Hơn một năm trước, Lê Mai Dạ Thảo, người phụ nữ nghèo ở Ea H'Leo, Đăk Lăk gây chú ý với chuyện tình đầy sóng gió cùng David John Robert, một công chức người Canada nghỉ hưu ở Nha Trang.
Họ quen nhau năm 2016, lúc cả hai đều đã chấm dứt cuộc hôn nhân trước đó 10 năm. Nhận ra tình cảm của David dành cho mình và các con nhưng Thảo không vượt qua được khoảng cách 37 tuổi, nên lựa chọn đi trốn.
Sự cự tuyệt của người phụ nữ Việt khiến David buồn bã, quay về Canada. Tám tháng sau, khi nghe tin cô trở lại Nha Trang, Robert lại bay sang. Lần này, họ quyết tâm vượt qua mọi cái nhìn soi mói của người đời để bên nhau. Một đám cưới dự kiến tổ chức trong năm 2020 song vì Covid-19 nên tạm hoãn.
Một đêm tháng 7/2020, Robert xuất hiện những cơn đau ngực dồn dập, bác sĩ thông báo ông bị ung thư phổi giai đoạn hai. Muốn trở về quê hương điều trị để Thảo không khổ vì mình nhưng Robert lại sợ những ngày cuối đời không có Thảo. Đại dịch khiến đường về nước trở nên khó khăn nên ông chọn ở lại điều trị. Để động viên tinh thần người yêu, cuối tháng 10/2020, Thảo đề nghị kết hôn và cạo trọc đầu cùng nhau chụp ảnh cưới.
Thảo và Robert trong bộ ảnh cưới tháng 11/2020 tại Hội An. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Những cung bậc hạnh phúc này người ngoài dễ hiểu, nhưng có những khổ đau không phải ai cũng tường tận. Từ một người đàn ông phong độ, bệnh tật làm Robert không ăn được, cơ thể chỉ còn da bọc xương. Thảo nghỉ việc ở bên chăm sóc. Người này vì người kia, ngày đêm gắng gượng với bệnh tật.
Giữa tháng 10/2021, bác sĩ thông báo Robert đã tới giai đoạn cuối. Biết thủ tục người nước ngoài mất tại Việt Nam phức tạp, David mong muốn được mất ở quê nhà. Dạ Thảo bắt đầu liên hệ với các bên làm visa để đưa chồng về nước.
Cũng từ lúc sang giai đoạn cuối, Robert liên tục phải nằm viện và dùng tới morphin để chống lại những cơn đau. Cơ thể ông không dung nạp đồ ăn nữa. Bao nhiêu mũi tiêm, bấy nhiêu thuốc bổ, Robert vẫn cứ yếu đi trong vô vọng. Ông không còn đi lại được, mọi sinh hoạt chỉ trông chờ vào Thảo. Áy náy khi nhìn cảnh đó, Robert có lần nói: "Nếu biết bệnh thế này anh sẽ không cưới em".
Ngày 22/12/2021, hai vợ chồng được cấp visa. Thảo bay về nhà ở Nha Trang, xuyên đêm gói ghém đồ đạc. Sáng hôm sau, cô vào lại Sài Gòn và lo mọi thủ tục còn lại. 10h sáng ngày 24, Dạ Thảo theo sau xe lăn chồng, đặt chân xuống Vancouver (Canada). Các con của Robert chào đón họ với những cái ôm siết chặt và quần áo ấm. Về tới nhà, ba con gái, một con trai và các cháu đã tề tựu. Trên bàn tiệc Giáng sinh có nhiều món Robert thích và cả con gà Tây khổng lồ.
"Anh đã trải qua bữa tiệc đúng như mong ước bấy lâu. Tôi cũng đã làm tròn trách nhiệm đưa anh về đất mẹ", Thảo chia sẻ.
Hai ngày sau, Robert nhập viện, Dạ Thảo chỉ được vào thăm theo giờ mỗi ngày. Cũng chính thức từ đây Robert bỏ ăn, chỉ còn có thể duy trì sự sống bằng truyền dưỡng chất. Mỗi lần cô vào, ông ngước lên ánh mắt mệt mỏi, hỏi: "Gia đình anh có đối xử tốt với em không?". Dạ Thảo liên tục gật đầu, nhìn chồng nhòe đi trong nước mắt.
