Trả lời:

Tác nhân gây bệnh zona là virus Varicella Zoster, cũng là nguyên nhân gây bệnh thủy đậu. Virus này trú ngụ trong hạch thần kinh của cơ thể trong thời gian dài, tái hoạt động khi gặp điều kiện thuận lợi và gây bệnh zona thần kinh.

Bệnh zona thần kinh thường gặp ở người trên 50 tuổi hoặc bị suy giảm miễn dịch, có bệnh tự miễn như thấp khớp, lupus ban đỏ, người mắc HIV/AIDS, ghép tạng, có khối u ác tính... Hiện tượng này chưa được giải thích rõ ràng, song giới khoa học thiên về giả thuyết hệ miễn dịch suy yếu khiến virus tái hoạt động sau thời gian dài.

Về vaccine, nếu chưa từng mắc thủy đậu, bạn cần tiêm phòng thủy đậu sau đó chủng ngừa zona thần kinh. Trường hợp đã xác định mắc thủy đậu, bạn chỉ cần tiêm ngừa zona thần kinh để ngăn virus tái hoạt động.

Tháng 5, Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành vaccine zona thần kinh tại Việt Nam. Vaccine do hãng dược phẩm GSK (Bỉ) sản xuất, sử dụng cho người từ 18 tuổi có nguy cơ mắc zona thần kinh và nhóm trên 50 tuổi. Theo các nghiên cứu, mũi tiêm hiệu quả đến 97% trong phòng bệnh và giúp giảm phát bệnh zona thần kinh. Vaccine dự kiến sớm có mặt tại Việt Nam.

Zona thần kinh có các biểu hiện ban đỏ, mụn nước tập trung thành đám dọc theo đường phân bố của thần kinh ngoại biên. Bệnh tự khỏi sau 2-4 tuần, song có thể gây ra các biến chứng như nhiễm trùng da dẫn đến nhiễm trùng huyết, liệt mặt, ù tai, nghe kém, viêm não, viêm phổi, viêm gan; tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như đột quỵ, nhồi máu cơ tim cấp. Sau khi vùng da thương tổn do zona lành, có đến 30% gặp triệu chứng đau dây thần kinh dữ dội kéo dài dai dẳng, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống.

Bác sĩ Bùi Thanh Phong
Quản lý Y khoa vùng, Hệ thống tiêm chủng VNVC