Giới phê bình nhận xét cuộc đua "Phim hay nhất" tại Oscar 2022 thú vị và khó đoán. 10 tác phẩm góp mặt trong danh sách gồm: The Power of Dog, CODA, Don’t Look Up, Licorice Pizza, King Richard, Nightmare Alley, Belfast, West Side Story, Drive My Car và Dune. Trong đó, The Power of Dog nhận nhiều đề cử nhất (12 hạng mục) và CODA có ít nhất (ba hạng mục). Phim Nhật Drive My Car là tác phẩm duy nhất không sử dụng tiếng Anh tham gia tranh giải.
Trailer "The Power of the Dog". Video: Netflix
Đa phần giới chuyên môn nhận xét hạng mục là cuộc đấu giữa "gã tí hon và người khổng lồ" - CODA đối đầu The Power of the Dog.
Nhận nhiều đề cử nhất tại Oscar 2022, bộ phim chính kịch của nữ đạo diễn Jane Campion - The Power of the Dog - là ứng viên hàng đầu. Tác phẩm cũng thắng nhiều giải tương tự tại Critics' Choice Movie Awards, Directors Guild of America Awards, BAFTA, Quả Cầu Vàng. Kịch bản dựa trên tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Thomas Savage, xoay quanh Phil Burbank (Benedict Cumberbatch), một cao bồi sống ở miền Tây nước Mỹ. Anh luôn tỏ ra gia trưởng, nam tính nhưng thực chất để che giấu bí mật của bản thân.
>>> 'The Power of the Dog' - cuộc chiến tâm lý
The Power of the Dog nhận nhiều lời khen từ giới chuyên môn về các khâu đạo diễn, diễn xuất, quay phim và âm nhạc nền. Đa phần dự đoán Jane Campion gần như nắm chắc hạng mục đạo diễn tại Oscar năm nay. Tuy nhiên, các tờ NY Times, Variety cho biết tác phẩm dần "hụt hơi" ở cuối cuộc đua trong mùa giải thưởng, để nhiều đối thủ vượt mặt. Một số nguồn tin nội bộ tại Hollywood cũng cho biết nhiều người trong nghề không thích câu chuyện và thông điệp bộ phim truyền tải. Điều này phần nào ảnh hưởng tới cơ hội chiến thắng của The Power of the Dog ở hạng mục quan trọng nhất.
Trong khi đó, dù nhận ít đề cử nhất trong 10 tác phẩm, CODA vươn lên mạnh mẽ với các chiến thắng tại Producers Guild of America Awards và Screen Actors Guild Awards. Tuần cuối trước lễ trao giải, các nguồn tin tại Hollywood nhận xét CODA nhiều khả năng soán ngôi ứng viên số một từ The Power of the Dog. Các tờ NY Times, Variety, Rolling Stone, Hollywood Reporter... đều dự đoán tác phẩm của nhà Apple TV+ chiến thắng. Phim gần nhất đoạt giải Oscar mà không có đề cử đạo diễn và dựng phim là Grand Hotel (1932). Đây cũng là thử thách lớn CODA cần vượt qua khi dự án chỉ có tên ở các hạng mục kịch bản và nam phụ.
Trailer "CODA". Video: Apple TV+
CODA ra mắt ấn tượng tại Liên hoan phim độc lập Sundance hồi tháng 1/2021, thắng bốn giải bao gồm "Đạo diễn xuất sắc" và "Giải thưởng lớn của Ban giám khảo" cho hạng mục Chính kịch Mỹ. Phim còn lập kỷ lục khi được Apple TV+ mua lại với giá 25 triệu USD, mức giá cao nhất cho phim Sundance tính đến hiện tại. Nhan đề viết tắt của "child of deaf adults", chỉ đứa trẻ bình thường được nuôi dạy bởi ít nhất một người khiếm thính.
>>> ‘CODA’: Tình cảm trong gia đình khiếm thính
Kịch bản kể về gia đình Rossi, sống bằng nghề đánh bắt hải sản tại thành phố Gloucester, bang Massachusetts (Mỹ). Con gái út Ruby (Emilia Jones) là người duy nhất trong nhà không bị điếc và có thể giao tiếp bình thường với cộng đồng. Cô bé trở thành "thông dịch viên" của gia đình, giúp đỡ họ trong công việc đánh bắt, buôn bán. Tuy nhiên, đó lại trở thành áp lực nặng nề với một học sinh trung học. Ruby đứng trước quyết định theo đuổi ước mơ ca hát hay ở lại miền quê phụ giúp người thân.
Ngoài chênh lệch về đề cử, The Power of the Dog và CODA là những bộ phim rất khác biệt. Tác phẩm của đạo diễn Jane Campion tiếp cận các đề tài phức tạp về người đồng tính và quan niệm nam tính độc hại trong xã hội. Bộ phim cũng cài cắm nhiều chi tiết về văn hóa, tôn giáo để tăng chiều sâu. Tiết tấu bị nhận xét chậm và khá nặng nề với đa phần người xem. Trong khi đó, CODA mang màu sắc một tác phẩm "coming of age", khai thác cuộc sống và rắc rối của tuổi mới lớn. Kịch bản hướng tới những câu chuyện day dứt nhưng nhẹ nhàng, tươi sáng cùng những ca khúc quen thuộc với văn hóa đại chúng phương Tây.
Các tác phẩm như Belfast và Drive My Car được giới chuyên môn kỳ vọng làm nên bất ngờ trong cuộc đua "Phim hay nhất".
Theo Variety, Belfast của đạo diễn Kenneth Branagh từng gây chú ý sau màn ra mắt tại LHP Telluride năm ngoái. Tuy nhiên, tác phẩm không để lại nhiều dấu ấn trong suốt mùa giải thưởng, chỉ đoạt một giải đáng chú ý là "Phim Anh xuất sắc" tại BAFTA 2022. Giới phê bình đánh giá khả năng cao nhất của Belfast hiện nằm ở hạng mục kịch bản. Tuy nhiên, một số cho rằng phim hoàn toàn có thể lặp lại thành tích của Spotlight (2015), thắng kịch bản và phim hay nhất tại sự kiện.
Drive My Car được kỳ vọng lập lại thành tích của Parasite (2019) khi thắng cả hạng mục phim quốc tế và phim hay nhất. Tác phẩm Nhật Bản cũng góp mặt tại hai hạng mục cho đạo diễn và biên kịch. Tuy nhiên, khác với Parasite, Drive My Car không có màn chạy đà tốt tại các giải tiền Oscar. Bộ phim Hàn Quốc từng đoạt nhiều giải lớn ở Cannes, SAG, CCA, Quả Cầu Vàng hay BAFTA.
Trailer "Drive My Car". Video: Cannes Film Festival
Bom tấn khoa học viễn tưởng Dune nhận 10 đề cử tại Oscar 2022 nhưng không được đánh giá cao cho giải "Phim hay nhất". Nhiều người trong nghề cho biết tiếc nuối khi Denis Villeneuve không có tên trong danh sách "Đạo diễn xuất sắc". Giới phê bình dự đoán tác phẩm có thể thắng lớn ở những hạng mục phụ về kỹ thuật năm nay. Trong khi đó, các dự án còn lại như Don’t Look Up, Licorice Pizza, King Richard, Nightmare Alley hay West Side Story cũng chỉ được kỳ vọng tại các giải phụ khác.
Đạt Phan