Hôm 4/1, Robert gọi các con lại thông báo mình không còn sức chịu đựng nữa nên xin quyền được trợ tử (quyền được chết tự nguyện). Đêm đó, các con Robert đã xin cho Thảo được ở lại bệnh viện. Hầu hết thời gian cô ngồi cạnh nắm tay chồng, không tài nào ngủ được vì biết ngày mai sẽ mất đi người đàn ông này vĩnh viễn. Rạng sáng, Robert nói: "Em yêu, hãy ôm anh đi". Thảo nằm bên, Robert thì thào: "Những đêm qua anh rất cô đơn vì không có em bên cạnh". Hai vợ chồng ôm nhau khóc.
Hôm sau, đại gia đình tập hợp đông đủ. Robert cảm ơn vợ cũ đã sinh cho ông những đứa con ngoan ngoãn. Ông cảm ơn Thảo đã cưới mình khi đang mang bệnh hiểm nghèo, đồng thời xin lỗi vì đã để cô ở lại khi chỉ vừa kết hôn được một năm ba tháng.
"Em có trái tim kim cương. Em không chê anh già, không chê anh nghèo và bệnh tật. Cảm ơn em đã đưa anh về, để anh được chết bên gia đình và có em", ông nói. Cả nhà khóc như mưa.
Rồi ông cất lên tiếng hát tặng những người yêu thương. Đầu tiên là bài You Are my sunshine mà Thảo thích nhất. Sau đó hát bài khác tặng các con và hồi tưởng những chuyện xa xưa.
17h ngày 5/1, giờ khắc định mệnh đến. Một lần nữa bác sĩ hỏi có thay đổi ý định không, Robert vẫn kiên định muốn được giải thoát. Bác sĩ dành 10 phút cho gia đình nói lời tạm biệt. Từng người thân tới ôm Robert. Thảo bước tới sau cùng, nghe ông nói lời cuối: "Anh yêu em rất nhiều".
Tấm ảnh cuối cùng của Thảo và chồng Robert, tại một bệnh viện ở Vancouver, hôm 4/1. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Tiếng nhạc thánh ca vang lên, còn Thảo ngất đi. Trong lúc đó, bác sĩ tiêm một mũi thuốc, chỉ vài phút sau trái tim Robert ngừng đập.
Vì bất đồng ngôn ngữ, Thảo không hiểu thủ tục ma chay cho chồng nên mọi việc đều theo ý các con ông. Suốt những ngày đó, mọi người trong gia đình vẫn tranh thủ dành cho Thảo những cái ôm, những cái nắm tay và quan tâm chăm sóc. Chia buồn với Thảo trên trang cá nhân, vợ cũ của Robert viết: "Robert thực sự may mắn khi có bạn. Cảm ơn bạn đã chia sẻ những ngày cuối cùng của anh ấy với tôi. Nó thực sự mang nhiều ý nghĩa. Tôi nghĩ bạn cũng đồng ý với tôi rằng anh quả thực là người chồng tốt".
Trước lúc mất, Robert không quên dặn các con mua vé cho vợ về Việt Nam. Dạ Thảo định sau khi nhận và rải tro cốt chồng ba ngày tới, sẽ về nước. Ở tuổi 36, cô muốn trở về quê nhà Đăk Lăk, mở một quán bún cá nho nhỏ để nuôi con và mẹ già từ số tiền hỗ trợ của hai người bạn ở Mỹ. Họ vốn không quen biết nhưng cảm động trước chuyện tình yêu của Thảo và Robert nên đã tổ chức một buổi ca nhạc quyên góp.
Những tháng ngày ở bên cạnh, cùng chồng chiến đấu với căn bệnh ung thư, Dạ Thảo nhận ra cuộc sống này mọi hơn thua, giành giật, tiền bạc đến lúc chết cũng chẳng thể mang theo.
"Từ nay tôi sẽ sống cuộc đời nhẹ nhàng, về quê hương ăn cơm mắm cũng toại nguyện", Dạ Thảo nói trước khi uống hai viên thuốc ngủ để có thể chợp mắt.
Phan Dương