Trong căn nhà nhỏ dưới chân đồi Me, gia đình ông Ân (67 tuổi, ở phố Đắm, thị trấn Cành Nàng, huyện Bá Thước) dành góc phòng khách để đặt bàn thờ con trai Phạm Văn Toản, 31 tuổi, tài xế bị xe Howo chở đất đè chết hôm 4/6. Ông Ân chốc chốc lại chạy vào đốt nhang "để linh hồn con bớt cô quạnh".
Ông Ân kể lại thời điểm nhận hung tin con trai gặp nạn. Ảnh: Lê Hoàng
Vợ chồng ông Ân có 5 người con, anh Toản là út. Học xong cấp ba, anh Toản vào Gia Lai làm công nhân và quen chị Đặng Thị Thanh, quê Nghệ An, hai người kết hôn được 8 năm. Vợ chồng trẻ sau đó về quê làm ruộng và phụ hồ. Họ sinh được hai gái một trai, con đầu mới lên 7, con bé nhất mới 4 tháng.
Thấy cuộc sống của anh chị vất vả, hai năm trước, em vợ Toản mua chiếc Toyota Vios 5 chỗ giá gần 500 triệu đồng để anh rể chạy dịch vụ chở khách tuyến Thanh Hóa - Hà Nội - Quảng Ninh. Do dịch Covid-19 bùng phát, thời gian qua anh Toản hầu như không có khách. Công việc mới trở lại bình thường vài tháng nay.
6h sáng 4/6, anh Toản chở hai anh rể và người bác đi Bắc Ninh làm thợ xây, sau đó đón ba khách quay trở về thì gặp nạn. Nghe người bạn báo tin, ông Ân đứng không vững, con dâu thì ngất xỉu. "Con chết mà cơ thể không nguyên vẹn, không một lời trăng trối với vợ con, gia đình...", ông Ân kể, giọng nghẹn ngào.
Ông Ân bảo không thôi ám ảnh khi xem lại video va chạm giữa xe tải Howo và xe của con trai. "Đó là tội ác của những xe quá tải. Họ thực sự đã bất chấp pháp luật, coi thường tính mạng người đi đường. Nếu những xe hung thần đó được ngăn chặn, có lẽ tai nạn thảm khốc đã không đến với con tôi", ông Ân nói.
Ba con nhỏ của chị Thanh mồ côi cha sau tai nạn hôm 4/6. Ảnh: Lê Hoàng
Thoát chết trong chuyến xe hôm 4/6, Hà Ngọc Thanh, 20 tuổi, ở thị trấn Cành Nàng, huyện Bá Thước, đến giờ vẫn không dám tin mình còn sống. Làm công nhân cho một công ty lắp ráp linh kiện điện thoại ở khu công nghiệp Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, nghe tin bà nội ốm, Thanh xin nghỉ phép về quê thăm bà.
Thanh cùng hai mẹ con bà Nguyễn Thị Huệ, cùng quê Bá Thước, bắt xe của tài xế Toản. Xe chạy trên đường Hồ Chí Minh với tốc độ 55-60 km/h. Hai mẹ con bà Huệ ngồi ghế sau ngủ thiếp, Thanh ngồi ghế phụ phía trước xem điện thoại.
Khoảng 15h, nghe tiếng còi gấp gáp, Thanh giật mình nhìn lên đã thấy xe tải lao tới trước mặt. Một tiếng rầm vang lên, xe khựng lại, chàng trai ôm đầu nằm bẹp xuống sàn, mọi thứ tối om. Do xe tải lao chếch từ phía ghế lái nên Thanh vẫn còn khoảng trống để thở, nhưng chân bị kẹp cứng.
Nghe có tiếng người bên ngoài, Thanh cố la hét cầu cứu song không ai nghe thấy. Vẫn cầm điện thoại, chàng trai bấm số gọi cho người nhà báo tin "xe gặp nạn ở Hòa Bình, nhờ trợ giúp" rồi lịm đi.
