(Bài viết Ý Kiến không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.)
Với tình hình dịch bệnh như hiện nay, để đảm bảo an toàn cho người dân, chính phủ Canada đã ban lệnh đóng cửa tất cả các trường học ở các cấp học và chuyển sang học online (trừ nhà trẻ ở một số tỉnh bang). Điều này đã gây ra không ít khó khăn cho cả giáo viên và học sinh (đặc biệt là du học sinh, trong đó có du học sinh người Việt) trong việc giảng dạy và học tập.
Bên cạnh "cơ hội" được trải nghiệm những khó khăn mà toàn cầu đang phải đối mặt tại xứ sở lá phong, du học sinh Việt Nam còn được chứng kiến những tình huống ngộ nghĩnh, mới lạ, dở khóc dở cười tại đây.
Học online? Thú vị hơn mọi người vẫn nghĩ! Bắt đầu với cái lợi ai cũng biết, đó là việc di chuyển. Trung bình một ngày, du học sinh tốn khoảng hai tiếng đồng hồ để đến trường. Việc chuyển sang học online giúp cho sinh viên tiết kiệm thời gian cũng như chi phí hàng tháng cho việc di chuyển.
Hơn thế nữa, vì không phải đến trường hàng ngày, sinh viên tiết kiệm được thời gian chuẩn bị sách vở, chọn quần áo (đặc biệt là vào mùa đông), trang điểm (đặc biệt là với các bạn nữ). Tuy đây là những thói quen hằng ngày mà mọi người thường nghĩ là không tốn quá nhiều thời gian, nhưng nếu cộng lại, những việc ấy sẽ tốn từ 30 phút đến một tiếng hàng ngày của chúng ta.
>> Làm nail khi du học, tôi được mời thực tập công ty tốt
Thời gian rộng rãi hơn trong ngày tạo điều kiện cho học sinh sống chậm và lành mạnh hơn. Ăn sáng vội vã hay bỏ ăn sáng là việc thường bắt gặp ở các du học sinh xa vòng tay chăm sóc của mẹ. Vì không phải vội vã mỗi sáng, du học sinh có xu hướng tự "lăn" vào bếp để tự chuẩn bị thức ăn và đồ uống cho mình.
Bằng chứng là món cafe bọt biển Dalgona được giới trẻ tự làm và chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội khi mới bùng dịch. Nhiều bạn trẻ ở Canada còn gọi đùa là Quarantine coffee. Việc nhiều nhà hàng đóng cửa (một số vẫn nhận giao hàng nhưng thường phải chờ khoảng 30 phút mới được nhận đồ ăn) cùng với việc có nhiều thời gian hơn trong một ngày đã tạo động lực cho sinh viên tự đi chợ và nấu ăn.
Có nhiều bạn vì ở nhà chán quá nên đã quyết định tập thể dục để cải thiện vóc dáng. Những việc này giúp cải thiện đời sống cũng như sức khỏe của du học sinh.
Học online là cơ hội tuyệt vời để học sinh và giáo viên tiếp cận đến "công nghệ" giao tiếp trên máy tính và điện thoại. Một số du học sinh có cơ hội trải nghiệm các phần mềm như Zoom, Teams, việc mà trước mùa dịch họ ít có cơ hội trải nghiệm.
Du học sinh còn được học cách ứng xử, phép lịch sự khi tham dự các lớp học trực tuyến (cái mà không được dạy nếu không có dịch). Đó là những trải nghiệm đối với những lớp học lý thuyết. Đối với những ngành học cần thực hành, mọi việc còn thú vị hơn vậy nữa. Làm thí nghiệm trực tuyến được đưa vào áp dụng. Học sinh được chưa thành nhiều nhóm nhỏ (Breakup rooms in Zoom) để tiện cho việc giao tiếp.
Ví dụ trong lớp thực hành môn lý, các nhóm sẽ được xem một video của một sự chuyển động. Các học sinh được được hướng dẫn để sử dụng một phần mềm tên là Tracker để track các chuyển động đó, đo đạc và ghi nhận các số liệu vào một bản báo cáo chung trên Teams.
>> Du học về, tôi chấp nhận làm việc không lương 6 tháng
Các thành viên trong nhóm có nhiệm vụ thảo luận, tính toán và đưa ra kết luận cuối cùng và so sánh với kết quả thực tế và lý thuyết. Việc không thể nhìn thấy mặt nhau khiến cho việc giao tiếp trở khó khăn hơn. Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác, điều này giúp các sinh viên cải thiện khả năng giao tiếp của mình. Tất cả mọi người đều phải cố gắng hết sức để tìm ra cách giải thích ngắn gọn và dễ hiểu nhất để hoàn thành công việc. Đặc biệt đối với du học sinh, đây là cơ hội tuyệt vời để nâng cao khả năng diễn đạt bằng tiếng Anh.
Ngoài ra, việc phải đối mặt với các khó khăn như lỗi kỹ thuật, giao tiếp, và các vấn đề nhỏ khác giúp học sinh và giáo viên trở nên linh hoạt hơn, tăng khả năng thích nghi với hoàn cảnh. Đôi khi, những ý tưởng sáng tạo nhất được ra đời trong những tình huống khó khăn nhất.
Ví dụ như, trong lớp học toán, vì giáo sư không có dụng cụ để minh họa cho học sinh, ông đã cho lên sóng cái lõi của giấy vệ sinh. Ý tưởng sáng tạo và táo bạo này của giáo sư đã làm cho cả lớp ai cũng bật cười (người Canada đổ xô đi mua giấy vệ sinh khi bùng dịch). Đối với một số học sinh, việc học online giúp họ tự tin phát biểu hơn là so với việc học tại lớp học truyền thống. Đây cũng là một điểm tích cực cho việc học online.
