Thời tiết miền Bắc rét đậm, nhiều bệnh nhi nhập viện do hen, viêm tiểu phế quản, viêm phổi, suy hô hấp. Một số trường hợp bị viêm mũi dị ứng, viêm họng, sốt, ho, chảy mũi, viêm mũi... Nhiều bệnh nhi nặng do viêm phổi, viêm phế quản nhiều đợt.
Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng, nguyên trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết mùa lạnh virus sống lâu trong môi trường, sức đề kháng con người cũng giảm nên dễ mắc bệnh.
"Trẻ bị bệnh không chỉ do thời tiết lạnh", bác sĩ Phí Xuân Thi, khoa Nhi, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh giải thích. Một số trẻ ở trong nhà nhiều cũng dễ lây nhiễm các vi khuẩn, virus do chúng có thể lây lan tốt hơn trong môi trường mát và ẩm. Thói quen ăn ngủ thường xuyên bị thay đổi, gián đoạn trong khi du lịch vào mùa đông có thể dẫn đến hệ thống miễn dịch trẻ dễ bị tổn thương hơn và kém hiệu quả trong việc chống lại nhiễm trùng.
"Do đó, gia đình người thân cần biết cách chăm sóc bé đúng cách để bé khỏe mạnh" bác sĩ nhấn mạnh.
Đầu tiên, trẻ cần được giữ ấm cho cơ thể, nhất là hai bàn chân, ngực, cổ, đầu, tránh ra gió và ra ngoài vào ban đêm. Không nên ủ bé quá kỹ, mồ hôi ra nhiều sẽ thấm ngược trở lại cơ thể khiến bé bị lạnh, dẫn đến viêm phổi. Thường xuyên kiểm tra xem bé có bị ra mồ hôi hay không để kịp thời lau khô hoặc thay áo trong cho bé. Với trẻ nhỏ cần kiểm tra và thay tã thường xuyên để tránh cho cơ thể bé nhiễm lạnh vì tã ướt quá lâu.
Duy trì nhiệt độ phòng 25-28 độ C, thoáng nhưng tránh có gió lùa. Có thể sử dụng điều hòa, lò sưởi, quạt sưởi, nhưng tuyệt đối không dùng bếp than vì khí CO2 có thể gây độc, ngạt cho bé và những người xung quanh.
Trẻ cần được vệ sinh, tắm đúng cách. Đối với trẻ mới sinh đến một tuần tuổi thì việc tắm hàng ngày rất cần thiết do cơ thể trẻ vẫn còn nhiều chất gây bám. Nếu không được tắm sạch trẻ dễ bị bít lỗ chân lông, gây viêm nhiễm. Khi tắm cho bé, cần chú ý đóng kín cửa phòng, tránh đặt chậu tắm ở nơi có gió lùa. Nếu dùng điều hòa hoặc quạt sưởi thì nên bật trước đó khoảng 15 phút cho nhiệt độ trong phòng ấm lên. Nhiệt độ nước để tắm cho trẻ bằng với nhiệt độ cơ thể từ 36-37 độ C.
Đối với trẻ trên 10 ngày tuổi trở đi thì không nhất thiết phải tắm hàng ngày, có thể để hai đến ba ngày tắm một lần. Thời gian tắm cho bé không quá 10 phút.
"Nguyên tắc quan trọng khi tắm cho trẻ lúc trời trở lạnh là tắm từ dưới lên trên. Gội đầu thật nhanh sau khi tắm để tránh bé bị lạnh khi đang ướt", bác sĩ nhấn mạnh.
Bố mẹ có thể tắm trước rồi mới đến trẻ để không khí phòng tắm ấm lên. Bạn cũng có thể cho một ít dầu tràm vào nước để trẻ tắm ấm hơn.
Không nên giữ trẻ ở lâu trong phòng kín, dễ mắc bệnh hơn. Trẻ cần được vận động ngoài trời để tăng khả năng thích nghi với các yếu tố thời tiết, tăng sức đề kháng, phòng tránh được nhiều bệnh dễ lây nhiễm.
Đối với trẻ dưới 5 tuổi, cần được ra ngoài trời tắm nắng hàng ngày vào buổi sáng để hấp thụ vitamin D, phòng ngừa được bệnh còi xương. Hạn chế cho trẻ tới nơi đông người, tránh tiếp xúc với người đang mắc bệnh, tránh xa các nguồn ô nhiễm như khói bụi, khói thuốc lá...
Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng kiểm tra sức khỏe cho bệnh nhi mắc bệnh hô hấp. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Bác sĩ lưu ý, trẻ nhỏ khi ngủ thường hay đạp tung chăn, hở chân, hở bụng... khiến bé bị lạnh bụng dẫn đến ho, viêm phổi, đau bụng hoặc rối loạn tiêu hóa... Do đó, trước khi trẻ đi ngủ nên cho mặc loại áo liền quần hoặc đắp chăn túi và đi tất đề phòng nhiễm lạnh.
Đối với trẻ sơ sinh, đầu là nơi tạo ra khoảng 40% thân nhiệt đồng thời giải phóng đến 85% nhiệt độ cơ thể. Chính vì vậy, đội mũ và dùng băng quấn thóp là cần thiết với bé mới sinh, đặc biệt là các bé sinh non. Riêng bé khỏe mạnh và đã được vài tháng tuổi, đội mũ khi ngủ là không cần thiết mà sẽ khiến nhiệt độ vùng đầu của bé tăng cao, ảnh hưởng không tốt đến hoạt động của não bộ.
Xây dựng thực đơn với những nhóm thực phẩm giàu canxi, vitamin. Bữa ăn của trẻ phải được đảm bảo đủ chất dinh dưỡng. Bổ sung thêm nước cam, hoa quả, sữa chua; tăng cường thực phẩm chứa kẽm và selen để nâng cao sức đề kháng, kích thích ăn uống ngon miệng, tăng khả năng hấp thu dưỡng chất. Với trẻ sơ sinh nên cho bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu.
Giữ môi trường trong lành, tạo thói quen vệ sinh tay chân sạch sẽ bằng xà phòng và đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ để hạn chế các bệnh theo mùa.
Thùy An