Công an tỉnh Đồng Nai vừa hoàn tất điều tra giai đoạn một vụ án điểm về buôn lậu và làm xăng giả, đề nghị truy tố Phan Thanh Hữu (65 tuổi, Giám đốc Công ty TNHH TM Phan Lê Hoàng Anh); Nguyễn Hữu Tứ (65 tuổi, quê Vĩnh Long); Đào Ngọc Viễn (54 tuổi, Giám đốc Công ty TNHH Đại Dương Hải Phòng) và 70 đồng phạm về tội Buôn lậu theo khoản 4 Điều 188 Bộ luật Hình sự - khung hình phạt 12 đến 20 năm tù.
Ngoài ra, Phan Thành Hữu và đồng phạm còn bị điều tra về các tội Sản xuất, buôn bán hàng giả và In, phát hành mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, cơ quan điều tra chưa nhận được kết quả trưng cầu giám định vật chứng (hơn 2,5 triệu lít xăng và 9 hóa đơn giá trị gia tăng) nên hành vi của ông Hữu và những người liên quan được tách ra ở giai đoạn hai của vụ án.
Động thái này được đưa ra sau một năm Công an tỉnh Đồng Nai thực hiện chuyên án 920G triệt phá đường dây buôn lậu, làm giả 200 triệu lít xăng giả. Vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, liên quan đến nhiều cán bộ "bảo kê", nên thuộc diện Ban chỉ đạo Trung ương Phòng chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo sớm đưa ra xét xử.
Tàu Nhật Minh 07 và Nhật Minh 09 bị bắt. Ảnh: Thái Hà
Phan Thanh Hữu và Nguyễn Hữu Tứ là các đại gia ngành xăng dầu có tiếng nhiều năm nay. Theo kết luận điều tra, năm 2019, Hữu có ý định buôn lậu xăng từ Singapore về Việt Nam nên hoán đổi tiền góp vốn với một giám đốc công ty lấy 4 tàu thủy Nhật Minh 06-09. Hữu biết Đào Ngọc Viễn đang điều hành công ty chuyên mua bán, vận chuyển xăng dầu và có nhiều mối quan hệ với một số cá nhân ở các cơ quan chức năng nên bàn bạc góp vốn cùng buôn lậu xăng.
Hữu, Viễn cùng 3 người khác góp tổng cộng 53,4 tỷ đồng để mua xăng. Các bên thỏa thuận, lợi nhuận thu được sẽ chia theo tỷ lệ Hữu 40%, Viễn và những người còn lại 60%.
Hữu liên hệ với chủ hàng bên Singapore (do Viễn cung cấp) thỏa thuận về giá và cách thức nhận hàng. Sau đó, Viễn điều 2 tàu biển chuyên dụng Pacific Ocean (trọng tải 3.000 tấn) và Western Sea (5.000 tấn) đậu tại vùng biển tự do đợi "lệnh". Khi có thông báo, các tàu này sẽ vào cảng Vopak của Singapore liên lạc với đại lý để nhận hàng.
Khi về tới vùng biển Việt Nam, Hữu chỉ đạo nhân viên đưa tàu Nhật Minh 07, 08, 09 ra nhận xăng chở về khu vực sông Hậu thuộc thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long. Do xăng nhập lậu màu trắng, Hữu mua bột màu và dung môi cho nhân viên đưa lên tàu pha chế thành màu vàng nhạt (giống xăng trong nước). Tiếp đó, xăng được sang qua các tàu Huỳnh Ngân, Huỳnh Ngân 2, Sơn Tiền, Tây Nam của Tứ, chở về kho chứa tại cảng Nam Phong (Long An).
Tứ vận chuyển xăng đi Kiên Giang, Vĩnh Long, An Giang... bán cho các đầu mối. Nhiều chân rết của Tứ cũng môi giới bán xăng cho hàng loạt doanh nghiệp các tỉnh khu vực phía Nam của Đỗ Văn Ba, Phạm Văn Cúc (TP HCM), Nguyễn Thị Như Mỹ (TP Biên Hoà, Đồng Nai), Bùi Ngọc Toàn, Lê Thị Anh Thư, Nguyễn Thăng Long (Đồng Nai)...
Ngoài Tứ, Hữu còn bán xăng cho Trần Thị Thanh Vân (Giám đốc Công ty Trúc Vân) chở lên TP Thuận An (Bình Dương) tiêu thụ.
