"Nga đang phong tỏa các cảng của chúng tôi ở Biển Đen và kiểm soát các khu vực ven biển Azov, do đó chúng tôi không thể xuất khẩu 22 triệu tấn ngũ cốc trong kho", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 30/5 cho biết.
Ông Zelensky nói số ngũ cốc trên dự kiến được xuất khẩu ra thế giới, song "Nga phong tỏa hàng hóa xuất khẩu của chúng tôi làm mất ổn định tình hình trên quy mô toàn cầu". Ông cáo buộc Nga "làm thực phẩm trở nên đắt đỏ tại nhiều nước", nguy cơ dẫn đến nạn đói và khủng hoảng di cư.
"Họ cố tình tạo ra vấn đề này để cả châu Âu gặp khó khăn và Ukraine không nhận được hàng tỷ USD từ xuất khẩu. Đây là hàng tỷ USD mà nền kinh tế của chúng tôi cần lúc này", Tổng thống Zelensky nói, đồng thời cáo buộc Nga "đánh cắp ít nhất nửa triệu tấn ngũ cốc và tìm cách bán trái phép ở đâu đó".
Nga chưa bình luận về thông tin trên của Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong cuộc họp báo ngày 22/5 tại Kiev. Ảnh: Reuters.
Nga và Ukraine chiếm 29% lượng lúa mì xuất khẩu toàn cầu, chủ yếu vận chuyển qua Biển Đen, và 80% lượng dầu hướng dương xuất khẩu trên khắp thế giới. Ukraine cũng là nước xuất khẩu ngô quy mô lớn.
Trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 30/5, ông Putin cho biết Moskva sẵn sàng phối hợp với Ankara "thông tuyến vận tải hàng hóa qua đường biển, trong đó có hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng Ukraine". Moskva trước đó cũng nhiều lần tuyên bố sẵn sàng mở hành lang hàng hải cho tàu chở ngũ cốc, với điều kiện phương Tây nới trừng phạt Moskva.
Theo biên bản cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 21/5, thế giới chỉ còn đủ lúa mì trong 10 tuần và tình hình còn tồi tệ hơn so với cuộc khủng hoảng tài chính năm 2007-2008. Nhiều quốc gia trên thế giới ban lệnh cấm xuất khẩu lương thực, trong đó có lúa mì, để đảm bảo nguồn cung trong nước.
Trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Áo Karl Nehammer ngày 27/5, Tổng thống Vladimir Putin cho biết nỗ lực đổ trách nhiệm cho Nga trong khủng hoảng lương thực toàn cầu là "vô căn cứ". Ông Putin nói "nguyên nhân thực sự của những vấn đề này là lệnh trừng phạt chống Nga của Mỹ và Liên minh châu Âu (EU)".
Vị trí của Biển Đen. Đồ họa: Washington Post.
Nguyễn Tiến (Theo Guardian, TASS)