Bác sĩ Phí Xuân Thi, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh, cho biết khi trời trở lạnh, trẻ nhỏ dễ bị ốm, nhất là bệnh đường hô hấp bởi sự tác động của thời tiết vào cơ thể. Lạnh làm cho hệ miễn dịch bị suy giảm sức đề kháng.
Cùng với đó, mùa lạnh, không khí trở nên hanh khô, tốc độ bay hơi nước ở bề mặt rất nhanh khiến cho niêm mạc mũi họng bị khô, dẫn đến tổn thương, tạo kẽ hở cho virus và vi khuẩn xâm nhập. Do đó, bệnh hô hấp có tần suất mắc rất cao.
Theo bác sĩ, virus hô hấp hợp bào (RSV) là bệnh trẻ nhỏ thường gặp vào mùa lạnh. Đây là căn nguyên gây nhiễm trùng đường hô hấp phổ biến, nhất là ở trẻ dưới 2 tuổi. Bệnh gây ra viêm phổi, viêm tiểu phế quản với các triệu chứng như ho, sốt, sổ mũi, tắc nghẽn đường hô hấp trên gây ngạt mũi, thở khò khè, có thể ngừng thở. Các triệu chứng thường bắt đầu sau 1-2 ngày đầu tiên và nặng lên vào khoảng ngày 3 đến ngày 7. RSV có thể kéo dài tới 2 tuần, một số trẻ có các triệu chứng có thể lên tới 3 tuần.
Để giảm các triệu chứng, cha mẹ nên thường xuyên nhỏ nước muối sinh lý vào mũi để làm ẩm, thông thoáng mũi, tránh tình trạng tắc mũi.
Bệnh hay gặp thứ hai là cúm. Bác sĩ Thi cho biết, sự khởi phát bệnh cúm thường đột ngột, các triệu chứng như sốt cao, ho, chảy mũi, ngạt mũi, đau nhức cơ, mệt mỏi, viêm kết mạc mắt nhẹ (đỏ mắt, ngứa) kèm theo nôn ói, tiêu chảy. Nếu được phát hiện sớm, một số loại thuốc kháng virus như Tamiflu có thể hữu ích. Thuốc hoạt động tốt nhất khi được sử dụng trong 48 giờ đầu của các triệu chứng. Cách phòng ngừa cúm tốt nhất là tiêm phòng cúm.
Khi chuyển lạnh, trẻ nhỏ cũng rất dễ bị cảm lạnh. Các triệu chứng của cảm lạnh thường gặp là chảy mũi, tắc mũi, ho, đau họng, sốt... Trẻ bị cảm lạnh cần được nghỉ ngơi, bổ sung nước, điều trị hỗ trợ các triệu chứng. Bác sĩ lưu ý thuốc ho và cảm cúm không được khuyến cáo cho trẻ dưới 6 tuổi.
Viêm dạ dày ruột (cúm bao tử) là bệnh nhiễm trùng đường ruột, virus gây bệnh phát triển rất nhanh, trong 12-48 giờ. Viêm dạ dày ruột rất dễ lây và có thể có những triệu chứng nặng trong thời gian bị bệnh. Các triệu chứng liên quan tới đường tiêu hóa có thể lên tới một tuần.
Người nhà chăm sóc bệnh nhi điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Chi Lê.
Bác sĩ Đặng Thị Thúy, Trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết trong các bệnh trẻ hay gặp kể trên, phụ huynh cần chú ý đến virus hợp bào hô hấp, bởi bệnh lây lan nhanh. Virus lây qua các giọt bắn trong quá trình tiếp xúc. Do đó, trẻ đi mẫu giáo, tiếp xúc gần như ăn chung, dùng chung đồ chơi, tay chân bẩn không vệ sinh lây sang đồ đạc các cháu khác dễ khiến bệnh lây lan. Cho đến nay chưa có vaccine phòng bệnh.
Theo bác sĩ, khi nhiễm cúm, cảm lạnh hay virus hô hấp hợp bào, cơ thể thường có hiện tượng bội nhiễm virus kèm theo. Nếu những trẻ đến nhập viện muộn, không được xử lý kịp thời có thể dẫn tới hiện tượng viêm phổi, nặng hơn là nhiễm khuẩn huyết. Một số trường hợp nặng phải can thiệp chạy khí dung, thở oxy, dùng kháng sinh nặng.
Các bác sĩ khuyến cáo khi chuyển mùa, cha mẹ cần nâng cao thể trạng của trẻ thông qua ăn uống, bổ sung vitamin theo lứa tuổi. Hướng dẫn trẻ rửa tay, thậm chí là rửa các đồ chơi của trẻ, không được ngậm đồ chơi. Cùng với đó, thường xuyên, cho trẻ ăn các loại thức ăn dễ tiêu và uống nhiều nước. Ở nhà nếu cảm thấy không khỏe để ngăn ngừa virus lây lan.
Thúy Quỳnh - Chi Lê