Tôi có một người bạn, là nữ độc thân, lương tháng 13 triệu, không kể thưởng quý, và một vài khoản hoa hồng khác. Bạn tôi được ở nhà chị họ, không mất tiền thuê nhà, chỉ mất tiền ăn với điện nước, thế mà hầu như luôn trong tình trạng lương tháng nào hết tháng đó, cùng lắm để dành được 1-2 triệu đồng, trong khi không hề phải lo cho bố mẹ hay em út ở quê nha. Váy áo thích là mua, bạn bè rủ đi cà phê tụ tập là đi...
Khi được bạn bè khuyên nhủ là tiết kiệm, để còn lo cho cuộc sống sau này thì bạn tôi luôn trả lời ngang là "cần gì phải lo, có tiết kiệm được vài trăm triệu cũng không thấm vào đâu so với cái nhà vài tỷ". Và tôi nghĩ trên đời không thiếu những người như vậy.
Ở Việt Nam tôi nghĩ là vẫn nên dành dụm để mua nhà, tiền ở mức nào thì mua ở mức đó, có nhà vẫn hơn. Khi đang gánh một khoản nợ mua nhà, bắt buộc bạn phải chăm chỉ hơn để kiếm tiền trả nợ. Các khoản chi tiêu cố định như ăn uống, tiền học của con cái, thậm chí là du lịch, nếu không vung tay quá trán hoặc đua đòi bằng người khác thì vẫn có thể chi được, chứ không đến nỗi vì mua cái nhà mà phải ăn cơm với nước mắm, hoặc để con cái thất học.
Hơn nữa, các bạn nên mua và trả nợ càng sớm càng tốt. Vì trước tuổi 40, con cái của bạn còn nhỏ, mức chi tiêu còn ít, càng nhiều tuổi con cái càng lớn, cha mẹ càng già yếu, mức chi tiêu càng nhiều lên, mà mức thu nhập đôi khi không tăng quá nhiều, nếu phải gánh thêm nợ mua nhà thì sẽ khổ hơn.
>> Hy sinh 15 năm tuổi trẻ để mua nhà, sắm xe
Nhiều người nói rằng "không hưởng thụ, chỉ lo mua nhà to đẹp để ở rồi còng lưng trả nợ, nhỡ may ung thư đột quỵ thì có được hưởng thụ đâu". Nhưng các bạn có nghĩ tới trường hợp mình không ung thư, đột quỵ mà sống khỏe mạnh tới già, hoặc chỉ bị bệnh vặt, nhưng lại chật vật sống trong thiếu thốn vật chất, ở nhà thuê, không có điều kiện hỗ trợ con cái không?
Chưa kể, nếu bạn có mất sớm, thì có tiền vẫn hơn, con cái bạn sẽ có chỗ dựa, bạn có thể nhờ họ hàng chăm sóc và để lại cho chúng vài tỷ, còn hơn là chỉ để lại mấy đứa trẻ bơ vơ, không xu dính túi. Ai cũng bảo sức khỏe, hạnh phúc là quan trọng, nhưng bất trắc có thể đến bất cứ lúc nào và cướp đi hai thứ kể trên. Ngay cả trong trường hợp bạn sống lành mạnh, chăm tập thể thao thì cũng chỉ loại trừ được 40-50% các nguy cơ gây bệnh thôi, không chắc chắn được là 100% bạn sẽ khỏe mạnh đến già.
Hơn nữa, khả năng kiếm tiền của mỗi người cũng khác nhau. Có những người chỉ có được thu nhập cao trong thời điểm nhất định, sau đó thì ở mức bình bình và cơ hội đầu tư không phải lúc nào cũng có. Thế nên, dù vất vả một chút, nhưng có tiền, có nhà vẫn hơn. Bỏ qua những kỳ nghỉ ở độ tuổi 30 không đáng tiếc bằng bỏ qua cơ hội được nhàn hạ, sung sướng ở tuổi 60-70.
Ở nước ngoài có nhà cho thuê dài hạn từ các công ty chuyên cho thuê nhà, có thể thuê trong 20-25 năm, và số tiền phải bỏ ra để thuê một căn nhà trong hơn 20 chỉ bằng 1/4, thậm chí là 1/6 giá trị căn nhà đó thì thuê nhà cũng không sao? Nhưng thử hỏi ở Việt Nam, đi ở nhà thuê, lại là thuê của cá nhân, không biết họ đòi nhà lúc nào, mà cứ đi thuê mãi thì cũng rất nản.
>> Quyết mua nhà vì 13 năm ở trọ như cực hình
Ai cũng biết mỗi người một quan điểm sống, nhưng tiêu chuẩn về cuộc sống sao cho phù hợp với môi trường xã hội thì sẽ có nhiều điểm chung. Nếu có ít tiền thì không nên mua nhà, vì phải vay lãi rất nhiều. Nhưng có nhiều tiền, lại đã xây dựng gia đình thì không mấy ai muốn ở nhà thuê cả.
Ngay cả không đủ tiền mua nhà gần chỗ làm, thì cứ mua một cái ở nơi mà điều kiện cho phép, sau đó thuê nhà gần chỗ làm, ít ra cái nhà kia sẽ là một nguồn thu nhập thụ động cho mình. Hoặc khi nào tiền thuê nhà bằng với tiền lãi ngân hàng để mua ngôi nhà đó thì bạn mua nhà vẫn hơn. Số tiền tiết kiệm hàng tháng thì lấy trả gốc. Lúc đó, việc mua nhà cũng bớt gánh nặng. Đến lúc có việc, bạn còn có thể bán nhà đi để lấy tiền trang trải, chứ cứ thuê nhà thì đến lúc chẳng có gì bán hay thế chấp cả.
Tính đơn giản thế này, tôi đang sống trong một căn hộ chung cư giá một tỷ đồng. Nếu đi thuê, tiền thuê mỗi tháng năm triệu, vậy với một tỷ, tôi chỉ thuê được 20 năm. Trong khi tôi phải làm việc ở Hà Nội trong khoảng 38 năm, nếu tuổi về hưu là 60, còn nếu tăng thì còn ở lại lâu hơn. Mà chắc chắn trong 20 năm đó, giá nhà sẽ tăng. Vậy thì tính về lâu dài, đằng nào lợi hơn?
Mua nhà, về lâu dài cũng là để con cái mình hưởng. Cố gắng một chút thì về già bạn đỡ khổ. Nói chung, có con rồi mà ở nhà thuê mãi cũng rất phiền phức.
>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.