Một bi hài khác trong chuyện học online: Một buổi sáng đẹp trời, trong tiết học môn lý, giáo sư đột nhiên "ban lệnh" cho tất cả học sinh mở camera để làm pop quiz (bài kiểm tra nhỏ không báo trước).
>> 'Đi làm vì kinh nghiệm' khiến nhiều bạn trẻ trả giá mùa dịch
Nếu ai không mở camera lên sẽ nhận điểm 0. Tất cả học sinh ai cũng lật đật mở camera lên chỉ trừ một bạn. Bạn ấy dù bị giáo sư nhắc đến hai hay ba lần vẫn kiên quyết không chịu mở camera lên. Sau một hồi chần chừ, bạn ấy đành phải thú nhận một cách lúng túng với với giáo sư: "Thưa thầy, con đang không có mặc quần áo, con nghĩ là thầy không muốn nhìn thấy đâu ạ".
Có lẽ bạn ấy đã quên không bật sang chế độ private (riêng tư) nên cả lớp ai cũng nghe thấy lời thú tội đầy lúng túng mà chân thật của bạn ấy. Cả lớp hôm đó được một trận cười sảng khoái. Trong tiết học toán, trong lúc học sinh làm luyện tập, vị giáo sư đã tranh thủ ăn sáng nhưng ông có lẽ không để ý rằng microphone của ông vẫn bật. Không một học sinh nào dám lên tiếng nói cho ông biết.
Lúc ấy nhìn giáo sư như một YouTuber chuyên nghiệp! Đến khi ông nhận ra cũng là lúc ông đã ăn xong bữa sáng của mình. Ông cười ngại ngùng nói: "Tôi xin lỗi. Chắc là các bạn cũng cảm thấy đói khi thấy tôi ăn". Cả lớp ai cũng khúc khích cười.
Trong một tiết lý khác, trong lúc giáo sư đang say sưa giảng bài với camera và microphone đang mở, con trai khoảng 3-4 tuổi của giáo với hai hàng nước mắt bước vào phòng, cầm tay mẹ và hồn nhiên mét: "Anh hai lấy đồ chơi của con". Giáo sư lúng túng đuổi cậu bé ra ngoài nhưng hành động đó càng làm cậu bé khóc lớn hơn. Thế là giáo sư đành phải nhẹ nhàng dẫn cậu bé ra ngoài. Vì cả camera và microphone mở, cả lớp ai cũng nghe và chứng kiến những biểu cảm đáng yêu và buồn cười của cậu bé.
Khó khăn khi học online là chuyện không thể tránh khỏi giảng bài online khiến cho giáo viên rất khó kiểm soát học sinh, rất khó để kiểm soát nếu học sinh đi học sớm hay muộn, liệu học sinh có thật sự nghe giảng bài hay chỉ mở máy tính rồi ngủ hay chơi game?
>> Tôi bỏ việc để giành học bổng du học châu Âu
Việc không thể nhìn thấy nét mặt của học sinh khiến cho giáo viên rất khó trong việc điều chỉnh tốc độ giảng bài của mình vì họ không biết được nếu phần đông lớp đã hiểu bài hay chưa để chuyển sang phần tiếp theo. Việc học sinh gian lận khi thi cử cũng khó mà kiểm soát. Việc phải sử dụng công nghệ trong giảng dạy gây rất nhiều khó khăn cho giáo viên đặc biệt là kỹ thuật viên phòng thí nghiệm. Họ phải bỏ rất nhiều thời gian để học cách vận hành các lớp học trực tuyến và cách xử lý các sự cố cũng như phải vững vàng trong việc truyền đạt thông tin cho học sinh.
Tất cả mọi người đều phải làm những việc mà họ chưa từng làm và không quen thuộc. Đôi khi lớp học bị kéo dài vì sự cố kỹ thuật, sự cố kết nối mạng, và đặc biệt là sự cố trong giao tiếp. Cả giáo viên và học sinh đều tốn thời gian để làm quen với việc học online. Giao tiếp trở nên khó khăn hơn.
Học sinh có hai lựa chọn để giao tiếp với giáo viên. Một là hỏi trực tiếp sau các lớp học trước lớp. Hai là email giáo viên và không biết bao giờ họ sẽ nhận phản hồi. Việc không biết mặt các học sinh khác cũng gây cản trở trong việc học của các học sinh. Việc khó kết bạn khi học online khiến tất cả học sinh phải làm mọi thứ một mình, tốn nhiều thời gian và "chất xám" hơn so với việc học nhóm. Việc học online đồng nghĩa với việc học tập và làm việc tại nhà, nơi mà con người chúng ta thường tự cho là nơi thoải mái để nghỉ ngơi sau một ngày làm việc.
>> Tôi tìm được việc ở châu Âu như thế nào
Điều này ít nhiều cũng ảnh hưởng đến tâm lý con người khi làm việc. Có rất nhiều ý kiến khác nhau về sự hiệu quả khi làm việc hay học tập tại nhà. Có nhiều người cho rằng nhà là không gian yên tĩnh mà dễ tập trung để làm việc nhưng cũng có nhiều người cho rằng ở nhà có quá nhiều thứ làm họ phân tâm như con cái (đối với giáo viên), điện thoại (đối với học sinh), anh chị em, hàng xóm,...
Phần lớn mọi người đều cảm thấy làm việc ở nhà không hiệu quả bằng việc đến trường. Tóm tại, việc học online tại Canada tuy gặp không ít khó khăn nhưng vẫn là một trải nghiệm thú vị và đáng quý.
>>Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiếntại đây.