Tôi là tác giả bài viết "Người dùng có sẵn sàng chi tiền nâng cấp Internet?". Sau khi bài viết được đăng tải, tôi nhận được khá nhiều ý kiến phản biện, trong đó, phần lớn với lập luận "giá cước không đi đôi chất lượng Internet", hoặc "thu nhập người Việt thấp nên không thể đánh đồng mức phí so với các nước phát triển". Do đó, tôi muốn làm rõ hơn các so sánh để bạn đọc có một bức tranh toàn cảnh về Internet tại Việt Nam.
Ở Mỹ, nhà mạng AT&T cung cấp gói cước thấp nhất là 35 USD một tháng, chưa tính tiền lắp đặt ban đầu và thuê modem về sau, tốc độ mạng là 300 Mbps, nhưng không cam kết tối thiểu. Tương tự, nhà mạng Verizon chào bán gói cước 39,99 USD một tháng cho tốc độ 200 Mbps, không cam kết tối thiểu. Ở Pháp, nhà mạng Bouygues chào gói khuyến mại 15,99 Euro một tháng trong năm đầu tiên, sau đó trở về mức bình thường là 29,99 Euro một tháng, cho tốc độ 300 Mbps, không cam kết tối thiểu.
Ở Australia, các nhà mạng có cam kết tốc độ tối thiểu. Ví dụ, nhà mạng Tangerine cam kết tốc độ thấp nhất 25 Mbps lúc giờ cao điểm tối, giá gói 44,90 AUD cho sáu tháng đầu tiên, sau đó trở lại mức bình thường 59,90 AUD một tháng. Hay nhà mạng Spintel chỉ thu 39 AUD một tháng cho tốc độ tối thiểu 12 Mbps giờ cao điểm tối, sau sáu tháng giá về bình thường ở mức 49,95 AUD.
Nếu là người đang sống tại các nước trên, bạn có thể biết một số gói cước giá thấp hơn, nhưng có thể tỷ lệ sử dụng không mang tính đại diện. Tôi đồng ý với một số ý kiến cho rằng mức thu nhập theo GDP ở Việt Nam còn thấp. Nhưng chúng ta cũng có những gói tốc độ 30 Mbps với giá thấp nhất ở mức 180.000 đồng để người dùng lựa chọn đó thôi. Còn muốn bằng được tốc độ trung bình 250 Mbps như các nước phát triển, mức giá các bạn phải trả sẽ là khoảng hơn 500.000 đồng một tháng.
>> Ai bảo vệ quyền lợi người dùng bị 10 lần đứt cáp mỗi năm?
Đường truyền mạng là hàng quốc tế, vật tư xây dựng cáp chúng ta cũng phải nhập từ nước ngoài. Trong khi đó, Internet là cánh cửa mở ra thế giới, nơi đó không ai phân biệt bạn thu nhập thấp hay cao để ra giá. Giống như bạn không thể mua iPhone ở Việt Nam với giá bằng 1/10 bên Mỹ bằng lập luận "bình quân GDP của chúng ta chỉ ở mức đó so với họ".
Tuy nhiên, mấu chốt ở đây không phải nằm ở giá cước, mà là tốc độ đường truyền. Trong tất cả các phàn nàn về tốc độ Internet ở Việt Nam, tôi thấy chỉ có những người làm việc trong môi trường quốc tế là có đòi hỏi chính đáng vì nhu cầu sử dụng kết nối mạng quốc tế là chính. Đường cáp biển đi nước ngoài bị đứt khiến mọi gói cước dù có lên đến tiền triệu cũng phải ngậm ngùi chịu chung số phận.
Còn những người chỉ vì thấy Facebook, YouTube, TikTok... (những ứng dụng nước ngoài) bị chậm, ảnh hưởng đến khả năng giải trí của mình mà kêu than thì bạn có thể kiểm tra lại hợp đồng lắp đặt Internet để hiểu rằng không nhà mạng nào cam kết tốc độ kết nối quốc tế cao như nội địa cả. Tôi tin đứt cáp không ảnh hưởng mấy đến tốc độ truy cập các trang web trong nước. Nên không thể nói nhà mạng không giữ đúng cam kết tốc độ tối thiểu trong hợp đồng.
>> Cáp quang đứt - sao không giảm cước internet?
Câu hỏi ở đây là tại sao Việt Nam (với bảy tuyến cáp) lại không thuê thêm đường truyền biển, nâng lên 30 như Singapore, 22 như Malaysia hay gần nhất là 10 đường như Thái Lan?
Nếu nhìn từ một góc độ khác, khi kinh tế Việt Nam phát triển đi lên, chúng ta đã có thể mở đường bay thẳng qua châu Âu, qua Mỹ. Đó là bởi vì có nhu cầu của nhiều người hơn, sẵn sàng trả cao hơn để đi con đường nhanh hơn, tiện hơn, thay vì phải bay vòng vèo hai, ba chặng. Tương tự, trường học quốc tế, chất lượng cao cũng mọc lên nhiều hơn, bởi nhu cầu của xã hội hiện đại, ngày càng nhiều phụ huynh muốn con học trường tốt hơn. Các nhà hàng hạng sao cũng mở ra nhiều hơn, bởi nhiều người muốn ăn ngon, ăn chất hơn. Các khu du lịch cũng được xây dựng để đáp ứng mong muốn hưởng thụ sang chảnh hơn của con người...
Tóm lại, cầu và cung là một mối quan hệ qua lại. Với các nhà mạng cũng thế, họ sẽ có động lực nào để mua hay thuê thêm đường cáp quốc tế mới, khi phần lớn người dân vẫn còn đang tranh cãi đòi quyền lợi tối đa cho một gói cước tốc độ tối thiểu?
Internet giờ không còn là cái gì quá xa lạ với người Việt, không phải như câu nói "Net đã về làng" cùng hình ảnh lũ trẻ chạy theo chú thợ đi cáp 10 năm trước. Người Việt bây giờ đã có nhiều hiểu biết và được trải nghiệm nhiều hơn, nên đã biết lựa chọn cho mình những thứ tốt nhất hoặc chí ít là tốt hơn hiện tại. Giữa thời đại vạn vật Internet, không lẽ bạn vẫn tiếp tục loay hoay đòi hỏi chất lượng với gói cước tốc độ 80 Mbps hay sao?
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.