Chúng ta thường thấy mọi người kêu gọi việc giải cứu nông sản mỗi khi được mùa mất giá, nhưng chưa thấy ai kêu gọi giải cứu xe buýt khi loại hình giao thông này gặp nhiều khó khăn.
Ở những bài viết trước tôi đã trình bày Năm lý do nhiều người Việt 'không đón nhận xe buýt' cũng như hai thay đổi giúp xe buýt đông khách. Tôi tiếp tục với những vấn đề của xe buýt đó là giải bài toán kinh tế.
Khi sống ở những thành phố lớn thì chi phí đi lại là bài toán mà mỗi người đều phải tính toán một cách cẩn thận để phù hợp với mức thu nhập của mình. Ở Việt Nam xe máy luôn là lựa chọn hàng đầu vì tiện lợi với giao thông chật hẹp, ngõ ngách và đặc biệt là chi phí sử dụng thấp.
>> Giao thông Hà Nội tắc ùn - vì đường nhỏ hay lòng người chật hẹp
Xe máy có giá thành ngày càng rẻ nên không khó để mọi người có thể sắm cho mình một chiếc xe mức tiêu hao nhiên liệu thấp nên dù xăng tăng giá cũng không ảnh hưởng quá nhiều đến người sử dụng xe máy cho mục đích đi lại cá nhân.
Giá gửi xe máy ở các thành phố lớn như Hà Nội hay TP HCM cũng rất rẻ chỉ khoảng 200 nghìn đồng một tháng. Ngoài ra bạn có thể để nó trên vỉa hè hay dưới lòng đường.
Giá gửi xe tại những bãi xe công cộng cũng rất rẻ, chưa bằng ly cà phê vỉa hè khiến cho không 1 doanh nghiệp nào muốn đầu tư bãi giữ xe công cộng. Hay mới đây TP HCM Đề xuất lập bãi giữ xe ở khu 'đất vàng' Thương xá Tax cũ và cũng tại TP HCM đã phải bù lỗ 8 tỷ đồng từ thu phí ôtô dưới lòng đường.
Với giá trông giữ xe như vậy liệu doanh nghiệp nào dám làm bãi đỗ xe? Giá giữ xe thấp ở các thành phố ở Việt Nam do chúng ta quy định khung giá cố định cho dịch vụ trông giữ xe. Việc này là hợp lý vì giữ ổn định cho kinh tế tránh tình trạng chặt chém vô tội vạ nhưng nó lại vi phạm vào nguyên tắc của kinh tế thị trường là giá sẽ phụ thuộc vào cung và cầu.
Vậy nên chăng chúng ta nên thay đổi mức giá cố định này theo từng khu vực theo mật độ xe cá nhân, khung giá đất mỗi khu vực, hay mức thu nhập của từng quận, huyện. Việc này sẽ giúp các doanh nghiệp tư nhân tìm thấy lợi nhuận trong việc xây dựng bãi đỗ xe công cộng, hay chung cư có thêm hầm đỗ xe nhà để xe riêng. Bảo hiểm với xe cá nhân cũng là một khoản chi phí đáng kể vì chúng ta phải mua hàng năm.
>> Kẹt xe ngăn nắp ở Đài Loan và ngụy biện của người Việt
Ở Việt Nam mọi người thường chỉ mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự cho xe cá nhân một lần duy nhất khi mua xe mới để phục vụ việc làm đăng ký xe. Nguyên nhân của việc này do giá bảo hiểm trách nhiệm dân sự có thể tăng lên ở những lần mua sau vì hãng bảo hiểm sẽ tính đến tính rủi ro nếu lái xe thường xuyên gây tai nạn, hay thường xuyên vi phạm luật giao thông.
Trong khi đó mức phạt cho việc thiếu bảo hiểm xe lại thấp hơn giá mua bảo hiểm. Vậy nên chăng chúng ta cần phải nâng mức phạt này lên ít nhất bằng với mức giá mua bảo hiểm ở mức thấp nhất và lũy tiến cho các lần phạt sau.
Từ những yếu tố kinh tế kể trên nếu mang ra so sánh chênh lệch giữa chi phí sử dụng phương tiện công cộng và phương tiện cá nhân rất đáng kể. Khi sử dụng xe buýt chúng ta chỉ mất một khoản phí cố định hàng tháng việc này giúp người dân có thể tiết kiệm đáng kể chi phí đi lại. Còn các thành phố lại có thể tiết kiệm được chi phí đầu tư cho hạ tầng do có sự giúp sức của doanh nghiệp tư nhân.
Bao
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.