Để đối phó với các cơ quan chức năng, Hữu ký hợp đồng vận chuyển khống xăng với Công ty TNHH Hải Minh Nhật (do Hữu lập, thuê Đinh Văn Đoàn làm Giám đốc) giao cho thuyền trưởng các tàu Nhật Minh để xuất trình khi bị kiểm tra.
Kết quả điều tra xác định, từ tháng 3/2020 đến tháng 2/2021, nhóm Hữu và Viễn đã vận chuyển 48 chuyến, tổng cộng hơn 198 triệu lít xăng lậu, trị giá gần 2.800 tỷ đồng. Trong đó, đã tiêu thụ hơn 196 triệu lít, thu lợi hàng trăm tỷ đồng, riêng Hữu hưởng hơn 105 tỷ.
Ngoài việc hợp tác với Hữu, cuối năm 2020, Viễn cùng Nguyễn Minh Đức và Phạm Hùng Cường (đang bỏ trốn) góp 19,3 tỷ đồng để mua 2 tàu biển Khánh Hòa 01 và Khánh Hòa 03 để chở xăng lậu. Cường có nhiệm vụ liên hệ với đầu mối tại Singarpore, còn Đức lo tiêu thụ xăng.
Sau khi tàu Pacific Ocean của Viễn chở về vùng biển Khánh Hòa, xăng sẽ được sang qua hai tàu trên đưa vào cảng Bắc Vân Phong chở đi tiêu thụ tại Khánh Hòa và các tỉnh Nam Trung bộ.
Sợ bị phát hiện, tàu Khánh Hòa 03 chỉ cập cảng vào ban đêm, sau đó bơm xăng qua xe bồn của các đầu nậu. Khi hết, tàu này sẽ quay ra biển lấy xăng từ tàu Khánh Hòa 01.
Khi biết đường dây của Phan Thanh Hữu bị triệt phá ở Vĩnh Long, Viễn tiếp tục điều tàu Khánh Hòa 03 bơm xăng bán cho các đầu nậu ở cảng Bắc Vân Phong. Đến tháng 4/2021, Viễn biết chuyên án đang mở rộng điều tra nên chỉ đạo bơm 1,2 triệu lít xăng còn lại sang tàu Pacific Ocean trả cho chủ hàng ở Singapore.
Từ tháng 2 đến tháng 4/2021, nhóm Viễn, Đức và Cường đã buôn lậu 3 chuyến tương đương 5,7 triệu lít, trị giá gần 98 tỷ đồng.
Cơ quan điều tra cáo buộc, đường dây của Hữu, Viễn và đồng phạm đã buôn lậu hơn 204 triệu lít xăng, trị giá gần 2.900 tỷ đồng.
Đường dây buôn lậu, sản xuất xăng giả hoạt động thế nào. Video: Nhóm phóng viên
Ngày 6/2/2021, Công an Đồng Nai phối hợp Cục cảnh sát Hình sự (C02, Bộ Công an) huy động hơn 500 cảnh sát chia làm nhiều mũi, bất ngờ ập vào ụ nổi giữa sông Hậu bắt quả tang nhiều người đang pha chế, sang chiết xăng giả. Cùng lúc, 13 địa điểm khác ở Đồng Nai, TP HCM, Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu... cũng bị cảnh sát ập vào kiểm tra, bắt giữ những người liên quan.
Liên quan tới vụ án, bị can Ngô Văn Thụy (58 tuổi, cựu cán bộ Cục điều tra chống buôn lậu - Tổng cục Hải quan) bị đề nghị truy tố tội Nhận hối lộ.
Ngoài việc hối lộ cho Ngô Văn Thụy, Hữu và đồng phạm còn có hành vi đưa hối lộ cho một số cá nhân là quân nhân trong lực lượng cảnh sát biển, bộ đội biên phòng. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã chuyển tài liệu, chứng cứ sang Cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng để điều tra, xử lý theo thẩm quyền.
Hữu, Tứ và đồng phạm bị khởi tố thêm tội Đưa hối lộ nhưng mới đây cơ quan điều tra đã đình chỉ điều tra các bị can về hành vi này. Lý do chưa được công bố.
Sai phạm của nhiều cá nhân khác đã được tách ra để tiếp tục điều tra, xử lý trong giai đoạn hai của vụ án.
Phước Tuấn - Duy Bình