Trải qua hàng thế kỷ, do điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội, chế độ ăn truyền thống của người Trung Quốc chủ yếu xoay quanh các loại rau củ, gạo và đậu nành, trong khi thịt chỉ phụ, theo Lan Tan, chủ một cơ sở dạy nấu ăn kiểu Trung Hoa tại Durham, New York.
"Tôi đã quên mất đồ ăn Trung Quốc tốt cho sức khỏe như thế nào, cho đến khi mẹ đến thăm tôi từ Đài Loan", Tan cho biết. "Bà chỉ dùng 150 g thịt cho 6 người ăn".
Thực tế đúng là như vậy. "Bữa ăn truyền thống của người Trung Quốc rất lành mạnh", theo giáo sư T. Collin Campbell thuộc khoa dinh dưỡng, Đại học Cornell, Ithaca, New York.
Giáo sư Campbell là giám đốc dự án hợp tác giữa Cornell - Trung Quốc - Oxford về Dinh dưỡng, Sức khỏe và Môi trường. Ông đã theo dõi và nghiên cứu thói quen ăn uống của cư dân tại 100 ngôi làng ở nông thôn Trung Quốc kể từ đầu những năm 1980.
Theo nghiên cứu của Campbell, thịt chỉ chiếm 20% trong chế độ ăn của người Trung Quốc. Vì thế, bữa ăn truyền thống của họ giàu chất chống oxy hóa và chất dinh dưỡng có nguồn gốc thực vật.
Tại các nông thôn Trung Quốc, tỷ lệ người mắc các bệnh nan y như ung thư vú, đại tràng, trực tràng nhỏ hơn rất nhiều so với Mỹ - nơi thực phẩm chủ yếu là thịt. Tỷ lệ người bị bệnh tiểu đường type 2 cũng không nhiều.
Vậy một bữa ăn Trung Quốc truyền thống bao gồm những gì? Shiny Qin, một nhân viên kế toán tại New York, nhớ lại tuổi thơ của mình ở một ngôi làng gần Thượng Hải: "Ngày mới thường bắt đầu với một bát cháo nấu từ gạo. Vào buổi trưa, chúng tôi có cơm rau, thêm một chút thịt để tăng hương vị. Bữa cơm tối sẽ có bốn món chính. Ít nhất một trong số đó là món rau xanh, cà chua hoặc khoai lang, còn lại là đậu phụ và một ít thịt lợn hoặc bò.
Cách xào rau vừa chín tới của người Trung Quốc, vốn cũng quen thuộc ở Việt Nam, giúp giữ lại các vitamin, chất xơ và khoáng chất. Đối với rau củ hấp, bạn cũng nên canh cho rau chín vừa đủ để không làm mất chất dinh dưỡng.
Xào rau là cách làm rất thông minh để kết hợp thịt với nhiều loại rau củ tốt cho sức khỏe như ớt chuông hay giá đỗ. Trong các món xào, thịt chỉ nên chiếm một tỉ lệ nhỏ.
Không chỉ với món rau xào, bạn có thể thêm hoa quả vào sữa chua, thái cà rốt, hành tây, nấm hoặc đậu vào các loại nước sốt, hay đơn giản như lát thêm những lá rau xanh vào bánh mì, sandwich để vừa bổ sung dinh dưỡng, vừa tạo hương vị cho món ăn.
Cuối mỗi bữa ăn, người Trung Quốc thường không thể thiếu hoa quả tươi. Hoa quả không chỉ chứa ít calo mà còn cung cấp nhiều chất xơ, axit folic, vitamin A và C, giúp chống lại nhiều loại bệnh.
Chế độ ăn truyền thống của người Trung Quốc rất dễ dàng áp dụng.
"Càng tiến gần đến một chế độ ăn thanh đạm, tập trung vào thực vật bao nhiêu, bạn sẽ càng được lợi bấy nhiêu", theo giáo sư Campbell.
Mai Dung (Theo WebMD)