thông tin tiến trình cho người dân. Ở nước ngoài, trong quá trình chờ đợi làm giấy tờ, nếu có bất cứ trục trặc gì, họ sẽ báo cùng lúc qua email và gọi điện thẳng cho người làm thủ tục biết và liên tục cập nhật về tiến trình làm thủ tục của mình. Kể cả giấy tờ không bị trục trặc gì họ cũng báo luôn và mời lên nhận vào chính xác ngày giờ đã hẹn.
Còn ở Việt Nam, hầu như tôi không thấy các cơ quan hành chính gọi hay gửi mail cho mình ngay cả khi giấy tờ có trục trặc. Hay gặp nhất là họ chỉ phát cho một tờ giấy hẹn trả giấy tờ, nhưng đến ngày đó đến làm việc, tôi lại nhận được thông báo chưa có kết quả vì một lý do nào đó, hoặc thiếu hồ sơ này kia. Tại sao những trục trặc này không được thông báo trước ngày hẹn trả giấy tờ để người làm thủ tục còn biết đường bổ sung, vì không thể trục trặc nào cũng đến đúng ngày hẹn trả giấy tờ mới phát sinh? Cứ đợi đến ngày trả kết quả mới thông báo là bị trục trặc rồi yêu cầu bảo bổ sung hoặc làm lại hồ sơ khác nào làm khó người dân?
Độc giả That's life cho rằng những bất cập trong thủ tục hành chính là cơ hội để lực lượng 'cò mồi' phát triển: "Trong trường hợp đầy đủ hồ sơ, người xin giấy tờ có khi cũng phải chờ cả tháng mới có kết quả (thời gian chờ thực tế luôn lâu hơn so với giấy hẹn). Nếu hồ sơ có vấn đề thì dĩ nhiên sẽ bị trả hồ sơ hết lần này đến lần khác. Nhưng có điều, chỉ cần bước chân ra đến cổng mấy cơ quan này là có ngay mấy 'cò' gạ gẫm bạn bỏ 1-2 triệu đồng là xong ngay trong vòng một tuần dù bạn có đủ hồ sơ hay không. Phải chăng hồ sơ do 'cò' nộp sẽ được ưu tiên giải quyết trước? Vấn nạn này là có thật và đang hiện hữu nhưng chưa thấy cơ quan chức năng nào xử lý".
>> Bạn có bị hành bởi những thủ tục hành chính? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.