Bộ Công Thương đề xuất mức giá cho phương án một giá điện dao động khoảng 2.703-2.890 đồng một kWh, chưa gồm thuế VAT.
Đánh giá về đề xuất tính điện một giá này, độc giả Hà Nguyễn chỉ ra nhiều bất cập: "Theo tôi, tính giá thế này, các hộ gia đình nhỏ lẻ sẽ bị thiệt. Tôi đề nghị mức giá thấp hơn. Hiện tại, trung bình nhà tôi sử dụng 170 kWh với mức giá là 342.738 đồng. Nhưng nếu theo giá mới 2.703 đồng/kWh (giá thấp trong khung đề nghị) thì nhà tôi phải trả là 505.410 đồng. Tính ra hộ gia đình nhỏ lẻ như tôi sẽ chịu thiệt 47% so với giá điện cũ. Cuối cùng tiền điện phải đóng chẳng giảm mà lại còn tăng. Đề nghị xem xét lại mức giá trung bình một cách khoa học".
Phân tích biểu giá điện mới, bạn đọc Viet Nguyen Anh cho rằng cách tính này chưa phù hợp với thực trạng sử dụng điện hiện nay của các gia đình:
Mức giá bán lẻ bình quân hiện hành 1.864 đồng/kWh tương ứng mức tiêu dùng 200 kWh/tháng, tổng tiền cả VAT khoảng 410.000 đồng/tháng. Phương án điện một giá 2.703 đồng/kWh tương ứng dùng 740 kWh/tháng, tiền điện 2,2 triệu đồng/tháng. Phương án điện một giá 2.890 đồng/kWh tương ứng dùng 1.120 kWh/tháng, tứ tiền điện phải trả khoảng 3,6 triệu đồng/tháng. Như vậy, gia định nào mỗi tháng dùng dưới 740 kWh theo phương án một (hay 1.120 kWh theo phương án hai) dùng giá điện lũy tiến sẽ có lợi hơn. Trong khi hiện tại, trung bình gia đình Việt Nam chỉ dùng 200 kWh/tháng, tương ứng mức bán lẻ 1.864 đồng/kWh.
>> 'Việt Nam không cần giá điện bậc thang'
Nhận định về phương án tính điện một giá hiện tại, độc giả Dangtranfamily cho rằng: "Tôi thấy đề xuất biểu giá điện của Bộ Công thương chỉ thay đổi cơ học từ 6 bậc thành 5 bậc, còn lại không thấy thay đổi gì, tiền điện vẫn đóng như thế. Còn phương án một giá, tính ra tiền điện đóng hàng tháng còn cao hơn phương án giá điện bậc thang. Vậy là bình mới mà rượu cũ, chẳng thay đổi được gì".
Cho rằng mức giá điện mới là quá cao, bạn đọc Đặng Vương Kha nhấn mạnh: "Theo bộ Công Thương, điện một giá tương ứng 145% giá bán lẻ điện bình quân, khoảng 2.703 đồng/kWh (chưa gồm thuế VAT). Và mức giá bán lẻ điện bình quân được xác định theo nguyên tắc tính tổng chi phí sản xuất, kinh doanh và mức lợi nhuận hợp lý bình quân cho một kWh điện thương phẩm. Như vậy, cứ mỗi một kW điện một giá, điện lực đã thu lãi từ người dân gần 1.000 đồng. Đó là mức lãi quá cao mà người dân phải gánh chịu, chưa kể thuế VAT".
Cũng đánh giá biểu giá bán lẻ điện theo đề xuất chưa phù hợp, độc giả Nguyễn Quang Nhật phân tích thêm:
"Giá bán lẻ điện bình quân (hiện là 1.864 đồng/kWh) ý nghĩa của nó là người sử dụng nhiều sẽ bù cho người sử dụng ít để có giá bình quân đồng nghĩa với giá bán điện một giá. Nhưng thực tế, giá bán điện một giá cao hơn giá bán điện bình quân tới 155%. Trước giờ, tôi vẫn nghĩ giá bán điện cho đối tượng nào thì bù chéo cho đối tượng đó, nhưng với cách tính giá bán điện này, tôi thấy giá bán điện sinh hoạt của các hộ dân đang phải bù cho giá bán điện đối tượng khác (sản xuất, hành chính sự nghiệp...). Trong khi đó, lẽ ra sản xuất là kinh doanh lời ăn lỗ chịu, hành chính sự nghiệp được hạch toán vào chi phí. Vì vậy, nếu điều chỉnh giá điện phải điều chỉnh lại giá bán điện cho nhóm đối tương sản xuất, hành chánh sự nghiệp ..".
>> Ai thiệt, ai lợi nếu tính điện một giá?
Đặt dấu hỏi cho cách tính giá điện mới, bạn đọc Nguyễn hiếu nhận định: "Xin hỏi vì sao điện một giá lại nằm ở mức cao chót vót như vậy? Vì sao điện 5 bậc chỉ có mức thấp nhất là bằng 90% giá bán điện bình quân, còn lại ngay từ bậc hai thì đã cao trên 100% rồi, như vậy thì giá bán điện bình quân tính kiểu gì? Lấy cơ sở gì để áp giá điện như thế, đã nghiên cứu mọi yếu tố cấu thành giá điện chưa hay áp giá dựa vào đề xuất của EVN? Tôi e rằng bên trong vấn đề giá điện còn vô số chuyện cần phải mổ xẻ, làm rõ, nếu không mọi thiệt thòi chỉ người dân gánh chịu".
Đồng quan điểm, độc giả Thao Nguyen cho rằng: "Cần có một ban thẩm định giá để đưa ra giá cụ thể sao cho hài hòa cả người mua lẫn người bán. Chứ cứ để ngành điện độc quyền vừa sản xuất vừa định giá như vậy thì ảnh hưởng rất lớn đến người tiêu dùng. Xã hội còn rất nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn, đây lại là mặt hàng không thể thiếu trong sinh hoạt, thiết nghĩ giá cả hợp lý sẽ góp một phần giúp đời sống nhân dân bớt khó khăn".
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
Lê Phạm tổng hợp