(Bài viết Ý Kiến không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.)
Bài toán "làm thế nào để giảm tai nạn giao thông đường bộ?" luôn rất nan giải nhiều năm nay, đặc biệt ở các thành phố lớn. Nhiều giải pháp đã và đang được đề ra, tuy nhiên hiệu quả chưa được như kỳ vọng. Ở góc độ của một người dân tham gia lưu thông ở TP HCM nhiều năm, tôi cho rằng, nếu giảm được số lượng xe máy lưu thông chắc chắn sẽ giảm được tai nạn giao thông.
Không cần phải có chuyên môn và thống kê đặc biệt thì ai cũng biết, xét về số lượng thì xe máy chiếm tỷ lệ lớn trong cơ cấu các loại phương tiện giao thông, xét về đặc tính thì đây là loại phương tiện lưu thông tùy tiện, đại diện tính cá nhân nhất.
Một ông cụ già yếu tay run lẩy bẩy hay một thanh niên chưa đủ tuổi háo thắng, một bà cô đi chợ chưa có bằng lái... cũng có thể nhảy lên xe chạy được. Leo lề, luồn lách, chạy ngược chiều có đủ. Giá xe máy rẻ nên ai cũng có thể mua được, một nhà 2-3 chiếc là bình thường. Đó là nguyên nhân vì sao hơn 70% tai nạn giao thông đường bộ có liên quan đến xe máy. Đây là thực tế không thể chối bỏ. Trong khi xe hơi (ôtô) không có bằng không thể lái được, sát hạch giấy phép cũng khó hơn xe máy rất nhiều.
Thiệt hại do tai nạn giao thông không chỉ ở tỷ lệ thương vong (người tử vong vì tai nạn giao thông hằng năm lớn hơn số người chết do chiến tranh, cái này chắc không ai không biết) mà còn ở chi phí trước mắt và lâu dài mà gia đình, xã hội phải gánh chịu để chăm sóc người bệnh, giá trị lao động nếu người đó khỏe mạnh có thể tạo ra được cho xã hội. Ai có người thân là nạn nhân của tai nạn giao thông chắc thấu hiểu điều này hơn ai hết.
Tôi quen một anh chàng miền Tây cao to, rất khỏe mạnh, tôi hay đá bóng chung với bạn này mỗi chiều cuối tuần. Tương lai tươi sáng với bao mộng mơ của một chàng sinh viên. Bẵng đi một thời gian, gặp lại bạn này trở lại trường, tôi thực sự bất ngờ, vì tại nạn xe máy mà sức khỏe bây giờ chỉ còn 60%, tay chân yếu ớt, mặt mũi cũng biến dạng ít nhiều, giữ được mạng sống đã là may mắn.
>>'Virus' xe máy đã tàn phá đô thị Việt Nam như thế nào
Nhà chức trách, các chuyên gia đã biết điều này từ lâu và đã đề ra nhiều biện pháp kiểm soát xe máy nhưng hiệu quả không cao hoặc gặp nhiều ý kiến trái chiều dẫn đến rơi vào ngõ cụt.
Tại sao? Vì xe máy ở Việt Nam quá tiện lợi. Điều này liên quan đến thói quen, văn hóa. Ở Việt Nam, ở đâu có đường là ở đó có chợ. Thói quen tùy tiện bạ đâu mua đó của người Việt. Phương tiện công cộng có đầu tư nhưng chưa đủ đáp ứng nhu cầu người dân vì nhiều lý do.
Muốn người dân từ bỏ thói quen sử dụng xe máy thì phải làm cho nó không còn tuỳ tiện nữa mà chuyển sang sử dụng các phương tiện công cộng. Việt Nam có gần 100 triệu dân, xe máy khoảng 70 triệu chiếc, tỷ lệ này quá khủng khiếp. Không có đất nước phát triển, văn minh nào mà nhiều xe máy cả. Nhiều xe máy chứng tỏ xã hội còn kém phát triển. Không người Việt Nam nào muốn điều đó. Ai cũng muốn đất nước ngày càng văn minh, giàu có hơn.
>> Đề xuất xe máy bật đèn ban ngày - 'vẽ rắn thêm chân'
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
Hồ Bá Minh