Bắt nạt nơi làm việc là vấn đề không mới, tuy nhiên đa số người sử dụng lao động chưa chú ý đến vấn đề này và đang còn xem nhẹ. Ở một số môi trường làm việc, bắt nạt vẫn tồn tại và dần trở thành một loại "văn hóa ngầm" trong doanh nghiệp. Nó không chỉ xảy ra một lần mà nó xảy ra thường xuyên và lâu dài. Nhất là khi có hệ thống, "lây lan" từ người này sang người khác, từ cấp quản lý thấp đến cấp quản lý cao hơn.
Bản thân tôi từng nhiều lần chứng kiến hành vi bắt nạt nơi mình làm việc. Việc bắt nạt đôi khi diễn ra âm thầm từ ngày này sang ngày khác. Điều đó không những làm ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của người bị bắt nạt, mà còn gây tổn thất, thiệt hại đến tài sản, con người của doanh nghiệp. Nếu các cấp quản lý không kịp thời thay đổi hành vi hoặc không ngăn chặn tình trạng bắt nạt, sẽ gây ra hệ lụy làm nhân viên mất niềm tin vào khả năng bản thân, giảm năng suất lao động...
Bắt nạt được hiểu là hành vi sử dụng sức mạnh (thể chất hoặc tinh thần) để đe dọa hoặc làm tổn thương người khác nhằm mục đích kiểm soát hoặc duy trì quyền lực đối với người bị bắt nạt. Là "hành động ngược đãi lặp đi lặp lại, gây hại đến sức khỏe của một hay nhiều nạn nhân bởi một hay nhiều thủ phạm". Hành động ngược đãi – bao gồm cả ngược đãi bằng lời nói - có tính chất đe dọa hoặc làm nhục nạn nhân. Nó có thể ảnh hưởng đến khả năng hoàn thành công việc của họ.
Hiện, ở Hàn Quốc cũng đã ban hành đạo luật mới nhằm ngăn chặn sự quấy rối tại nơi làm việc. Qua đó cho thấy việc bắt nạt nơi làm việc người sử dụng lao động không được xem nhẹ. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tình trạng này dường như vẫn bị thả nổi.
Ngay tại công ty tôi đang làm việc cũng đã có những biện pháp ngăn chặn tình trạng bắt nạt xảy ra làm ảnh hưởng đến thân thể, tinh thần của người nạn nhân, làm ảnh hưởng đến uy tín, tổn thất đến tài sản, con người và văn hóa quản trị của công ty. Tổng giám đốc công ty tôi là người Nhật Bản, đã ban hành quy định "chống bắt nạt" trong công ty và được phổ biến đến tất cả người lao động.
Cụ thể, công ty tôi nghiêm cấm các hình thức bắt nạt xảy ra gồm: bắt nạt về vật chất (chiếm đoạt, hủy hoại tài sản, lấy hoặc làm hỏng đồ dùng của người khác, trấn lột tiền, và vật chất khác...); bắt nạt về thể chất (làm tổn hại hoặc gây ức chế về thể chất kéo dài, bao gồm tấn công thể xác như đánh, đá, tát, xô đẩy, ném đồ vật vào người, cấu véo, bắt quỳ gối, nhỏ nước bọt...); bắt nạt về tinh thần (dùng uy lực, lời nói hay dùng quyền lực, chức vụ hay đe dọa dùng quyền lực, chức vụ để thực hiện các hành vi bắt nạt).
>> 'Công sở đáng sợ vì ít bạn, lắm bè'
Một số hành vi bắt nạt về tinh thần bị nghiêm cấm ở công ty tôi như:
Thứ nhất, đe dọa, sai khiến, chỉ trích, la mắng, miệt thị, chửi rủa trước đám đông, làm cho người bị bắt nạt mất tự tin bản thân, cảm thấy xấu hổ. Không cho nghỉ ốm, nghỉ phép khi có lý do chính đáng; không chỉ dẫn, hỗ trợ về chuyên môn đối với người mới vào làm; đập bàn, đập ghế, ném đồ vật;
Thứ hai, tạo cho người khác có cảm xúc nhục nhã: tung tin đồn nhằm bôi nhọ danh dự nạn nhân trước đám đông; đặt biệt danh xấu, bình luận khiếm nhã về ngoại hình; dùng lời nói hạ thấp uy tín, đồn thổi vô căn cứ...
Thứ ba, cô lập, khai trừ khỏi nhóm, không cho giao lưu, nói chuyện, hỏi han trao đổi với mọi người sau giờ làm việc, không giao việc hoặc giao việc quá sức, giao việc không đúng chuyên môn; không cho tham gia vào các hoạt động tập thể; soi mói, xâm phạm quyền riêng tư, đổ lỗi, ăn cắp ý tưởng, tranh công, tước đoạt công lao động, thưởng phạt không công bằng...
Thứ tư, thể hiện thái độ coi thường, khinh miệt, làm cho người bị bắt nạt tự ti, không tin tưởng vào bản thân (khinh thường vì làm chậm, làm không đạt năng suất...). Không trả lời câu hỏi của cấp dưới, xem thường, thờ ơ, bỏ ngoài tai...
Cuối cùng là một số hành vi bắt nạt qua mạng Internet: đăng tải những hình ảnh, video, hoặc những thông tin cá nhân của đồng nghiệp với nội dung sai lệch lên các trang mạng xã hội, trang web hoặc gửi tin nhắn gây tổn thương qua điện thoại...; Bắt nạt về vấn đề chủng tộc: như phân biệt dân tộc thiểu số, phân biệt vùng miền...; Bắt nạt tình dục: bao gồm những hành vi động chạm vào vùng nhạy cảm, vùng kín trên cơ thể, có những lời lẽ, hành động gợi dục, gạ gẫm tình dục...
Từ khi quy định chống bắt nạt nơi làm việc được Tổng giám đốc ban hành và phổ biến đến tất cả người lao động, môi trường làm việc của công ty tôi đã được thay đổi rõ rệt. Các cấp quản lý đã biết lắng nghe hơn và từ đó người lao động cảm thấy được gắn kết, thoải mái hơn trong công việc. Mong rằng mọi công ty ở Việt Nam sẽ sớm đánh giá được tầm quan trọng của việc chống bắt nạt nơi làm việc và ban hành những quy chế nhằm bảo vệ người lao động.
- Sợ đi làm vì bị đồng nghiệp cô lập, bắt nạt
- 'Bắt nạt' Gen Z ở công sở
- Những người trẻ 'phục tùng' vì bị bắt nạt
- Đồng nghiệp gọi điện bàn công việc, tôi yêu cầu gửi mail
- Cuộc chiến 'dìm hàng' đồng nghiệp khi bình bầu nhân viên cuối năm
- 20 năm đối phó với đồng nghiệp đố kỵ, chơi khăm