Hà Ngọc Thanh kể lại thời khắc xảy ra tai nạn khiến ba người cùng xe tử nạn. Video: Lê Hoàng
Khoảng 30 phút sau, Thanh tỉnh lại, tiếp tục hét lớn lần nữa thì may mắn có người nghe được nên thông báo cho lực lượng cứu hộ. Máy xúc được huy động đào bới đất đá, phá cửa xe đưa nạn nhân ra ngoài. "Nằm cạnh ba thi thể mà em không hay biết cho đến khi tỉnh lại trong bệnh viện", Thanh kể, may mắn chỉ xây xát phần mềm, được xuất viện sau một ngày điều trị.
Thanh hiện nghỉ ngơi ở nhà riêng tại phố Đắm và chưa có kế hoạch đi làm trở lại. Quá ám ảnh về xe quá tải nên Thanh hạn chế ra khỏi nhà, nếu đi "sẽ tránh thật xa các xe chở hàng nặng cồng kềnh". Theo phong tục của người Mường và cũng muốn con trai sớm ổn định tư tưởng, gia đình vừa làm hơn 20 mâm cỗ mời người thân, họ hàng đến "ăn cơm vía".
Theo Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an), 5 tháng qua, trung bình mỗi ngày cả nước xảy ra 31 vụ tai nạn giao thông làm 18 người chết, 20 người bị thương. Cục không thống kê số vụ liên quan đến xe quá tải cũng như số nạn nhân như anh Toản hay Thanh.
Tuy nhiên, tại lễ ra quân cao điểm kiểm tra, xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông ngày 20/6, thiếu tướng Lê Xuân Đức, Phó cục trưởng Cảnh sát giao thông, cho biết thời gian qua các vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến xe quá tải, quá khổ, cơi nới diễn biến phức tạp, có dấu hiệu gia tăng.
Hiện trường xe Vios 5 chỗ bẹp dúm dưới gầm xe tải chiều 4/6. Ảnh: CTV
Cục Cảnh sát giao thông tổ chức đợt cao điểm xử lý vi phạm kéo dài 3 tháng. Công an sẽ rà soát các tuyến xe tải chở vật liệu xây dựng, bến bãi, mỏ đất, mỏ cát, công trình xây dựng; vận động từng doanh nghiệp, nhà máy, chủ bến bãi, xưởng cơ khí, sửa chữa ôtô... chấp hành nghiêm việc bốc xếp, chở hàng hóa đúng trọng tải thiết kế của xe, không cơi nới thùng xe.
Trường hợp vi phạm, công an sẽ cưỡng chế tháo, cắt thùng xe về đúng thiết kế ban đầu, buộc hạ tải với xe quá tải mới cho phép tiếp tục lưu hành, và thông báo tới cơ quan đăng kiểm để yêu cầu chủ xe kiểm định lại. "Người cố tình chống đối kiểm tra, cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng, công an sẽ củng cố hồ sơ để xem xét xử lý về hành vi chống người thi hành công vụ, hoặc gây rối trật tự công cộng", tướng Trung nói.
Tình trạng xe quá tải gây hư hỏng đường sá, ảnh hưởng đời sống người dân tồn tại nhiều năm và chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Tại phiên chất vấn ngày 9/6, đại biểu Quốc hội Lê Tất Hiếu cũng nêu vấn đề này với Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể. Ông Thể cho biết Bộ đang kiến nghị phạt nặng xe vượt tải 10%, tịch thu với xe vượt tải đến 20%.
Trước đó hơn 15h ngày 4/6, tài xế Nguyễn Văn Doanh, 29 tuổi, trú huyện Mỹ Đức, Hà Nội, lái xe ben chở đất chạy trên đường Hồ Chí Minh, khi đến huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình, thì xe bị lật, đè lên chiếc Toyota Vios 5 chỗ đi chiều ngược lại. Ba người gồm anh Phạm Văn Toản, bà Nguyễn Thị Huệ, 60 tuổi cùng chị Tào Thị Hương, 37 tuổi, tử vong tại chỗ.
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, thùng xe tải đã được cơi nới trái phép, tăng hơn hai lần thể tích. Ngày 8/6, Doanh bị khởi tố, bắt giam để điều tra tội Vi phạm các quy định về tham gia giao thông đường bộ, đối diện khung hình phạt 7-15 năm tù.