Cuộc thảo luận cấm xe máy đang là vấn đề tranh luận sôi nổi trong dư luận. Đây cũng là vấn đề tôi đau đáu suy nghĩ. Qua bài viết này tôi sẽ trình bày những quan điểm về việc ủng hộ lộ trình cắt giảm xe máy trong tương lai gần.
Để việc hạn chế xe máy được ủng hộ, trước hết chúng ta nên xem xét kỹ những hậu quả xe máy gây ra với kinh tế xã hội đất nước. Nguyên nhân đầu tiên mà tôi thấy nhiều quan điểm cá nhân đưa ra là tắc đường. Nguyên nhân đó đúng nhưng không mang tính trọng yếu.
Chúng ta xác định rằng, nếu có hạn chế xe máy thì việc tắc đường vẫn xảy ra nhưng trong tình trạng dễ kiểm soát hơn. Nguyên nhân tắc đường do xe máy bị làm quá khiến người dân phản ứng tiêu cực với việc cấm xe máy. Ngay cả những thành phố lớn như New York, Paris, London tắc đường do ôtô diễn ra thường xuyên nhưng trong tình trạng trật tự và người dân không phải chịu ô nhiễm khói bụi. Chúng ta nên dừng việc biện luận cấm xe máy để hết tắc đường.
>> 'Tư duy xe máy' sẽ là bài toán khó cho giao thông công cộng
Nguyên nhân khác của xe máy là ô nhiễm. Xe máy trên thế giới không còn là phương tiện mang tính phổ thông và các quy chuẩn về khí thải xe máy không khắt khe như ô tô. Đất nước chúng ta lại không có khung chuẩn pháp lý chặt chẽ về quy định khí thải từ xe máy và hệ thống đăng kiểm thường niên với xe máy không có. Hiện nay, những xe máy cũ kĩ vẫn lưu thông mà không kiểm soát được.
Ngay cả với ôtô, chúng ta cũng áp dụng các quy định khí thải của nước ngoài. Rõ ràng, với lượng xe máy nhiều như nước ta và quy định khí thải không chặt chẽ, xe máy là nguyên nhân ô nhiễm không khí thành phố. Điều quan trọng hơn cả là tính an toàn từ việc di chuyển bằng xe máy. Tai nạn giao thông xe máy thường nghiêm trọng do bảo hộ xe máy không bằng phương tiện ôtô.
Hơn thế, việc để số lượng lớn xe máy lưu thông khiến giao thông đất nước mất kiểm soát và tổn thất kinh tế lớn. Nếu tình trạng giao thông của chúng ta chủ yếu là phương tiện công cộng và xe ôtô, thay vì tốn tiền cho lực lượng cảnh sát giao thông đứng chốt chính quyền có thể lắp đặt camera để theo dõi các vi phạm.
>>'Cấm xe máy làm mất quyền lợi nhiều người giàu'
Hạn chế xe máy mới đủ diện tích đường để làm giao thông công cộng. Chúng ta luôn lý luận rằng cứ giao thông công cộng tốt đi người dân sẽ tự khắc không sử dụng xe máy. Tôi xin nói rằng đó là quan điểm sai lầm.
Ngay cả những đất nước phát triển và tiến bộ như Mỹ, Pháp, Đức... người dân thường có xu hướng sử dụng phương tiện cá nhân vì tính tiện lợi cao của chúng.
Xe máy là phương tiện có tính cơ động cao phù hợp với mọi đất nước chứ không phải chỉ Việt Nam nếu không có sự quyết tâm sẽ không hạn chế được. Xe máy hạn chế trước mới có không gian phát triển phương tiện công cộng. Với tình trạng xe máy đông đảo thế này, chúng ta không thể phát triển được hệ thống xe bus nhanh với đường riêng.
Nhờ hệ thống camera hành trình, nếu ôtô nào chen lấn vào đường xe buýt thì có thể xử phạt được. Nhưng với số lượng xe máy đông rồi chen lấn, không thể phạt nguội thì kế hoạch phát triển xe buýt công cộng chắc chắn bị sụp đổ. Cấm xe máy chúng ta tiến tới tăng giới hạn vận tốc các phương tiện trong thành phố. Hiện nay, giới hạn tốc độ trong thành phố là 40km/h là hơi thấp. Nếu như các phương tiện ô tô tham giao giao thông và ý thức giao thông tốt giới hạn là 60km/h sẽ giảm thiểu thời gian cho cả xã hội và làm tăng năng suất kinh tế cho đất nước.
Chuyển hình thức giao hàng bằng xe máy kinh doanh nhỏ lẻ bằng xe ôtô vận tải nhỏ sẽ tăng tính kinh tế cho toàn xã hội cao hơn. Tôi ủng hộ phương án hạn chế xe máy có lộ trình nhưng không cấm hoàn toàn. Số lượng xe máy nên ở mức kiểm soát được.
>> 'Tội của xe máy là quá tiện lợi và ai cũng mua được'
Chính quyền nên tạo cơ sở pháp lý cho các cơ sở kinh doanh vận tải bằng xe máy. Đất nước đã đến lúc chuyển sang kinh tế tập trung thay vì mỗi người dân lại đi buôn rau, buôn cá nhỏ lẻ.
Điều quan trọng là chính quyền tạo sự công bằng và đảm bảo chất lượng cuộc sống cho nhân dân. Rõ ràng kinh doanh quy mô cắt giảm được nhiều chi phí và hiệu quả cao thay vì từng người dân chạy bữa. Xe máy là một sự tiện lợi dễ chịu nhưng kìm hãm sự phát triển đất nước.
Giống như việc bạn bảo rằng nhà bạn nghèo nên bạn không muốn đi bộ đến trường học. Việc bạn không đi bộ đến trường rất phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình bạn. Đúng là nó phù hợp nhưng nếu bạn muốn một cuộc sống tốt hơn bạn phải hi sinh những sự thoải mái tạm thời, trước mắt đó.
>> Lộ trình cấm xe máy là 'bảo chứng' để tư nhân đầu tư tàu điện
Chúng ta phát triển chậm, chúng ta còn thiếu quyết tâm và hy sinh thì đời con cháu chúng ta liệu có thay đổi? Tôi mong con tôi được lớn lên trong môi trường trong lành, ít khí thải và an toàn hơn. Sự an toàn, trong lành đó đáng để đổi sự bất tiện.
Xin nói thêm ngoài việc cấm xe máy, chính quyền nên tạo công bằng cho người tham gia giao thông công cộng bằng việc đánh thuế môi trường, thuế đường cao với các phương tiện ôtô để mang tiền đó nâng cấp hệ thống giao thông công cộng và cải thiện môi trường. Tôi ủng hộ hạn chế xe máy mặc dù tôi chưa đủ điều kiện mua ôtô và tôi cũng không ganh ghét những người đi ôtô. Những người có điều kiện kinh tế khá giả họ có có quyền chọn lựa chất lượng cuộc sống tốt tuy nhiên họ nên đóng góp cho cho xã hội.
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
