Nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất nhưng lại được cấp quyền sử dụng đất "lâu dài". Chính điểm này khiến những người giàu cũng muốn tranh phần ở phân khúc nhà ở xã hội để mua đi bán lại kiếm lời. Nếu điều chỉnh luật để nhà ở xã hội là nhà được cấp đất có thời hạn 50 năm thì tự nhiên chẳng ai tranh mua nữa, giá sẽ tự động giảm.
Khi nhà ở xã hội có quyền sử dụng đất lâu dài thì đương nhiên người giàu cũng tìm cách tranh mua. Theo tôi nhà ở xã hội nên là loại nhà có thời hạn sử dụng đất để người dân có ngay chỗ ở giá phù hợp rồi chăm chỉ làm ăn sau này mua nhà thương mại. Chứ nếu vẫn có quyền sử dụng đất lâu dài thì khác gì được cho không tiền đất. Vậy ai cũng muốn được hưởng chứ đâu phải chỉ người nghèo.
Cách tốt hơn hết, theo tôi thay vì tìm cách bán nhà ở xã hội, nhà nước nên trở thành chủ đầu tư xây nhà ở cho thuê. Các tập đoàn nhà nước được cho phép xây dựng nhà cho thuê trên quỹ đất của mình thì sẽ phát huy hiệu quả cao nhất của đất đai, tránh bị tư nhân thâu tóm trục lợi, đồng thời thay đổi được bộ mặt đô thị.
Việc kinh doanh nhà cho thuê chắc chắn là hiệu quả, bởi nếu không thì người dân sao phải cố sống cố chết vay lãi mua cho bằng được nhà rồi kiếm tiền bằng cách cho thuê? Quan trọng là cơ chế có cho phép hay không mà thôi.
Lấy ví dụ doanh nghiệp ngành hàng tiêu dùng thường có nguồn tiền dồi dào, nguồn thu của họ lại từ chính người lao động mua sản phẩm. Nếu họ được cấp đất cho xây "nhà ở xã hội cho thuê" với quy mô 5 tầng nổi, một tầng hầm. Sau khi xây xong được nhà nước cho phép sử dụng mặt bằng tầng trệt và tầng hầm để kinh doanh, miễn mọi chi phí. Còn lại bốn tầng trên bàn giao cho nhà nước trở thành quỹ nhà ở cho thuê thì tôi tin chắc 100% các doanh nghiệp đều muốn làm.
Nhà nước có được quỹ nhà ở, doanh nghiệp có được mặt bằng kinh doanh vài chục năm và có nguồn khách hàng tại chỗ. Xa hơn có thể thực hiện phương án "đổi mặt bằng kinh doanh lấy nhà ở" để tăng thêm quỹ nhà ở cho nhà nước thực hiện việc kinh doanh cho thuê thương mại và cho thuê ưu đãi đối với cán bộ, người có công, người nghèo...
Quang Tân
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.