Một chị làm công nhân ở một trong những công ty có người lao động đông nhất TP HCM đang ở trọ nhà tôi, nói với tôi: "Nghe nói quy định sắp tới nếu đóng đủ 15 năm sẽ khóa, không cho rút nên chị chỉ làm đến 14 năm 6 tháng sẽ nghỉ việc, rút một lần luôn. Có mấy trăm triệu mà không cho rút, chờ 20 năm nữa mới lĩnh lương hưu thì không thể chờ nổi".
Tôi hỏi chị đang làm lương tầm chục triệu một tháng, nghỉ không tiếc à? Chị ấy bảo mấy trăm triệu đồng mà bị khóa, nếu rút ra gửi ngân hàng cũng được tiền lãi, trong khi quỹ bảo hiểm xã hội (BHXH) không trả lãi số tiền ấy hằng tháng, chôn vốn một chỗ.
Tôi nghĩ chính sách phải đi được vào cuộc sống.Ví dụ, người lao động chọn rút BHXH một lần rồi gửi ngân hàng lấy lãi để chi tiêu, rút để làm ăn mua bán... thay vì cấm hay chỉ cho họ rút 50% thì cơ quan chức năng nên có định hướng cho họ sử dụng đồng tiền một cách hợp lý, không ăn tiêu nhậu nhẹt, dùng dòng tiền đó tạo ra của cải xã hội là được.
Lựa chọn là của mỗi cá nhân, họ thấy ở đâu để tiền tốt chính sách có lợi thì họ ở. Như chỗ tôi công nhân thất nghiệp rút BHXH ra gửi ngân hàng tháng cũng có vài triệu để trang trải cuộc sống. Chứ chờ lương hưu vài chục năm nữa trong khi cái cơm áo gạo tiền đang trước mắt thì nói gì cũng khó. Cá nhân tôi sẽ không rút BHXH một lần mà sẽ chờ lĩnh lương hưu.
Thêm vào đó, tôi thấy kiến nghị hoán đổi năm đóng bảo hiểm thừa để hưởng lương hưu 75% rất xác đáng. Nếu người lao động nào không còn đủ sức khỏe nhưng chưa thừa năm đóng BHXH, thì cho họ đóng tiền để hoán đổi. Ví dụ một người nào đấy 55 tuổi nhưng không còn khả năng lao động nặng, muốn về hưu sớm 7 năm nhưng chưa thừa năm đóng BHXH để hoán đổi, thì nên có cơ chế cho họ đóng một khoản tiền tương ứng. Tất nhiên để tính toán cân đối công bằng thì cần các nhà quản lý tính toán chi tiết. Làm sao cho vừa tạo sức hút lại vừa cân đối được quỹ BHXH..
Tôi có thêm một kiến nghị nữa là cách tính lương hưu của khối Nhà nước và tư nhân nên công bằng như nhau. Nhiều người nói làm Nhà nước có bậc lương còn làm tư nhân không có bậc lương nên phải tính khác nhau. Xin thưa làm khối tư nhân ăn theo sản phẩm, làm nhiều hưởng nhiều làm ít hưởng ít, lại có nguy cơ bị sa thải cao hơn, không phải như biên chế Nhà nước. Cái chính là cơ quan chức năng chỉ nên quy định mức trần đóng BHXH, còn lại phải công bằng.
Thế Giới
>>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.